Araştırmacılar, geçen 20 yılda artan bina imali ve akıllı telefon ve başka şahsî teknolojilere olan talebin artmasının , kum, çakıl ve ezilmiş kaya kıtlığını beraberinde getirdiğini söyledi.
CNBC’nin haberine nazaran, Birleşmiş Milletler Etraf Programı’nda (UNEP) iklim bilimci olan Pascal Peduzzi, fikir kuruluşu Chatham House’un konut sahipliği yaptığı yeni bir web seminerinde, ‘Sadece kumun her yerde olduğunu düşünüyorduk. Bu nedenle, kum kıtlığının başlayacağı hiç aklımıza gelmezdi. Lakin dünyanın birçok bölgesinde bu durum görülmeye başlandı. Önümüzdeki on yıl içinde neler olabileceğini iddia etmemiz gerekli. Zira ileriye bakmazsak, kum tedariği ve arazi planlamasıyla ilgili büyük sıkıntılarımız olacak” dedi.
MİLYONLARCA DOZ AŞININ ÜRETİMİ ERTELENEBİLİR
Aşıları, dünya çapında dağıtmak için milyarlarca flakon ve şırınga gerektiği göz önüne alındığında ise pandemi sırasında cam eksikliği bilhassa kaygı veriyor. Medikal cam sanayisi 2020’de talebi şimdi karşılamaya başladı, fakat salgın ve akabinde gelen aşı üretimi süreci süratle geriye götürdü.
İtalyan flakon üreticisi Stevanato Group, Pharma Manufacturing’e verdiği demeçte, flakonlara yönelik global talebin önümüzdeki iki yıl içinde 2 milyar kadar artacağını söyledi.
FLAKONLARIN BÜYÜK BİR ÇOĞUNLUĞU YALNIZCA 3 ŞİRKET TARAFINDAN ÜRETİLİYOR
Aşı uzmanı James Robinson, aşı 10 dozluk flakonlara yüklense bile pandemi için hala yüz milyonlarca flakonun gerekli olduğunu söyledi.
Dünya genelinde, yalnızca üç şirket (Corning, Schott ve Nipro Pharma Corporation) flakon ve şırıngalar için gerekli olan farmasötik cam tüplerin birçoklarını üretiyor. Üç farmasötik cam şirketinin önderleri, global bir sıhhat krizinin ortasında talebi karşılamak için birlikte çalıştıklarını söylüyor. Corning genel müdürü Brendan Mosher, Pharma Manufacturing’e yaptığı açıklamada, “Sektör, rekabet ruhunu bir kenara bırakıyor’ dedi. “Herkesin bu uğraşta birlikte olduğu her zamankinden daha fazla hissettiriyor” sözlerini kullandı.
Peduzzi, durum nedeniyle paniklemenin yardımcı olmayacağını lakin kumla ilgili algının değiştirmesinin vaktinin geldiğini söyledi.
Chatham House ise kum kaynaklarının idaresini iyileştirme gayretlerini ‘düzensiz’ olarak nitelendirdi. Bunun nedeni ise ülkeler ortasında farklı jeolojik özellikler ve coğrafyadan kaynaklanıyor, birebir vakitte ham hususun hangi kesimlere dağıtıldığı da büyük kıymet arz ediyor.
İNŞAAT DALINDA KUM KULLANIMI SON 20 YILDA YÜZDE 300 ARTTI
UNEP’e nazaran, yalnızca inşaat dalında her yıl yaklaşık 40 ile 50 milyar ton kum kullanılıyor. Bu, durum 20 yıl öncesine nazaran inşaat kesiminde kum kullanımının yüzde 300’lük bir artış meydana geldiği manasına geliyor.
Öte yandan, çöller gezegenin üçte birini oluştururken, çöl pürüzsüz ve yuvarlak olduğundan inşaatta kullanılamıyor. Ayrıyeten batılı ülkeleri art bahçelerinde bir kum madeni istemediğinden, çıkarma gayretleri ekseriyetle Hindistan ve Çin üzere yerlerde daha kırılgan ortamlara (nehirler, kıyı şeridi ve deniz yatakları) odaklanıyor.
Halihazırda ekosistemleri üzerinde önemli bir tesire sahip ve talep, su ve rüzgarın kayaların aşınmasından kaynaklanan doğal ikmal oranını geride bırakmaya devam ederken, GRID artan çevresel ve sürdürülebilirlik meseleleri konusunda da uyardı.
Bununla birlikte araştırmacılar, kum, camdaki ana bileşen olduğu için, 2015 yılında da global bir cam kıtlığı yaşandığını söyledi. Bu devirde müteahhitler penceri yeni gökdelenlere takmak içn bazen aylarca bekledi.
SALGININ BAYAN SAVAŞÇILARI
NTV