Devlet Denetleme Şurası (DDK), Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatı üzerine Türk Hava Kurumu (THK) Derneği Genel Başkanlığı, THK Gökçen İktisadi İşletmesi ve şubeler ile THK Havacılık Vakfı şirketlerinin 2009-2019 devrine ait tüm iş ve süreçleri ile hesaplarını denetledi.
THK Derneği Genel Başkanlığı ve vakıf şirketleri hakkında hazırlanan kontrol raporunda, THK Havacılık Vakfı ve üniversitenin kurulması ve süratli şirketleşme süreciyle birlikte 2011 yılı sonrası periyotta dernek faaliyetlerinin hudutlarının adeta bulanıklaştığı, kurumun mali yeterliliği ve işçinin yetkinlik kapasitesinin üzerinde bir faaliyet yoğunluğu ve çeşitliliği içine sokularak THK’nın kuruluş ideolojisi ve gayesinden uzaklaştırıldığı belirtildi.
Bu süreçte alanında uzman olmayan yönetici ve çalışanın kurumda istihdam edildiğinin belirtildiği raporda, yöneticilerin plansız ve öngörüsüz kararları, tekrarlanan yanılgı ve suiistimaller sebebiyle, THK Derneği’nin 2019 yılı devir net ziyanının 275 milyon 698 bin 776 TL’ye ulaştığı belirlendi.
KURUMUN TOPLAM BANKA BORÇLARI YAKLAŞIK 2 MİLYAR LİRA
Raporda, THK Genel Başkanlığı, Gökçen İktisadi İşletmesi ve tüm THK Havacılık Vakfı şirketlerinin banka borçlarının İdare Kayyum Heyeti tarafından yapılan mutabakatlarla yine yapılandırıldığı, buna nazaran THK’nın banka borçları toplamının 1 milyar 214 milyon 46 bin 587 TL, 71 milyon 776 bin 909 euro ve 484 bin 476 ABD Doları olduğu tespit edildi.
4 ŞİRKET BORCA BATIK
Raporda, faaliyetleri devam eden 8 THK Havacılık Vakfı şirketinden 4’ünün 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 376’ncı hususu kapsamında “borca batık”, 4’ünün ise “sermayenin büsbütün kaybı” durumunda bulunduğu belirtildi.
Raporda, 2019 yılı prestijiyle THK mülkiyetindeki toplam 1330 gayrimenkulden 252 adedinin çeşitli banka kredilerine ait olarak ipotek edilmiş olduğu tespiti de yer aldı.
THK Genel Başkanlığının 2002-2013 periyodunda yardım toplama faaliyetleri kapsamında elde ettiği gelirlerden Yardım Toplama Temel ve Tarzları Hakkında Yönetmeliğin 22. unsuruna nazaran ayrılan hisselerden toplam 33 milyon 813 bin 277 TL’nin ilgili kurumlara ödenmediği de aktarıldı.
21 YANGIN SÖNDÜRME UÇAĞININ 15’İ GAYRİ AKTİF DURUMDA
Raporda, Haziran 2020 itibariyle THK Genel Başkanlığı envanterinde kayıtlı 21 yangın söndürme uçağının bulunduğu bilgisi yer aldı. Yangın söndürme uçaklarının 15’inin gayri aktif görünmekle birlikte öbür 6 uçağın bakımda ya da bakımı bekler durumda bulunduğu belirtildi. THK envanterindeki bakıma gereksinimi bulunan 6 adet CL-215 tipi yangın söndürme uçağıyla ilgili 2020 Haziran ayı prestijiyle güncellenen teknik rapora nazaran, 2 uçağın toplam 2 milyon 194 bin dolar pahasında materyal bekler durumda olduğu, 1 uçağın bakım ve x-ray uygulamasının bulunduğu, bu üç uçağın dış yüzeyine korozyona karşı İSİM uygulaması yapılması gerektiği vurgulandı. Öbür 3 uçağın da gereç bekler durumda olduğu, ayrıyeten 2020 yılının mart ayında yapılması gereken İSİM uygulamasının ekonomik münasebetlerle yapılmadığının belirlendiği kaydedildi.
TEKRAR YAPILANDIRMA ÖNERİSİ
DDK’nın raporunda, THK’nın aktifliğinin arttırılması ve gelecek kuşaklara inançla emanet edilebilmesini sağlamak için yine yapılandırma teklifleriyle birlikte, sorumluluğu bulunan eski THK lider ve görevlileriyle şirket yetkilileri hakkında cezai, türel, idari ve mali değerlendirmeler de içeren toplam 116 teklif yer aldı.
Raporda, yine yapılandırma kapsamında Büyük Genel Kurul’un delege yapısı ve sayısında tekrar bir düzenleme yapılması, THK Genel İdare Şurasının 6’ya 5, Merkez Denetleme Heyetinin ise 2’ye 1 çoğunluk oyunu oluşturacak formda kamu kontenjanı oluşturulması önerildi. Ayrıyeten, Vakfa bağlı şirketlerin kapatılması, bu şirketlerin faaliyetlerinin geçmişte olduğu üzere Dernek ve THK Gökçen Havacılık İktisadi İşletmesi bünyesinde yahut ticari gereklilikler çerçevesinde kurulacak Dernek şirketleri vasıtasıyla yürütülmesi de teklifler ortasında yer aldı.
Ayrıyeten THK’nın temel faaliyetlerini daha faal ve verimli bir halde gerçekleştirebilmesi, uyum ve idare kolaylığı açılarından şube sayılarının azami her ile bir şube olacak formda belirlenmesi, gerekli görülen yerlerde çalışmaların temsilcilikler vasıtasıyla yürütülmesi önerildi.
NTV
