Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan, Etraf Günü hasebiyle Sabah gazetesinden Pınar Yıldız Yüksel’e açıklamalarda bulundu.
Emine Erdoğan, “Çevre mevzularına olan hassasiyetiniz nereden geliyor?” sorusuna “Ben, Üsküdar’da, bahçeli bir konutta büyüdüm. O bahçe, çocukluk günlerimin art fonu üzere. O kadar hoş bir bahçeydi ki… Bir köşesinde zerzevat, meyve yetiştirirdik. Bahçemizde her devir farklı hayvanlarımız olurdu. Kedi, köpek, tavşan, kuzu, hatta kirpi… Çok büyük bir dut ağacımız vardı… Kaç mevsim, o ağaca tırmanıp dut yemişimdir, inanın hatırlamıyorum. Ağabeyimle, ateş böceklerinin peşinde koşmak çocukluğumun en büyük cümbüşüydü. Hafızamda o kadar yer etmiş ki, ‘Sen hiç ateş böceği gördün mü?’ tiyatrosunu ilgiyle takip etmiştim.
Yemyeşil bahçemizde toprağın nimetlerine, tabiatın döngüsüne yakından şahit olarak büyüdüm. Tabiatta her şey birbirine muhtaç. Solucanların toprağa yararını yalnızca kitaplardan değil, şahsen deneyimleyerek öğrendim. Babam, tabiatın öğrencisi olmak noktasında o bahçeyi bir okula çevirdi bizim için. Merhum çok yakından ilgilenirdi bahçemizin bakımıyla.
Bu okulda bitkiyi, toprağı, hayvanı incitmemeyi öğrendim. Bu nedenle tabiata yapılan makus muamele ağırıma gidiyor. Yani, benim için etraf bahisleri, projelerle sınırlandırılamayacak bir sıkıntı. Şayet, rastgele bir formda, ülkemin havasına, bitki örtüsüne, suyuna ve bilumum canlılarına bir yararım olacaksa, bunu canla başla yapmak isterim. Uzun yıllardır, bu soruna eğiliyorum ve çabalayınca bir şeyler yapılabildiğini gördüm. Daha fazlasını yapmak için de güçle doluyorum. Hulasa, Üsküdar’daki o bahçede deneyim ettiklerim, bugün kendime keder edindiğim etraf bahislerinin kalbime atılan tohumuydu diyebilirim.” karşılığını verdi.
“SALDA GÖLÜ HAKKINDA ÇARPITMA HABERLER YAPILIYOR”
“NASA’nın uzaydan çekilen fotoğraflar ortasında yaptığı müsabakada, Van Gölü birinci oldu. Siz de toplumsal medyadan oy vererek dayanak oldunuz. Bunun, bir farkındalık oluşturduğunu düşünüyor musunuz?” sorusuna karşılık veren Erdoğan, “Bizler, halk olarak, vatanımıza aşığız. Dört bir köşesinin cennet olduğunu biliyoruz. O fotoğraf da, nasıl bir nimetin içinde olduğumuzu hatırlattı herkese. Onları korumak için ihtimam göstermemiz gerektiğinin altını çizdi diyebiliriz.
Çok kısa bir vakit evvel, Van Gölü Muhafaza Aksiyon Planı çalışmalarını yerinde görmek için Van’a bir ziyaret yaptık. Hareket planına nazaran, evvel gölün taban paklığı yapılacak. Atık su ve entegre katı atık idaresi oluşturulacak. Yapılacak iyileştirme çalışmaları ile Van Gölü’nün, kısa vakitte, şifa bulacağına ve korunacağına inancım tam.
Salda Gölü de, biliyorsunuz Bakanlığımız tarafından müdafaa altına alındı. Daha evvel otomobiller gölün çok yakınına kadar yaklaşıyordu. Etrafında derme çatma yapılar vardı. Bunların hepsi kaldırıldı ve artık bir düzenleme yapılıyor. Önümüzdeki günlerde çalışmalar tamamlanacak. Bu mevzuda birçok temelsiz haber çıkıyor. Görüyor ve çok üzülüyorum. Salda Gölü şu anda bilim insanlarından oluşan bir komiteyle, onların tavsiyeleriyle korunuyor. Burada içtenlikle yapılan iyi niyetli teşebbüsler, çarpıtma haberlerle baltalanıyor. Etraf kelam konusu olduğunda çekişmeleri, görüş ayrılıklarını bir tarafa bırakmalıyız. Daima söylediğim üzere dünya hepimizin ortak konutu.” dedi.
“SIFIR ATIK PROJESİ BİR KÜLTÜR”
Emine Erdoğan, 2017 yılında başlattığı Sıfır Atık projesiyle ilgili de açıklamalarda bulundu. Erdoğan, “Sıfır Atık ve proje sözleri yan yana gelince, ister istemez, bizim dışımızda, oburlarının üstlendiği bir sorumluluk alanı geliyor aklımıza. Aslına bakarsanız, sıfır atık projesi dediğimiz şey zati bizim alışık olduğumuz bir kültür. Kullandığımız eşyaların ömrünü uzatmak, atıp yenisini almaktansa tamir etmek üzere temelinde bizim toplum olarak kültürümüzde olan şeylerden bahsediyoruz.
