Son periyotta Mardin’de ve Şanlıurfa’da birtakım bölgelerde ziraî sulama abonelerinin elektriklerinin kesilmesi, artık kronik hale gelen elektrik borçlarını gündeme getirdi.
Diyarbakır, Şanlıurfa, Mardin, Batman, Siirt ve Şırnak vilayetlerine elektrik dağıtım hizmeti veren Dicle Elektrik Idare Heyeti Lideri Memet Atalay, kelam konusu bölgelerde elektrik faturası ödeme alışkanlığının zayıf olduğunu belirterek, “Elektrik, bedeli olan bir hizmet yahut eser olarak görülmüyor. Bu da, bilhassa tüketimin ağır olduğu ziraî sulama kullanıcılarında önemli ölçüde ödenmeyen borç stoku oluşturuyor. Ödenmeyen borçlar, bu bölgelerimizde hizmeti sürdürülemez hale getirdi” dedi.
“İKİ VILAYETTE YILLARDIR BİRİKEN BORÇ 3 MİLYAR 680 MİLYON LİRA”
Bugün Şanlıurfa ve Mardin’de birtakım bölgelerde ziraî sulama abonelerin elektriklerinin kesilmesinin uzun müddettir ödenmeyen, biriken ve sürdürülemez hale gelen elektrik borçlarının bir sonucu olduğunu vurgulayan Memet Atalay, bu bölgelerdeki ziraî sulama abonelerinin uzun yıllardır ödenmeyen ve bu nedenle birikmiş borcunun Haziran 2020 prestijiyle 3 milyar 680 milyon liraya ulaştığını belirtti.
Atalay, kelamlarına şöyle devam etti: “Hiçbir özel kesim şirketi, böylesine büyük bir borcu finanse etmez. Ortada bu türlü bir borç varken bunun hiç konuşulmaması anlaşılır değil. Evet, çiftçilerimiz sulama sorunu yaşıyor, lakin biz de finansal manada dayanma hududumuzu aşmış vaziyetteyiz.”
“CİDDİ KOLAYLIKLAR SAĞLIYORUZ, DEVLET DE YÜZDE 45 SÜBVANSE EDİYOR”
Dicle Elektrik Idare Şurası Lideri, çiftçilerin ödeme zorluklarının uzun müddettir farkında olduklarını ve yıllardır birikmekte olan borçlarla ilgili olarak farklı platformlarda çiftçi temsilcileri, muhtarlar ve ziraat odası liderlerinin da katıldıkları toplantılar yaptıklarını belirtti.
Çiftçilere elektrik faturalarını ödemeleri için borç yapılandırması, gecikme cezası indirimi ve taksitlendirme üzere önemli kolaylıklar sağlandığını söyleyen Atalay, Tarım Bakanlığı’nın da Çiftçi Kayıt Sistemi’ne (ÇKS) kayıt yaptırarak bilgilerini tertipli güncelleyen çiftçilerin elektrik masraflarını yüzde 45’lere varan oranda sübvanse ettiğini tabir etti. Atalay, kelamlarına şöyle devam etti:
“En son toplantımızı dün Şanlıurfa’da 150’den fazla çiftçimizin iştirakiyle yaptık, 10 saatten fazla sürdü, neredeyse hepsinin borçlarıyla ilgili tahliller ürettik. Lakin bu iki kentimizdeki çiftçilerimizin bir kısmı, sağladığımız tüm kolaylıklara, imkanlara ve uzun müddet gösterdiğimiz iyi niyete karşın, yıllardır borçlarını ödemeye yanaşmıyorlar.
Dahası, maalesef kayıt dışı kalmayı tercih ettikleri ve ÇKS’ye eserlerini kaydetmedikleri için yarıdan fazlasının devlet dayanağından de faydalanamadığını biliyoruz. Öte yandan, sulama imkanlarının sonlu olması ve ‘vahşi sulama’ olarak bildiğimiz tekniği kullanmaları, elektrik masraflarını misliyle artırıyor.
Bütün bu gerçekler ortadayken, ülkemizin ve hizmet bölgemizin geri kalanında on milyonlarca abone kullandıkları elektriğin fiyatını sistemli olarak öderken, borçlarını yıllardır ödemeyen bu abonelerimizin durumunu yalnızca bir mağduriyet söylemi üzerinden konuşmak bize adil gelmiyor.”
“ELEKTRİK BEDELİ ÖDENMEK İSTENMİYOR”
Dicle Elektrik Idare Heyeti Lideri Memet Atalay, Şanlıurfa ve Mardin’de elektrik kesme ve kaçak trafo toplatılma süreçlerinin kelam konusu olduğu bölgelerde çoklukla mısır ekimi yapıldığını, sulama çeşidinden ötürü ağır elektrik tüketimi olduğunu ve elektrik bedellerinin çok yüksek oranda ödenmediğini vurguladı.
“Bu bölgelerdeki ziraî sulama abonelerimizin yalnızca bu yıl değil, evvelki yıllarda da ödeme yapmamış olmaları, sorunun kaynağının fatura meblağlarından çok elektrik bedelini ödememe alışkanlıkları olduğunu gösteriyor.
Çünkü yaptığımız piyasa araştırmaları, kullanmakta oldukları pek çok farklı hizmetin ve eserin fiyatını ödeyen bu abonelerimizin, kelam konusu elektrik olunca borçlarını ödemeyi ihmal ettiklerini bize gösteriyor.”
“KAMU HİZMETİ SORUMLULUĞU OLAN BİR ÖZEL PİYASA ŞİRKETİYİZ”
Memet Atalay, elektrik dağıtım faaliyetini bir kamu hizmeti olarak gördüklerini söz ederek, 2013 yılından bu yana tüm faaliyetlerinde bölgenin ekonomik standartlarını ve satın alma gücünü dikkate aldıklarını ve borç vadelerini imkanları el verdiğince esnettiklerini belirtti.
Lakin gelinen noktada biriken borç stokunun kelam konusu bölgelerde hizmetin sürdürülebilirliğini tehlikeye attığını belirten Atalay, kelamlarına özgür piyasa dinamikleri vurgusu ile son verdi:
“Dicle Elektrik olarak, peşin satın aldığımız elektriği kamu otoritesinin belirlediği fiyatlar üzerinden abonelerimize ulaştıran, sattığımız elektriğin fiyatını ise abonelerimizden uzun vadede tahsil edebilen bir hür piyasa şirketiyiz.
Uzun yıllardır sabırla sağladığımız imkan ve kolaylıkların istismar edildiğini gördüğümüz noktada, güç arzını sürdürülebilir kılmak ve borçlarını nizamlı ödeyen abonelerimizin hukukunu korumak ismine gereken tedbirleri almaya mecburuz.”
NTV