Engin Yeşil/ntv.com.tr
Son günlerde denizlerde gündem hamsi…
Karadeniz ve İstanbul Boğazı’nda avı süreksiz olarak yasaklanan hamsinin tükenme tehlikesi ile karşı karışya gelebileceği belirtiliyor.
Bahisle ilgili tartışmalar sürerken ortaya bir teklif atıldı. Yüksek ölçüde hamsi yiyerek popülasyonu tehlikeye attığı sav edilen yunusların denetimli bir halde avlanması önerildi.
Milletlerarası mutabakatlar gereği avlanması yasak olan yunuslarla ilgili bu teklif büyük reaksiyonlara neden oldu. Pekala nitekim yunusların avlanması hamsi meselesini çözer mi?
ntv.com.tr mevzuyu uzmanına; Türk Deniz Araştırmaları Vakfı (TÜDAV) Lider Yardımcısı ve İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Doç Dr. Arda Tonay’a sordu.
Memleketler arası mutabakatları hatırlatan Tonay, kelamlarına “Kimse yunusları avlayamaz” diyerek başladı. Hamsi balığının azalmasının sebebi olarak yunusların amaç gösterilmesinin kabul edilemez olduğunu lisana getiren Tonay, “Karadeniz için asıl tehdit çok avcılık, kirlilik ve yanılgılı balıkçılık politikalarıdır” dedi.
Arda Tonay ÇOK AVLANMA, YANILGILI SİYASETLER…
Arda Tonay, Karadeniz’de yunus sayısının çok arttığı tezlerini de kesin bir lisanla yalanladı. “Yunuslar balık değil, bizler üzere göğüslü oldukları için balıklar üzere binlerce yumurta bırakarak üremezler” diyen Tonay, şu bilgileri verdi:
“Dolayısıyla yunusların denizlerimizde ‘anormal artmaları’ mümkün değildir. Çeşidine nazaran değişmekle birlikte bir yunus bir günde kendi yükünün ortalama yüzde 2 ila 5’i kadar balık avlar. Balıkların sonunu getiren ve balıkçıya asıl ziyan veren çok avlanma, kusurlu balıkçılık siyasetleri ve kirlilik iken cezayı yunusa kesmeye çalışmak en hafif tabiriyle ‘cambaza bak oyunu’dur. 40 metrelik bir gırgır teknesi bir seferde 50-60 ton hamsi avlarken, yunusun midesindeki balığa göz dikmek ise akla ve sağduyuya karşıttır.”
“YASAL VE BİLİMSEL OLARAK MÜMKÜN DEĞİL”
Yunus tiplerinin avlanmasının 1380 sayılı Su Eserleri Kanunu’na nazaran yasak olduğunu hatırlatan Tonay, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Ülkemiz Barcelona, Bern, CITES, ACCOBAMS üzere milletlerarası mukavelelere taraf olmuş, bu mutabakatlara nazaran yunus cinsleri “kesinlikle korunan türler” olarak tanımlanmış, Karadeniz popülasyonları IUCN kırmızı listesinde (mutur ve afalina kuşağı tehlike altında EN, tırtak hassas olarak VU) yer almaktadırlar. Yunusların avlanmasının önünün açılması yasal ve bilimsel olarak mümkün değildir. Hala Karadeniz’de yunus popülasyonlarını tehdit eden faktörler; rastlantısal ağa yakalanma (bycatch), habitat kaybının neden olduğu besin azalması, deniz kirliliği ve salgın hastalık sonucu kitlesel ölümlerdir.”
NTV
