Dünyanın bilinen en eski ve en büyük inanç merkezi olan, UNESCO Dünya Miras Listesi’nde üçüncü yılını geride bırakan Şanlıurfa’daki Göbeklitepe’ye bu unvanı sayesinde ilgi artarak devam ediyor.
“Tarihin sıfır noktası” olarak nitelendirilen ve UNESCO Dünya Miras Listesi’nde yer almasının akabinde ünü hudutları aşan tarihi ören yeri, her yıl dünyanın birçok noktasından ziyaretçileri ağırlıyor.
Covid-19 sürecinde Kültür ve Turizm Bakanlığının sanal müze uygulamasından alanı gezen tarih tutkunları, seyahat kısıtlamasının kalkmasının akabinde “T” biçimindeki dikili taşları yerinde görmek isteyenlerin ilgi odağı oluyor.
Neolitik periyoda ilişkin yerleşim yeri olan, kent merkezine 18 kilometre uzaklıktaki Örencik Mahallesi yakınlarında, İstanbul ve Chicago üniversitelerinden araştırmacılar tarafından 1963’te yüzey çalışmaları sırasında fark edilen ören yerinde, en somut bulgular, 1986’da tarlasını süren bir çiftçinin bulduğu heykelle ortaya çıktı.
Taşın bedelli olduğunu düşünen çiftçi, hassaslık göstererek bu heykeli Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi yetkililerine teslim etti. Birinci olarak ne olduğu pek anlaşılamayan heykel, müzede müdafaa altına alındı. Sonrasında Hilvan’daki Nevali Çori’de hafriyat yapmak için kente gelen ve müzede buluntuları gören Alman Prof. Dr. Klaus Schmidt, bu heykellerin çok değerli olduğunu düşünerek ayrıntılı bir çalışma yapmaya başladı.
Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğünden alınan müsaadeyle Alman Arkeoloji Enstitüsü ve Şanlıurfa Müzesi tarafından Prof. Dr. Klaus Schmidt başkanlığında 1995’te bölgede hafriyat çalışmalarına başlandı. Hafriyatlarda Neolitik periyoda ilişkin, uzunlukları 3 ila 6 metre, yükleri da 40 ila 60 ton olan, yabani hayvan figürlü “T” biçimli dikili taşlar bulundu.
Hafriyatlarda birebir vakitte, 8 ila 30 metre çapında dairesel ve dikdörtgen formlu, dünyanın en eski tapınak kalıntıları ve yaklaşık 12 bin yıl öncesine ilişkin olduğu belirtilen 65 santimetre uzunluğunda insan heykeli üzere, çeşitli tarihi eserler de gün yüzüne çıkarıldı.
“GÖBEKLİTEPE ADETA BİR ÇEKİM NOKTASI OLDU”
Şanlıurfa Bölgesel Turist Rehberleri Odası Lideri Müslüm Çoban ise Göbeklitepe’nin UNESCO Dünya Miras Kalıcı Listesi’ne girmesiyle turistlerin ve çeşit şirketlerinin daha fazla dikkatini çektiğini söyledi.
Yerli ve yabancı gezginlerin Göbeklitepe’yi gezilmesi gereken yerler ortasına dahil ettiğini aktaran Çoban, “Bölgeyi gezmek isteyenler için Göbeklitepe adeta bir çekim noktası oldu. Artık birçok acente yalnızca Göbeklitepe için Şanlıurfa’ya gelmeye başladı. Kimi turistler yalnızca UNESCO listesine nazaran ziyaretler gerçekleştiriyor, bu da o turistleri buraya yönlendirdi. Göbeklitepe’nin gelecek jenerasyonlara aktarılması için UNESCO kalıcı listesinde yer alması büyük bir çıkar.” dedi.
Çoban, olağanlaşma süreciyle bölgeye gelmek isteyen birçok turistin olduğunu aktararak Mezopotamya cinslerinin başlangıç ve merkez noktası olarak Göbeklitepe’nin ön plana çıktığını kelamlarına ekledi.
NTV
