Ayşe Çınar / ntv.com.tr
Son yıllarda daha sağlıklı bir beslenme tertibi için organik eserlere olan ilgi arttı. Organik eser deyince birinci akla gelenlerden biri yumurta. Hormon desteği verilmeyen ve organik yemle beslenen tavuklardan elde edilen organik yumurtalar piyasadaki öteki yumurtalara nazaran biraz daha yüksek fiyatlara satılıyor.
Yumurta Üreticileri Merkez Birliği Lideri İbrahim Afyon, yumurtaları gübreyle pisleterek ‘organik’ ismi altında vatandaşlara satan sahtekarlar olduğunu söyleyerek vatandaşları uyardı.
Bilhassa son yıllarda artan bu dolandırıcılık formülünün önüne geçilebilmesi için Tarım ve Orman Bakanlığı, 2017 yılında yumurtalarda kod sistemine geçti. Yumurtaların üzerinde, sertifikalarına nazaran yer alan ‘yetiştirme metodu kodları’ yumurtanın hangi kaidelerde üretildiğini gösteriyor. Birebir vakitte bu kodlara nazaran yumurtaların fiyatları da değişiklik gösteriyor.
YUMURTA KODLARI NE MANAYA GELİYOR?
Yumurtaların üzerinde sertifika numaralarının başında yer alan ‘0, 1, 2, 3’ üzere sayılar, yumurtanın çeşidi konusunda fikir sahibi olmanızı sağlıyor.
0 numaralı kod: Yumurtanın organik bir formda üretildiğini gösteren kod. Tavuğa verilen yem organiktir ve hormon kullanılmaz.
1 numaralı kod: Gezen tavuk yumurtasını gösteren koddur. Bu yumurtaların elde edildiği tavuklara hormon ya da GDO’suz yem kısıtlaması yapılmaz.
2 numaralı kod: Kümes içinde dolaşan tavuk yumurtası.
3 numaralı kod: Kafeste büyüyen tavuk yumurtası.
İbrahim Afyon, bu uygulamaya karşın üç numaralı koda sahip olan yumurtaların üzerine ‘0’ kodu basılarak organik diye satanlar olduğunu da söz etti.
Türkiye İstatistik Kurumu – Kümes Hayvancılığı Üretimi, Ağustos 2020 – Tavuk yumurtası üretim ölçüsü HER ’0’ KODU OLAN YUMURTA ORGANİK DEĞİLDİR
Afyon, “Bu çeşit sahtekarlıkları yapanlar diğer kentte yumurtalar için sertifika alıp İstanbul’da organikmiş üzere satıyorlar. Kimseyi bilhassa zan altında bırakmak istemiyoruz. Fakat İstanbul’da organik yumurta sertifikaları sayılarıyla, satılan organik yumurta sayıları tutarsız. Resmi sayılara nazaran Türkiye genelinde organik yumurta üretim sertifikası olan 12 milyon civarı tavuk bulunuyor. Bu sertifikayla ihracatı da yapıldığı düşünülürse, oran vermek yanlışsız olmaz fakat organik olarak satılan yumurtaların bu sayıdan fazla olduğunu düşünüyoruz.”
Çoklukla bu sürecin sarı (kahverengi) yumurtalara yapıldığını belirten Afyon, tıpkı kodla üretilen sarı ve beyaz yumurtalar ortasında hiçbir fark olmadığını söyledi. Renkleri farklı olsa da ikisinin de kafeste büyüyen tavuk yumurtası olduğunu vurgulayan Afyon yumurta fiyatlarıyla ilgili şunları kaydetti:
“3 koduyla üretilip satılan yumurtalara biz kefiliz. Zira bu kodla üretilen yumurtalar en düşük maliyetle üretilen yumurtalar. Bu yüzden bunlarda rastgele bir sahtekarlık kelam konusu değil. Lakin insanlarda ucuz olduğu için berbattır üzere bir imaj var. Bu bizi rahatsız ediyor. En değerli olan en iyisidir demek değil. Bundan ötürü her üstüne organik yazılan yumurtaya halkımız ne yazık ki gereksiz yere fazla para veriyor.”
“PAKETSİZ YUMURTALAR YÜZDE DOKSAN SAHTE”
Paketsiz satılan eserlerin üzerinde kod olsa da olmasa da inançlı olmadığını kaydeden Afyon, tüketicileri ambalajsız eser alınmaması gerektiği konusunda uyardı. Afyon, “Paketsiz yumurtaların neredeyse yüzde 90’ı düzmece. Bu yüzden beşerler her vakit Bakanlıktan onayı bulunan paketli yumurtaları almalı. Vatandaşlarımız yumurtaların üzerinde yer alan sertifika numaralarını ‘Alo 174’’ü arayarak sorgulatabilir” dedi.
ÜSTÜNDE KOD OLMAYAN YUMURTALARA DİKKAT
Gaziantep Yumurta Üreticileri Birliği Lideri Kenan Uygur, uzun vakittir yapılan bu sahtekarlığın bilhassa üzerinde kod bulunmayan yumurtalarla yapıldığını söyledi ve “sadece paketli ve Bakanlıktan sertifikası bulunan yumurtalar organiktir” dedi.
NTV