En kolayı, matara taşımak varken, hepimiz, bir gün içinde onlarca pet şişe atığı üretiyoruz. Bir bilgi hatırlıyorum; sanırım Dünya Bankası’nındı. Buna nazaran, dünyada bir insanın bir günde ürettiği çöp, 4,5 kiloya kadar ulaşabiliyor. O vakit burada bir durup düşünmemiz lazım.
Sıfır atık hayat kültürünün atık idaresinden öbür başlıkları da var. Mesela mümkün olan en az çöp çıkacak biçimde yaşayabilmek ve kullandığımız eserlerin etrafa dost olanlarını tercih etmek üzere.
Bugün dokumacılık dalı, global kirlenmenin baş aktörlerinden mesela. Su kaynaklarının kullanılmasında da en büyük ikinci tüketici. Her yıl, global olarak, üretilen dokuma eserlerinin yüzde 85’i çöpe gidiyor. Sıfır Atık Mavi üzere, Sıfır Atık Dokumacılık bahsi de ayrıyeten ele alınması gereken bir husus.”dedi.
2019 yılında devreye alınana ‘Sıfır Atık Mavi Projesi’nin ‘Sıfır Atık Projesi’yle birbirinin tamamlayan projeler olduğunu söyleyen Emine Erdoğan, “Sıfır Atık ve Sıfır Atık Mavi, birbirini tamamlayan iki proje. Zira denizlerdeki kirliliğin yüzde 80’i karasal kaynaklı. Hasebiyle, ikisini birebir anda yürütmek çok değerli. Türkiye, üç yanı denizlerle çevrili bir zenginliğe sahip. Biyolojik çeşitliliği ile de dünyanın en varlıklı ülkelerinden biriyiz. Lakin gelin görün ki, dünyanın her yerinde, hayalet ağlara dolandığı ya da plastik şişelere boynu sıkıştığı için ölen kaplumbağalar, balıklar ve kuşlar görüyoruz. Ne kadar hazin! Kirlilik yüzünden külliyen kaybolan canlı ve bitki cinsleri var. Bu insanlık ismine bir utanç tablosu.
Deniz kirliliği, olduğu yerde kalmıyor, seyahat ediyor. Dünyanın bir ucundan denize atılmış çöpler, öbür ucundaki bir ülkenin kıyılarına vuruyor. Sıfır Atık Mavi Projesine, STK’lar, belediyeler ve gönüllüler çok dayanak verdi. Deniz yüzeyinde, deniz tabanında ve plajlarda paklık çalışmaları başladı. Yaklaşık 45 bin bireye eğitim verildi. Mavi bayraklı plaj sayımız, önemli oranda arttı.
Bugünlerde Marmara Denizi’ndeki müsilaj sorunu çok değerli bir gündem. Marmara Denizi uzun müddettir yardım çığlıkları atıyordu. Deniz altında gerçekleşen kimyasal değişimler ve iklim değişikliğinin tesirleri ile problem bu noktaya vardı. Mevzuyu ben de yakından takip ediyorum. Bakanlığımız STK’larla çalıştaylar yürütüyor ve sanırım bugünlerde bir hareket planı açıklayacaklar. Bu çok istikametli bir sorun. Herkes sorumluluğunun farkında olmalı. Sanayi, etrafa saygılı üretim yaparak, belediye gerekli tesisleri kurarak, vatandaşlar olarak bizler de atıklarımızı ayrıştırarak bu tıp meselelerin önüne geçebiliriz. Etraf üzerindeki baskı, ne yazık ki gözle görülmeyince sıkıntının ciddiyeti gereğince anlaşılmıyor.” dedi.
“İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ İLE TÜM DÜNYA TOPYEKÜN ÇABA ETMEK ZORUNDA”
Emine Erdoğan, milletlerarası kurumlardan aldığı etraf ödülleriyle ilgili olarak da, “Evet, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı’nın “Küresel Maksatlar Hareket Ödülü” ve Birleşmiş Milletler Habitat’ın “Atık Alanında Akıllı Kentler Şampiyonu” mükafatlarını aldık. Ben de bu mükafatları ülkem ve gençlik ismine kabul etmekten büyük memnunluk duydum.
İklim değişikliği ile çaba, bir ya da birkaç ülkenin altından kalkabileceği bir gayret çeşidi değil. Ya daima bir arada başarılı olacağız ya da daima bir arada büyük bir felakete sürükleneceğiz. İklim değişikliğinin tesirleri hudut kapılarında durmuyor. Global bir sorun haline gelen bu durum tüm insanlığı eşit etkiliyor. Hasebiyle, tüm dünya topyekûn çaba etmek zorunda. İlerleyen yıllarda iklim değişikliğine bağlı birçok problemle yüz yüze geleceğimizi söylüyor bilim insanları. Muhtaçlığımız olan; sürdürülebilir kentler, sürdürülebilir üretim ve tüketim…” açıklamasında bulundu.
