Dolar/TL kuru cuma günü 8,45 düzeylerinden süreç görürken, bugün 8,30’un altına kadar geriledi. Uzun periyot açısından yükseliş hareketi korunsa da kısa devirli düşüş biraz derinlik kazanmaya başladı.
Hürriyet gazetesinin haberine nazaran, düşüşe tesir eden kimi değerli nedenler şu biçimde sıralanıyor;
– ABD Merkez Bankası (Fed) toplantısı sonrası Lider Powell’dan gelen piyasa dostu açıklamalar ve erken nakdî sıkılaştırma mümkünlüğünün zayıfladığı algısının öne çıkması. Bu gelişmeye bağlı olarak piyasaların yakından izlediği ABD 10 yıllık bono faiz oranı yüzde 1.33 düzeyinden 1.22 düzeyine geri çekildi. Ayrıyeten Dolar Endeksi 93.1 düzeyinden 91.8 düzeylerine kadar geriledi. Dışarıda ABD dolarındaki kıymet kaybı iç piyasalarda dolar/TL kuru üzerinde zayıflamaya neden oldu.
SICAK PARA
– Fed toplantısı sonrası piyasalardaki optimistlik ve inançlı liman gereksiniminin nispeten azalmasıyla risk iştahının artması ve bu durumun döviz kurlarında kâr satışlarını beraberinde getirmesi.
– Türkiye’den yabancı portföy yatırımlarında (sıcak para) çıkışların durması ve yüksek faiz tesiriyle tahvil bono (DİBS) yüklü olmak üzere yerini az da olsa girişlere bırakması.
– Pandemiye bağlı kısıtlamaların kaldırılmasıyla turizm gelirlerinde artış beklentisi. Kültür ve Turizm Bakanlığı bilgilerine nazaran, haziranda yabancı turist sayısı geçen yılın birebir ayına nazaran yüzde 853.4 oranında arttı. Geçen yılın pandemi kaideleri nedeniyle iktisatların kapalı olduğunu dikkate alırsak bu oranda baz tesirini de hesaba katmak gerekecek.
İHRACAT REKORU
– Dış ticaret açığındaki azalma. Global iktisattaki toparlanmaya TL’nin paha kaybının da eklenmesiyle ihracat artışları ve dış ticaret açığındaki gerileme sürüyor. Temmuz ayında Türkiye ihracatı rekor kırarak Cumhuriyet tarihinde birinci sefer yıllıkta 200 milyar doları geçti ve 201,5 milyar dolar olarak gerçekleşti. Bu durumun cari süreçler istikrarına de olumlu yansıyacağı öngörülüyor.
– Bankalardaki döviz mevduat hesabında yükselişin ivme kaybetmesi. Bankalardaki döviz mevduatında ocak ayında 236 milyar dolar düzeyi görülmüştü. Ocaktan bu yana 221-236 milyar dolar bandında hareket ediyor.
BRÜT REZERVLER
– TCMB’nin brüt rezervlerindeki artış. Nisan ayında 87,4 milyar dolara kadar çekilmişti. 23 Temmuz itibariyle 104,4 milyar dolar olarak açıklandı.
– TCMB Lideri Şahap Kavcıoğlu’nun “Enflasyon Raporu” sunumunda yabancı ülke merkez bankalarıyla yeni bir swap mutabakatı görüşmelerinin devam ettiği istikametindeki açıklamaları. Swap muahedesi kelam konusu olursa fiyatı da ayrıyeten kıymetli olacak. Ayrıyeten IMF’den gelmesi mümkün SDR takviyesini de olumlu istikamette dikkate almak gerekebilir.
Son periyoda ağırlaşan gelişmeler dolar/TL kurunda gerilemeye neden olsa da daha geniş ölçekte Türkiye’nin rezerv (net) durumu ve buna karşılık kısa devirli borç ödemeleri döviz kurlarında çok bariz düşüşlerin önünde pürüz olmaya devam ediyor. Ayrıyeten iç ve dış ekonomik gündem değişimlerine karşı döviz kurlarının hassaslığını da dikkatte tutmakta fayda var.
NTV