Son periyotlarda bilhassa besin eserlerinde yükselişler yaşanıyor. Artan talep, girdi maliyetlerinin yükselmesi, global ısınma ve dünyayı tesiri altına alan pandemi süreci üzere sebepler, besin eserlerine artırım olarak yansımış durumda. Fiyat yükselişleri yalnızca besin eserleri ile de hudutlu kalmadı. Türkiye’nin gereksiniminin büyük bir kısmının ithalat yapılarak karşılandığı, plastik, sac, çelik, alüminyum ve porselen hammaddelerinde de fiyatlar yüzde 40 ile yüzde 100 ortasında arttı.
Hammadde üreticilerinin arzı kısarak fiyatların yükselmesine neden olduğunu söyleyen kesim temsilcileri, kelam konusu hammaddelerden elde edilen, saklama kapları, küçük konut aletleri, tencereler, ütü masaları, kurutmalıklar, demlikler ve yemek ekipleri üzere eser kümelerinde hammadde fiyatlarında yaşanan yükseliş sebebiyle yüzde 25 ile yüzde 50 ortasında artırım yapıldığına dikkat çekti. Yaşanan sorunun nedenlerini ve tahlil tekliflerini ise bölüm temsilcilerine sorduk.
“KATMA PAHALI İHRACAT YAPILMALI”
Hürriyet gazetesinden Burak Coşan’ın haberinde görüşlerine yer verilen, Mesken ve Mutfak Eşyaları Sanayicileri ve İhracatçıları Derneği İdare Heyeti Lideri Burak Lider, “Plastik, sac, çelik, alüminyum ve porselen hammaddelerinde yüzde 40 ile 100’e varan artışlar oldu. Hatta birtakım eserlerde yükseliş yüzde 100’ü aştı. Geçmişte bin 400 dolara aldığımız eserin fiyatı 3 bin dolara çıktı. Türkiye, kelam konusu hammaddelerin büyük bir kısmını ithal ediyor. Yerli üreticiyi korumak için hammadde ithalatında ek vergiler de uygulanıyor.
Yerli üreticinin korunması hakikat olsa da, hammaddeyi ithal edip, eser elde ederek, yani katma paha yaratıp, üretiğini ihraç eden firmalar büyük zorluk yaşıyor. Yerli üretim de muhtaçlığa yetmiyor. Şayet bu periyot için ek vergiler kaldırılır ve yerli hammadde üreticilerinin ürettikleri hammaddeyi iç piyasaya vermesi sağlanırsa sorun aşılabilir. Böylelikle hammaddenin ihraç edilmesinin önüne geçilerek, bu hammadelerinin işlenip, bitmiş eser olarak yani katma kıymet yaratılmış ihracatın yapılması sağlanabilir. Türkiye’de bu alanlarda üretilen eserin yarısı ihraç ediliyor, yarısı da iç piyasada kullanılıyor” bilgisini verdi.
“SATIŞLARIMIZIN AZALMASINA NEDEN OLDU”
Petrol fiyatlarının yerinde seyretmesine karşın plastik hammaddesine mana veremedikleri yükselişler yaşandığına vurgu yapan Titiz Plastik İdare Şurası Lideri Oğuzhan Durmuş, “Aslında eserlere olan talepte de bir yükseliş yaşanmıyor. Fiyatlarda 7-8 yılda görülmeyen artışlar oldu. Plastik hammaddelerinde eserlere nazaran yüzde 50 ile yüzde 100 ortasında fiyat artışları yaşandı. Dalda kârlılık neredeyse sıfırlandı. Ziyan etmeye başladık. 100 tonuna 130 bin dolar ödediğimiz eserin fiyatı 200 bin dolara çıktı. Bu finansman problemini da beraberinde getirdi. Kredi faizleri de yükselince üretici iyice güç duruma düştü. Tüm bu gelişmeler sonucunda iç piyasaya verdiğimiz eserlere yüzde 50 artırım yapmak zorunda kaldık. Bu da satışların azalmasına neden oldu” tabirlerini kullandı.
“FİYAT ARTIŞLARI ENFLASYONU DA ETKİLEYECEK”
Sac hammadesini kullanarak eser elde ettiklerini söz eden Avşar Emaye Genel Müdürü Murat Tabak, “Demir ve sac hammaddelerinde küresel çapta bir fiyat artışı yaşanıyor. Üreticilerin bilhassa üretimi kıstığını kestirim ediyoruz. Eserlerin tedarikinde de sıkıntılar yaşanıyor. Şu anda hammadde sipariş etsek lakin mart ayında teslim edebileceklerini söylüyorlar. Hem fiyat artışları hem de tedarik ıstırabı nedeniyle mutfak eşyaları ve pişirme kümesi eserlerine yüzde 30 artırım geldi. Şayet hammadde kasveti devam ederse birçok üretici üretimini durdurmak zorunda kalacak. Bu ihracat sayılarına da yansıyacak. Hammadde olmadığı için ihracat da yapamayacağız. Yaşanan durum enflasyonun yükselmesine de neden olacak” diye konuştu.
“EK VERGİLERİN KALDIRILMASINI TALEP EDİYORUZ”
Hammadde fiyatlarında çok önemli yükselişler yaşandığını söyleyen OMS Paslanmaz Mutfak Araçları İdare Konseyi Üyesi Talha Özger, kelamlarını şöyle sürdürdü: “Bu durum üreticilerin hem iç piyasada hem ihracatta rekabetçi olmasını engelliyor. Dünyada bir emtia meşakkati yaşanıyor. Hammaddelere uygulanan ek gümrük vergilerinin en azından bu devir için kaldırılmasını talep ediyoruz. Hammadde fiyatlarındaki yükseliş ve ek vergiler nedeniyle eserlerimizde fiyatları arttırmak zorunda kaldık. Biz de eserlerimize yüze 40-50 artırım yapmak zorunda kaldık. Bu enflasyonu da etkileyecek. Verilecek takviyeler sanayiciye ve ülkemize katkı sağlayacak.”
NTV