Kabaağaçlı, Ferik Mehmed Şakir Paşa ile Sare İsmet Hanım’ın çocukları olarak 7 Nisan 1890’da Girit’te dünyaya geldi. Çocukluğu, babasının misyonlu olduğu Atina ve Büyükada’da geçen müellif, yazı yazmaya Robert Kolejde okurken başladı.
OXFORD’DA EĞİTİM ALDI
Oxford Üniversitesi’nde Yakınçağ Tarihi eğitimi gören Kabaağaçlı, 1913’te İtalyan bir bayanla evlenerek bir süre İtalya’da yaşadı. 1914’te Türkiye’ye dönen ve babasının Afyon’daki çiftliğine yerleşen müellif, babasının çiftlikte bir tartışma anında Cevat Şakir’in silahından çıkan kurşunla vurularak ölmesi üzerine cinayet savıyla yargılandı ve 15 yıl kürek cezasına çarptırıldı.
BODRUM’A SÜRGÜN EDİLDİ
Cezasının 7 yılını tamamladıktan sonra verem hastalığına yakalanan Kabaağaçlı, özgür bırakıldı. Özgür kalınca İstanbul’a dönen muharrir basın dünyasına girdi ve Güleryüz, Yeni İnci, Fotoğraflı Gazete, Fotoğraflı Hafta, Zümrüd-i Anka, Fotoğraflı Ay üzere mecmualarda yazılar yazdı, karikatürler çizdi, kapak fotoğrafları ve desenler yaptı. Fotoğraflı Hafta mecmuasının 13 Nisan 1925 tarihli sayısında yayımlanan “Hapishanede idama mahkum olanlar bile bile asılmaya nasıl giderler” başlıklı yazısı yüzünden İstanbul İstiklal Mahkemesi tarafından yargılanan muharrir, ‘Memlekette isyan bulunduğu sırada, askeri isyana teşvik edici yazı yazmak’tan hatalı bulundu. Yıllar sonra Bodrum’a olan aşkıyla tanınacak muharririn Bodrum’a birinci gelişi, İstiklal Mahkemesi’ni kendisini üç yıl kalebentlik cezası alarak Bodrum’a sürgün etmesiyle oldu.
YURT DIŞINDAN TOHUMLAR GETİRDİ
Kabaağaçlı, cezasını tamamladığı 1928’de kendi isteğiyle tekrar Bodrum’a dönerek, 1947’ye kadar burada yaşadı. Bu periyottan sonra kentin antik periyotlardaki ismi Halikarnassos’tan ötürü Halikarnas Balıkçısı takma ismiyle yapıtlarını yazmaya başlayan muharrir, yurt dışından tohum ve fidan getirerek Bodrum’un güzelleşmesi için büyük bir gayret harcadı.
5 ÇOCUĞU OLDU
İkinci evliliğini dayısının kızı Hamdiye Hanım’la yapan müellif, sürgün yıllarında Hamdiye Hanım’dan boşanarak, Giritli bir ailenin kızı olan Hatice Hanım ile evlendi. Muharririn bu üç evliliğinden ise 5 çocuğu dünyaya geldi.
TABİAT, DENİZ, BALIKÇILAR, BALIKLAR VE KUŞLAR
Cevat Şakir Kabaağaçlı, 1928’e kadar daha çok karikatür, kapak fotoğrafları ve desenler yaparken, bu tarihten sonra giderek ressamlıktan uzaklaştı ve kendisini büsbütün yazarlığa verdi. Bodrum ve etrafındaki hayat, tabiat, deniz, denizciler, sünger avcıları, balıkçılar, balıklar, kuşlar roman ve kıssalarının konusunu oluşturdu. Bodrum’a sürgün edildiği 1926’dan sonra yazdığı deniz kıssalarıyla tanınan Halikarnas Balıkçısı’na, Kültür ve Turizm Bakanlığınca 1971 yılında Devlet Kültür Armağanı verildi.
