Besin zehirlenmesine sık olarak bozulmuş, mikroplanmış yiyecekler neden olur. Çeşitli bakteriler, virüsler, parazitler ve bunların salgıladığı zehirli unsurlar bedende çeşitli hastalıklara neden olur.
Dünya Sıhhat Örgütü’ne nazaran; besinler aracılığıyla taşınan bakteri, virüs, parazit, toksin ve kimyasal unsurlardan kaynaklanan besin zehirlenmeleri dünyada her yıl yaklaşık 600 milyon kişiyi etkiliyor.
Hafif zehirlenmeler, birkaç saat yahut en berbat durumda 1-2 gün sürer. Ancak kimi besin zehirlenmeleri -botulizm ve kimyasal zehirlenme- çok şiddetlidir ve kişinin hayatını tehdit edebilir.
BESİN ZEHİRLENMESİ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Ekseriyetle besin zehirlenmelerinde bulantı-kusma ve ishal görülür.
Bakteriyel besin zehirlenmesi: Karın ağrısı, bulantı-kusma ve ishal görülür. 1 saat – 4 gün içinde başlar, ve dört güne kadar sürer.
Viral besin zehirlenmesi: Karın ağrısı, bulantı-kusma, ishal, başağrısı, ateş ve titreme görülür. 12-48 saat içinde başlar. Çoklukla deniz mahsüllerinin yenmesinden sonra olur.
Kimyasal besin zehirlenmesi: Bulantı-kusma, ishal, terleme, sersemlik, gözlerde sulanma, çok tükürük üretimi, şuur bulanıklığı ve karın ağrısı görülür. 30 dakika içinde başlar.
Botulizm: Kusma, konuşma ve görme bozukluğu, baştan başlayarak ayaklara hakikat ilerleyen kas güçsüzlüğü görülür. Çok seçkin görülen ama çok önemli bir bakteriyal besin zehirlenmesi tipidir.
BESIN ZEHİRLENMESİ NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Besin zehirlenmesi çoklukla kuşkulu besin alımını takiben 1-24 saat içinde başlar ve 2-3 günde düzelir. Lakin birtakım durumlarda ilaç tedavileri gerektirir.
Bilhassa bedenin sıvı kayıpları ishal ile artacağından bedenin daha çok sıvı muhtaçlığı olacaktır. Bu yüzden bol sıvı tüketilmelidir. Kişi şayet bulantı ve kusmalar nedeniyle sıvı alamıyorsa gerekirse damar yolu ile sıvı verilmesi uygun olabilir.
Besin zehirlenmesinde ishal durumu geçene kadar bağırsak hareketini artıran posalı besinlerin alınmaması önerilir. Ekseriyetle ishal durumunu kesmek için ishal kesici ilaçların kullanılması hastalık oluşturan mikroorganizmaların bağırsakta kalma müddetini uzatacağından uygun değildir.
Besin zehirlenmesi şüphlenmesinde 1-2 gün içinde bizatihi geçmediyse, kişi sıvı alamıyorsa, yüksek ateş, kanlı ishal, uyku eğiliminde artış üzere belirtiler varsa çabucak bir hastaneye başvurulmalıdır.
HANGİ BESİNLERDE NELERE DİKKAT ETMELİYİZ?
> Yumurtaları buzdolabına yerleştirirken asla yıkamayın, zira yıkandıklarında yüzeylerindeki delikler genişliyor ve bunun sonucunda bakteriyel üreme artıyor. Yumurtaları dolap kapağında saklıyorsanız öbür besinlerle temas etmemesine de dikkat edin.
> Tavuk için en tehlikeli durum, salmonella bakterisinin bulaşmasıdır. Bu mikroorganizmaların ölmeleri için iyice pişirmeniz gerekiyor.
> Dondurmanın da besin zehirlenmelerine yol açabileceğini unutmayın. Ham hususu süt olduğu için dondurma her süt eseri üzere bozulmaya ve mikroorganizma üremesine elverişli lezzetler ortasında yer alıyor. Kapalı dondurma tercih ediyorsanız; paketleri karlanmış olan, içinde buz parçacıkları bulunan dondurmaları almayın. Zira donmuş ve buz kristalli paketler, paketin çözülmüş ve tekrardan donmuş yahut çok eski olduğu manasına gelebiliyor. Ayrıyeten son kullanma tarihlerine de kesinlikle dikkat edin.
> Zerzevat ve meyveler birkaç yolla mikrop üretebiliyorlar. Üretim basamağında çiftlikte kirli yahut bakteri ile bulaş olmuş suyla sulanması, iyi yıkanmamaları nedeniyle üzerlerinde kalan kalıntılar yahut hasta bir insanın ellerini yıkamadan salata hazırlaması.
Abone Ol
NTV