Türkiye bir yandan yangınlarla çaba ederken öteki yandan Covid-19 salgını da devam ediyor. Olay sayıları 25 bin civarına yükselmiş iken aşılama sürüyor lakin toplum bağışıklığının sağlanması için şimdi kâfi aşılama oranına ulaşılamadı.
Sıhhat Bakanlığı datalarına nazaran Türkiye’de 18 yaş üstünde birinci doz aşılama oranı yüzde 67,02, ikinci doz aşılama oranı ise yüzde 45,91. Toplumsal bağışıklığa ulaşılabilmesi için bu oranın artırılması gerekiyor lakin toplumda birtakım insanlarda aşı tedirginliği ya da tersliği kelam konusu.
Bakanlık ve Türk Tabipler Birliği (TTB) mümkün olduğunca çok sayıda şahsa aşı yapmaya çalıştığı esnada birtakım tıp tabiplerinin Covid-19 aşılarına ters istikamette yaptığı açıklamaların ise kararsız bireyleri etkileyebildiği belirtiliyor.
BİLİM AYKIRILIĞI YÜKSELEN AKIM
Uzmanlara nazaran son yıllarda yalnızca Türkiye’de değil tüm dünyada “bilim karşıtlığı” yükselen bir akım. Aşı zıtlığı da bunun bir kesimi olarak görülüyor.
Ankara Üniversitesi Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Kolu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Berna Arda, DW Türkçe’ye değerlendirmesinde “bilim karşıtlığının” çeşitli alanlarda görülebildiğini, fakat tıp tabiplerinin bilim aksiliğinin hem aldıkları eğitime hem de etik pahalara ters bir tavır olduğunu belirtiyor:
“Aşı zıddı olmak doktorlar açısından hakikaten son derece sakıncalı bir durum. Neden? Zira tabipler toplumu yönlendirebilecek, etkileyebilecek şahıslar. Bu bağlamda da bir ölçü da kendi aldıkları eğitime tırnak içinde ihanet içinde olduklarını bile düşünmek mümkün.”
Aşı aykırısı hekimler genelde toplumsal medyada faal durumda ve aşılara dair bilimsel olmayan içerikteki bildirilerini milyonlar görebiliyor. Son günlerde Twitter üzere kimi toplumsal medya organları ise bu durumun önüne geçmek için bu tabiplerin aşıyla ilgili gönderilerine ikazlar koymaya başladı.
Tıp tabipleri meslek etiği kurallarına karşıt davranışlarda bulundukları vakit, 6023 Sayılı Türk Tabipleri Birliği Kanunu’na nazaran tabip odaları idare şuraları tarafından onur heyetlerine sevk ediliyor.
Hekimlik meslek etiği kurallarının 11. unsuruna nazaran tabip, mesleğini uygularken insanları “yanıltıcı, paniğe düşürücü, yanlış yönlendirici” davranışlarda bulunamıyor.
Haziran ayında İstanbul’da düzenlenen bir aktiflikte Covid-19 aşısı zıddı iletiler verilmiş ve bir hekim da konuşma yapmıştı. Aşılara dair savları nedeniyle bu tabip hakkında İstanbul Tabip Odası soruşturma başlatmıştı.
20’DEN FAZLA TABİP HAKKINDA DİSİPLİN SÜRECİ
TTB’den edinilen bilgiye nazaran, şu ana kadar hakkında disiplin süreci başlatılan 20’den fazla hekim bulunmakta ve soruşturma süreci hala devam ediyor. Hekim olmayıp sıhhat çalışanı olan bireyler için ise savcılıklara hata duyurusunda bulunuluyor. Bunların sayısının da 100 civarında olduğu belirtiliyor.
Onur şuraları tarafından incelenen belgelerde tabiplerin etik kuralları çiğnediğine karar verilirse yazılı ihtar, para cezası ya da 15 günden 6 aya kadar süreksiz meslekten men cezası çıkabiliyor.
TTB Genel Sekreteri Prof. Dr. Vedat Bulut’a nazaran Covid aşısı aykırısı tıp tabiplerini iki ana kümeye ayırmak mümkün. Bu tabiplerin birinci ve büyük kısmı uzmanlık alanları dışında konuşan ve tıptaki son gelişmeleri takip etmeyenler.
Bulut’a nazaran asıl tehlikeli olan kesim ise başkaları yani aşı aksiliğini maddi menfaat sağlamak için kullananlar. Bulut bu bahse şöyle açıklık getiriyor:
“Bunların bir kısmı alternatif tıp uygulayıcıları, bir kısmı ise kitap müellif çizerleri. Kitapların satışından gelir elde etmeyi düşünüyor. Bir kısmı medyada tanınan olmak istiyor. Farklı ve alışılmamış bir fikir söyleyerek tanınan olmak emeliyle, ismi medyada daha çok görünsün, muayenehanesine daha çok hasta gelsin üzere niyetlerle bunu yapıyorlar.”
AŞI ZITLIĞININ HUKUKSAL BOYUTU
Aşılara yönelik bazen bireylerde tedirginlik, kararsızlık ya da aksilik olabiliyor lakin uzmanlara nazaran olağan bir kişinin aşı aykırılığı ile bir tıp tabibinin aşı tersliği ortasında yalnızca etik açıdan değil hukuksal açıdan da değerli fark var.
İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden tıp hukukçusu Doç. Dr. Sevtap Metin, hasta ile tabip ortasında bilgi açısından “asimetrik bir ilişki” bulunduğuna, çok teknik olan tıp bilgisine bunun eğitimini almamış şahısların sahip olamayacağına işaret ederek, bu nedenle tıpta etik pahaların çok değerli olduğunu aktarıyor.
Metin, “Sıradan insanın aşı aksiliği ile bir doktorun kamuoyuna yönelik aşı zıddı beyanları ortasında değerli farklar var. Zira aşı olup olmama konusunda bir karar verme durumunda kalacak olan beşerler ve bu zıtlığı doktorun ağzından duyuyor oluşları haliyle kararları üzerinde tesir yapabiliyor” diyor.
“Akademik özgürlük” ya da “bilimsel kanıyı paylaşma” üzere münasebetler ile uzmanlığı olmayan ve ispata dayalı datalara dayanmayan telaffuzların kamuoyu ile paylaşılmasının yanlış yönlendirmeye sebep olabileceğini söyleyen Metin, bu nedenle tüzel açıdan yaptırıma tabi olduğunu söz ediyor. Metin, “Hekimin tıp etiğinde önde gelen sorumluluğu ‘önce ziyan verme’ unsurunda karşılığını bulur” hatırlatmasında bulunuyor.
Bu ortada TTB’nin aşı aksisi hekimlerle ilgili disiplin sürecinin önümüzdeki devirde sonuçlanması bekleniyor.
NTV
