DenizBank Genel Müdürü Hakan Ateş, “Bankacılık Söyleşileri” kapsamında, DenizBank ve dalın yeni tip corona virüs (Covid-19) devrindeki çalışmaları hakkında bilgi verirken, geleceğe ait öngörülerini paylaştı.
2020 yılı için büyüme beklentilerinin üst taraflı olduğunu lakin salgınla bir arada ülkelerde; üretimin durması, tüketim ve inançta düşüş ve artan belirsizlikler sebebiyle büyük bir ekonomik kriz yaşandığını söz eden Ateş, ömür ve çalışma formlarının etkilendiğini söyledi.
Ateş, salgının yol açtığı sıhhat krizinin global bazda iktisat, istihdam ve enflasyon göstergeleri üzerinde ağır baskı yaratmaya devam ettiğini aktardı.
Para siyaseti tarafında, 2008-2009 finansal krizinden alınan dersler sayesinde merkez bankalarının çok süratli davrandığına dikkati çeken Ateş, ABD Merkez Bankası (Fed) ve Avrupa Merkez Bankası (ECB) üzere kıymetli kurumlar ve onları takiben gelişmiş ve gelişmekte olan piyasalardaki merkez bankalarının, faizi aşağı çekerek ve nakdî genişleme ile daralan ekonomik aktiviteye reaksiyon gösterdiğini kaydetti.
Ateş, maliye siyaseti tarafında ise kredi garantileri, kredi ertelemeleri, vergi ertelemeleri, patron maliyetlerine yönelik düzenlemeler, çalışanlara ve düşük gelirli vatandaşlara sağlanan toplumsal transferlerin öne çıktığını söyledi.
Bunun da ülkelerin bütçe kaynaklarını zorladığını söz eden Ateş, sonuç olarak dünya ulusal gelirinin yüzde 14’üne, 12 trilyon dolara ulaşan bir mali dayanak harcaması yapıldığını ve global negatif getirili tahvil stokunun 17 trilyon dolara ulaştığını kaydetti.
Ateş, devamla şu değerlendirmelerde bulundu:
‘Global olarak senkronize gerilemenin ve 2020’nin 3. çeyreğindeki süratli toparlanmanın akabinde kuvvetli devir 2021’de başlıyor. Gelişmiş ülkelerin tasarrufları, borçlanma imkanları, üretim gücü ve eğitimli nüfus imkanları varken, gelişmekte olan ülkelerde farklı problemler mevcut. Mali kaynakları zayıf, emtia (petrol), turizm geliri üzere bağımlılıkları var, dünya genelinde düşük faiz sayesinde yüksek borç yükü altındalar. Münasebetiyle 2021 yılında gelişmiş ülkeler ile gelişmekte olan ülkelerin ortasının açıldığını göreceğiz.
Global salgın krizi sonrası toparlanma sürecinde dallar ortası ayrışma da çok besbelli olacak. En çok etkilenen yeme-içme, konaklama, ulaştırma, cümbüş üzere hizmet kesimlerinde toparlanma 2023’ü bulabilir. Başka taraftan, aşının yakın vakitte geleceğine ait umut verici gelişmeler olmakla birlikte dünya genelinde aşılama yapılabilmesi için ucuz, üretim kapasitesi yüksek ve lojistik imkanları geniş aşılara muhtaçlık var. Bu durum da salgının yarattığı tesirlerin en azından aşıya ulaşabilen ülkeler açısından 2021 yılının ikinci yarısına kadar devam edeceği ve merkez bankalarının kısa vadede siyaset değişikliğine gitmeyeceğine de işaret ediyor.”
“YAPISAL ISLAHAT PROGRAMLARININ UYGULAMAYA KONMASI KRİTİK KIYMETE SAHİP”
Hakan Ateş, 2020 yılında global ekonomiyi tesiri altına alan global salgının yarattığı telaş ve belirsizlik ortamının maalesef büyüme beklentilerini negatif tarafta etkilediğini söyledi.
Bu yılın başında global iktisatta yüzde 3’lük büyüme beklendiğini hatırlatan Ateş, “Tersine, yılın yüzde 4 küçülmeyle tamamlanması mümkün görünüyor. Ülkeler, ekonomik düşüncelerini aşmak için bu süreçte güçlü mali tedbir paketleri uygulamak durumunda kaldı. Gelişmiş ülkelerde ortalama GSYH’nin yüzde 20’si, gelişmekte olan ülkelerde ise yüzde 6’sı kadar harcama yapıldı. Ülkemizde de bu oran yüzde 12-14 aralığında. Yüklü olarak da kredi düzenekleri ile hem şirketleri hem hanehalkını desteklemeye çalıştık. Beklentilerin bilakis alınan tedbirlerin tesiri ile 2020’nin müspet büyüme ile tamamlanmasını öngörüyoruz” tabirlerini kullandı.
