Çin’in Tianjin kentinde dondurmalardan alınan üç numunede yeni tip corona virüs tespit edildiği bildirildi. Tüm eserlere el konulurken, şirketin bin 662 çalışanı karantina altına alınarak nükleik asit testine tabi tutuldu. Ayrıyeten, dondurmalardan bin 812’sinin başka kentlere dağıtıldığı belirtildi.
Yaşanan bu olay besin eserlerinden virüsün bulaşıp bulaşmadığı tartışmalarını yine alevlendirdi. Hürriyet gazetesinde yer alan haberde, Bilim Şurası üyesi Prof. Dr. Ateş Kara’nın toplumsal medyadan gelen sorulara verdiği cevaplar yer aldı.
BESİNDEN BULAŞ GÖRÜLMEDİ
– Çin’de bir seferde üretilen 4 bin 836 kutu dondurmadan alınan örneklerin üçünde virüs müspet bulunmuş. Öncelikle bu hastalık yapabilecek bir virüs mü? Yoksa virüs kesimi mı?
Çin’de dondurmada corona virüs tespit edilmesi, büyük olasılıkla üretim sırasında corona virüs müspet birisinden bulaş olmasıyla ilgili olabilir. Soğukta bulunduğu için, virüs daha uzun müddet tespit edilebilir. Bulaşa neden olamaz. Dünyada bugüne kadar besinle geçiş gösterilmedi. Daha evvel Çin’de donmuş balıkürünlerinde de virüs tespit edildi, lakin benzeri biçimde hiç geçiş gösterilmedi.
– Besin ile geçiş olmadı diyorsunuz fakat bilindiği üzere corona virüsün yarasa çorbasından yayıldığı söyleniyor.
Bu virüsün ana kaynağı yarasa lakin ortada diğer bir tipe geçmiş ve o çeşitten de insanlara bulaşmış üzere görünüyor. Fakat bu bulaş büyük olasılıkla o canlılarla yakın bulunma ile gerçekleşmiş üzere, bugün hala kesin bilinmiyor.
– Pekala ekmek satan kişi sigara içerken eli ağzına değiyor sonra elini ekmeğe değdiriyor. Bu bireyde korona varsa ben de konuta gelince o ekmeği yersem bana korona geçer mi?
Öncelikle şayet
1- Müddet çok kısa olursa,
2- Siz elinizle birebir noktaya dokunur ve sonrasında da göz, burun yahut ağzınıza götürürseniz risk olabilir. Lakin bu formda geçişi destekleyen bilimsel bir bilgi yok. Elinizi yıkadığınız anda risk kalmaz.
– Maske de başta değerli değildi sonra kıymet kazandı…
Ülkemizde olay sayısı çok çok az iken, yalnızca şikâyeti olanların (bulgusu olanların da o periyotta çok büyük kısmı öbür nedenlere bağlı idi) takması öneriliyordu. Hadise sayısı artınca semptomu olmayanların da maske takması önerildi. Semptomu olan maske takınca bulaşmayı tedbire yüksek.
KARGODAN BULAŞIR MI?
– Hocam aşılar yapılıyor fakat nedense bulaş suratı düşmedi. Neden?
Süreç daha çok çok başlangıcında. Aşıların tesirini öncelikle büyüklerimize iki dozu yaptıktan sonra hasta sayıları ve kayıplarımızda düşme olarak göreceğiz.
– Kargolardan virüs bulaşır mı?
Bugüne kadar kargo yahut paketle de virüs geçişini gösteren rastgele bir bilgi benim bildiğim yahut görebildiğim kadarıyla yok.
– Asıl aşı yaptığınız kobayların sonuçlarını iyi araştırın, ancak sonuçları toplumla paylaşın.
Aşı enfeksiyon hastalıklarından korunmada en tesirli formülümüz. O nedenle uygulanmasını desteklememiz gerekli. Katiyetle hem uygulama sayıları, hem de ortaya çıkan tüm istenmeyen tesirler ve korunma oranlarına yönelik bilgiler paylaşılmalı.
BU VİRÜSÜ BEŞERLER MI GELİŞTİRDİ?
– Bu virüs yeni dünya tertibi için insan eliyle mi ortaya çıkarıldı? Evet ya da hayır tek istediğim karşılık bu inanın.
Kesin bir karşılık vermek mümkün değil. Bilimsel olarak laboratuvarda geliştirilebilir mi? Mümkünlüğü var lakin bu virüsün tabiattan kaynaklı olma ihtimali kat ve kat yüksek. Zira kimi yapısal özelliklerinin laboratuvarda geliştirilmesi mümkün görünmüyor.
TESTLER İNANÇLI Mİ?
– Muhtemelen test kitleri problem. Her şeye olumlu çıkabiliyor. Bunu kimse konuşmuyor.
PCR testleri ile yanlış olarak müspet çıkma ihtimali şayet örnek düzgün alındı ise ortamdan kirlenme yok ise çok muhtemel değil.
SİZDE SEMPTOM OLDU MU?
– Aşı olduğumuz takdirde maske kadrosunu devam ettirmeli miyiz? Ayrıyeten 1. dozdan itibaren müdafaa sağlıyor mu yoksa 2. dozla birlikte mi müdafaa periyodu başlıyor? Siz de aşı oldunuz. Bir semptom yaşandı mı?
1- Korunmanın ikinci dozdan 7 gün sonra başladığını kabul ediyoruz.
2- Maske takmaya devam etmeliyiz.
3- Ağır hastalık ve ağır bakıma yatmadan muhafaza çok yüksek.
4- Şahsî olarak bende istenmeyen tesir olmadı.
KRONİK HASTALAR NEDEN SONDA?
– Ateş hocam öteki ülkeler kronik hastaları birinci etapta aşılarken siz neden kronik hastaları son basamağa koydunuz? Merak ediyorum.
Vakit içerisinde hastalıkla ilgili en değerli risk faktörünün yaş (diğer hastalıklardan daha ön planda) olduğu ortaya çıktığı için ve ayrıyeten çok uzun müddettir büyüklerimizden en çok özveri istendiği için birinci öncelik doğal olarak büyüklere verildi.
– Yasakları ne vakit hafifletmeyi düşünüyorsunuz? Virüs öldürmezse yoksulluk öldürecek.
Bilim Konseyi tekliflerde bulunuyor, hadise sayılarımızda azalma var, en kısa müddette kayıplarımızda azalma olması ise en büyük isteğimiz. Sayılarımızın azalmasıyla birlikte kısıtlamalar da basamak basamak kalkacaktır.
NTV