Türk Alman Üniversitesi Göç ve Ahenk Araştırmaları Merkezi Müdürü Prof. Dr. Murat Erdoğan, Türkiye’de yaşayan mülteciler üzerinde bugüne kadar yapılmış en kapsamlı araştırmanın sonuçlarını Meclis Göç ve Ahenk Alt Komisyonu’nda paylaştı.
Hürriyet gazetesinden Bülent Sarıoğlu’nun haberine nazaran, Prof. Dr. Erdoğan’ın şimdi yayınlanmayan 2019 saha araştırmasından Meclis’te açıkladığı bilgiler ve tahlilleri şöyle:
– “Son 3 araştırmada Suriyelilerin memnunluklarının arttığını görüyoruz. 2017’den 2019’a kadar kendilerini çok daha iyi ve inançta hissettiklerine dair bir algı çıkıyor. 2017’de ‘Hiçbir biçimde dönmem’ diyenlerin oranı yüzde 16.7’ydi, iki senede bu oran yüzde 51.8’e çıktı. Fevkalâde yüksek bir dönüşüm. ‘Suriye’de savaş biterse, istediğimiz bir hükûmet kurulursa dönerim’ diyordu yüzde 60’ı, bu birden teğe yüzde 30’a düştü.
– Kendi ülkelerinden umutlarını kestikleri çok net görülüyor. Türkiye’de bir gelecek öngörüsü ağır biçimde var. ‘Dönmeyi planlıyorum’ diyenlerin oranı yüzde 6.8.
– Ayrımcılık yüzde 25’ten 21’e düştü. Kamu hizmetlerinden memnuniyet de artıyor. Her geçen gün ikili vatandaşlık isteyenlerin oranı düşüyor, yalnızca Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığı istiyorlar.
SOSYOLOJİK GETTO
– Suriyelilerle ilgili bütün datalar pek müspet. Kültürel olarak bize daha yakın olduklarını kabul ediyorlar. Niçin? İki sebebi var. Bir: Türk toplumu kendisine sorduğunuzda çok şikâyet ediyor fakat aktive etmiyor bunu, yani pasif bir direniş var. İki, daha kıymetlisi: Suriyeliler kendi sosyolojik gettolarını oluşturdular. Türk toplumu ne düşünüyor çok farkında değiller aslında.
GÖÇLE İMTİHANIMIZ
– Türkiye’nin göçle imtihanından kelam edeceğim. Türk toplumunun elini ayağını öpmek lazım, harika bir dayanışma gösterdiler.
– Bazen bir romantizm görüyorum. Hani iktidar, Suriye’de savaş biterse her şey çözülecek diye bakıyor, muhalefet gidip Esad’la öpüşürsek sorun çözülecek diye bakıyor. Bence bunun dışında öteki bir sosyolojik noktaya geldik. Çok kıymetli bir konu, Türkiye’nin kendi iç göç dinamiği inanılmaz ağır. Yılda ortalama 3 milyon vatandaş diğer ile göç ediyor, daima. Bunun Türk toplumunun sonradan geleni kabulünü kolaylaştırdığını düşünüyorum.
TOPLUMSAL UZAKLIK
– İstanbul’da yalnızca Esenyurt’ta 220 bin mülteci yaşıyor. Almanya’da 530 bin, İsveç’te 130 bin Suriyeli var, onun dışında hiçbir ülkede 50 binden fazla Suriyeli yok. Toplumun buna hiç reaksiyon vermemesini beklemek absürt olur. 2014’te Türk toplumunun yüzde 70’i ‘Biz kültürel olarak tıpkı değiliz’ diyordu. Bu oran yüzde 82’ye çıktı.
– Her geçen gün ne yazık ki toplumsal aralık açılıyor. Korkarım daha yükselecek görünüyor. Türk toplumunun telaşının arttığını görüyoruz.”
BU BİR MUCİZE
“İşin sosyolojisi değişti, Türkiye’deki Suriyeliler artık Türkiye’de köklendiler, dönebilecekleri bir ülke yok. Almanya’daki Türklerin dönecekleri ülke vardı, yeniden dönmediler, 60 yıldır oradalar. Buraya 12 yaşında gelen çocuk 10 sene sonra 30 yaşına gelecek, nereye gidiyor? Yani daha gerçekçi bir noktaya gelmemiz lazım. Şu an iç içe yaşıyoruz, kampların oranı yüzde 1 bile değil. Hasebiyle mutlaka muvaffakiyet var, yani bu bir mucize aslında; çok daha vahim şeyler yaşanıyor olabilirdi. Anadolu beşerinin o açıdan harikulâde ferasetli davrandığını düşünüyorum.”
NTV