Türk edebiyatının Bodrum’la özdeşleşmiş hikaye, deneme ve roman müellifi Cevat Şakir Kabaağaçlı, Bodrum için yazdığı bir şiirde şu dizelere yer veriyor: “Bodrum’da/ Yokuş başına geldiğinde/ Bodrum’u göreceksin/ Sanma ki sen/ Geldiğin üzere gideceksin/ Senden evvelkiler de/ Böyleydiler/ Akıllarını daima Bodrum’da/ Bırakıp gittiler…”
1947’DE İZMİR’E YERLEŞTİ
İkinci Dünya Savaşı’nın dertli ve sıkıntı yılları Halikarnas Balıkçısı’nı Bodrum’dan ayrılmak zorunda bıraktı. Kabaağaçlı, Yatağan isimli teknesini ve konutunu satarak, 1947’de İzmir’e yerleşti. Buraya yerleştikten sonra “Demokrat İzmir” gazetesinde gazeteciliğe ve yazı hayatına devam eden müellif, bir müddet turist rehberliği de yaptı ve İzmir’den Bodrum’a kadar Ege kıyılarını “Mavi Yolculuk” ismini verdiği rotayla gezdirdi.
Cevat Şakir Kabaağaçlı, 13 Ekim 1973’te İzmir’in Hatay semtinde bulunan Merhaba Apartmanı’nda 83 yaşında kemik kanserinden ötürü hayata veda etti. Vasiyeti üzerine Bodrum’da bulunan Türbe Doruğu’na gömülen müellifin mezarı, Halikarnas Balıkçısı Müzesi ismi altında bulunuyor.
“DENİZİ RUHUMDA YAŞATIYORUM”
Halikarnas Balıkçısı’nın manevi oğlu Şadan Gökovalı, muharririn kendisine vasiyetini ise şöyle anlattı: “Yazacağım bunları fakat tahminen yazamadan giderim. Sana şimdiden söylemiş olayım. Bodrum’a gömülmek istiyorum. Bittabi orayı çok sevdim. Oldukça hizmetim de geçti. Belediyeye de yazmak istiyorum lakin sana söyleyeyim daha iyi. Mindos kapısı tarafında bir yere gömsünler beni, yanımda Hatice’ye de (son eşi) bir yer ayırsınlar. Sakın mermer, beton filan istemem ha… Bir taş bulun, uzunca bir taş, yazısız. Onu dikin mezarımın başına. Falanca oğlu filancaymış şu tarihte doğup şu tarihte ölmüşüm. Asla yazı istemiyorum, kolay bir taş.
Eh bizim tekne su almaya başladı. Şatafatı da sevmem, zirvelere, deniz gören yerlere gömülmem kaide değil. Nasıl olsa yattığım yerden denizi seyredemem, denizi ruhumda yaşatıyor gönül gözüyle her vakit görüyorum. Suat (oğlu) sık sık ziyaret edebilmeleri için İzmir’e gömmek istediklerini söylüyor. İstemem yahu. Bodrum’u severim bilirsin. Beni ziyaret için çocuklar orta sıra da olsa gezmiş, hava almış olurlar. Zati ben hürmet duruşu isteyecek değilim ya. Balıkçı’ya bir ‘Merhaba’ yaraşır.”
YAPITLARI
Muharririn yarım asırdan fazladır kaleme aldığı eserler ise şöyle: Öykü: Ege Kıyılarından, Merhaba Akdeniz, Ege’nin Tabanı, Yaşasın Deniz, Gülen Ada, Ege’den, Gençlik Denizlerinde, Parmak DamgasI, Dalgıçlar, Çiçeklerin Düğünü, Ege’den Denize Bırakılmış Bir Çiçek, Mavi Vakitler, Gülen Ada.
Roman: Aganta Burina Burinata, Ötelerin Çocukları, Uluç Reis, Turgut Reis, Deniz Gurbetçileri, Bulamaç
Anı: Mavi Sürgün
Deneme: Anadolu Efsaneleri, Anadolu İlahları, Anadolu’nun Sesi, Hey Koca Yurt, Merhaba Anadolu, Düşün Yazıları, Altıncı Kıta Akdeniz, Sonsuzluk Sessiz Büyür, Arşipel.
Çocuk kitabı: Yol Ver Deniz, Denizin Daveti, “mbat Serinliği, Nasrettin Hoca, Gündüzünü Kaybeden Kuş, Deniz Gurbetçileri, Define Adası, Tünek Ahmet
Çeviri: Hortlak Rikşav – Rudyard Kipling, Uykulu Kuytu Menkıbesi – Washington Irving.
NTV