“LEBLEBİ, TORUNLARIMIZ İÇİN DE HOŞ BİR ÖRNEK OLDU”
“Çevre ve hayvan sevgisini torunlarınıza da aşıladığınızı Cumhurbaşkanımızın konuşmasından öğrendik. Tabiatla ve hayvan sevgisi ile dolu bir aile tablosu beliriyor gözümüzde. Sizden dinleyebilir miyiz bu atmosferi?” sorusuna cevap veren Emine Erdoğan, “Geçtiğimiz 4 Ekim, Dünya Hayvanları Müdafaa Günü vesilesiyle, Yedikule Hayvan Barınağı’nı ziyaret etmiştim. Orada engelli bir köpek olan Leblebi’yi gördüm. Öyküsü, bana çok dokundu ve onu sahiplenerek, Ankara’ya getirdim. Artık, Külliye bahçemizde, son derece keyifli. Yalnızca, bizim değil, çalışanımızın de gözbebeği. O denli ki, Leblebi’nin gelişinden sonra, hayvansever çalışanımız, istekli olmuşlar ve inşaat atıklarından sokak hayvanları için kulübeler yapmışlar. Olağan, bu teşebbüs beni de ziyadesiyle şad etti. Bu kulübeleri, Tabiat, Etraf ve Hayvanları Muhafaza Ofis Amirliği gruplarına teslim ettik. Onlar da, kulübeleri sokak hayvanlarına bakan vatandaşlarımızla buluşturdular. Hem atık dediğimiz şeylerin, nasıl yeni ve bedelli kullanım alanları olduğunu görmüş olduk, hem de sokak hayvanları için takdire şayan bir çaba içindeki hayvanseverlere bir katkımız oldu.
Leblebi’yi barınaktan sahiplenmemiz de, torunlarımız için çok hoş bir örneklik oldu. Barınaklar, maalesef kedi ve köpeklerle dolu. Ziyaretim sırasında, terk edilmiş birçok kedi, köpek gördüm. Bakıma muhtaç birçok engelli hayvan var. Hayvanlar, bir süs eşyası, özel gün ikramı ya da süreksiz bir heves değil. Allah’ın emaneti… Sahiden hayvanları seven beşerler, bir an evvel, satın almak yerine barınaklardaki hayvanları sahiplenmeliler.
Hayvan sevgisi deyince elbette yalnızca sokak hayvanlarından bahsetmiyoruz. Karıncadan, kuşa, balığa, hiçbir hayvana ziyan vermeden yaşamak, ömür alanlarını korumak, kirletmemek bir insanlık görevi. Allah’ın can verdiği tüm mahlûkatın bu ömürde çiğnenemez hakları vardır. Bu hakka riayet edecek kalp hoşluğunu herkes için diliyorum.” dedi.” dedi.
“DOĞA İÇİN ÇALIŞAN GENÇLER ROL MODEL OLMALI”
Geleceğin gençlerin olduğunu söyleyen Erdoğan, “Dolayısıyla, yaşamak istedikleri dünyayı imar etmek onların elinde. Bizler de onların insanlık hayrına yaptıkları her işte yanındayız.
Gençlerde yüksek farkındalıklar görünce çok şad oluyorum; organik, tabiat dostu ve karbon ayak izi en az eserleri talep ediyorlar. Kozmetikten kesiminden, zincir restoranlara kadar birçok bölümün eser yelpazesinde bu başlıklar yer almaya başladı. O nedenle daha fazla talep etmeleri halinde, bu dönüşümün hızlanacağına inanıyorum.
Yaptığımız etraf aktifliklerine gençlerin büyük ilgisi ve iştiraki var. Benim arzum, kullanmakta usta oldukları toplumsal medya mecralarında, akranları ortasında güçlü bir tesir alanı oluşturmaları. Tabiat için etkin çalışan gençlerin rol model olarak yükselmelerini temenni ediyorum.” dedi.
Kamu ve sivil toplum ortasındaki bağlantısı çok kıymetli bulduğunu söyleyen Emine eRdoğan, “Ben sivil toplumdan gelen biriyim. Gençlik yıllarımdan bu yana vakıf ve derneklerde etkin çalışmalar yaptım. Münasebetiyle bu gücün ne manaya geldiğini biliyorum. Oralarda çalışan insanların istekli yaklaşımları beni her vakit etkilemiştir. Ve bu samimiyete çok inanıyorum. Etraf alanında yaptığımız çalışmalarda da STK’ların katkısını çok önemsiyorum. Bugüne kadar TEMA, TURMEPA, Akdeniz Müdafaa Derneği, WWF, Çöpüne Sahip Çık Vakfı üzere birçok kıymetli sivil toplum kuruluşu ile birlikte çalışmalar yaptık. Her birine ortak uğraşları için teşekkür ediyorum. Kamu ve sivil toplum ortasındaki irtibatı çok değerli buluyorum. Etraf konusunda samimi uğraşları olan herkesle çalışmalar yapabiliriz. İnşallah bu halka her gün daha da büyüyecektir.”dedi.
NTV