2021 yılına bakıldığında, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’ndan (TCMB) gelen açıklamalara istinaden enflasyonla gayretin öncelikli gaye olacağını aktaran Ateş, “Bu sebeple yılın birinci yarısında yüksek faiz ortamının devam etmesini ve yavaş bir büyüme bekliyoruz. Yılın ikinci yarısından itibaren ise finansman şartlarındaki rahatlamaya paralel ekonomik aktivitenin toparlanmasını, 2021 yılı genelinde büyümenin yüzde 3-4 aralığında tamamlanmasını bekliyoruz. Sıkı para siyaseti ve enflasyonla gayret programının enflasyon üzerindeki aşağı taraflı tesirini, maliyet taraflı baskıların da hafiflemesiyle yılın ikinci çeyreğinden itibaren göreceğimize inanıyorum” biçiminde konuştu.
Ateş, 2020 yılında bilhassa altın ithalatı ve turizm gelirlerindeki kayıp sebebiyle cari açığın arttığını bildirdi.
2021 yılında bilhassa para siyasetindeki sıkılaşma ile ithalatın gerilemesini, mevcut düzeydeki kurun ihracata olumlu yansımasını ve turizm gelirlerinin artmasını beklediklerini aktaran Ateş, tüm bunlar sayesinde cari açığın GSYH’nin yüzde 2’sine kadar gerileyeceğini söyledi.
Ateş, krizlere karşı sağlam Türk iktisadının, 2021 yılının ikinci yarısına kadar besbelli halde hissedilecek olan bu salgın sürecini, sıkı para siyasetini tamamlayıcı maliye siyasetinin yanı sıra dinamik özel bölüm ve güçlü bankacılık bölümünün takviyesiyle en az hasarla atlatacağına inandığını söz etti.
Orta-uzun vadede bakıldığında, Türkiye’nin, 1980’lerden beri içinde bulunduğu orta gelir kümesinden çıkması için ıslahatlara tartı vermesi gerektiğinin altını çizen Ateş, “Önümüzdeki periyotta süratle eğitim, hukuk, vergi sistemi ve istihdam piyasasında yapısal ıslahat programlarının uygulamaya konması kritik ehemmiyete sahip” dedi.
“BANKALAR, SORUNUN KAYNAĞI DEĞİL, TAHLİLİN KESİMİ ROLÜNDE”
DenizBank Genel Müdürü Ateş, 2008-2009 krizinin bilakis bu periyot mevcutta yaşanan finansal sistemde değil, kamu sıhhati kaynaklı bir kriz olduğunu vurguladı.
Bankaların, ülkelerin maliye siyasetlerinin uygulanmasına bilhassa kredi genişlemesi ile aracılık ederek sorunun kaynağı değil, bilakis tahlilin modülü rolünde olduğunu belirten Ateş, “Yılbaşından bu yana TL kredi artışı yüzde 40’ı geçti. Hasebiyle takipteki kredi oranı artışının 2021 yılında mevcut duruma nazaran daha üstte olacağını öngörüyoruz. Öbür taraftan bankalarımız yüzde 19 sermaye yeterlilik oranları ve ihtiyatlı olmak ismine önden yüklemeli karşılıklar ile süreci yönetebilecek durumdalar” dedi.
Ateş, gelirler tarafında, geçen devirde faizlerdeki gerilemeye paralel net faiz marjında iyileşme sağlandığını fakat tekrar faizlerin yükselme eğiliminin marjları aşağıya çektiğini söyledi.
Faiz dışı gelirler tarafında ise hizmet gelirlerine ait düzenlemenin gelir azaltıcı tesiri olduğunu söz eden Ateş, “Sonuç olarak, artan karşılıklar ve azalan gelirlerle gayret, 2021 yılında bankalarımızın önceliği olacak. Artan faiz oranları sebebiyle 2020 yılının sonuna paralel olarak 2021 yılında kredi genişlemesinin yavaşlamasını bekliyoruz.
Dalda TL kredi büyümesinin yüzde 13-15 civarında olmasını, buna karşılık yabancı para kredilerin mevcut 165 milyar dolar düzeyinde kalmasını, TL mevduatların ise faize paralele artmasını öngörüyoruz” diye konuştu.
Ateş, 2021 yılında DenizBank olarak ana stratejilerinden ödün vermeden yola devam edeceklerini söyledi.
Müşterilere sundukları ana avantajın; Türkiye’nin 81 vilayetine yaygın şube ağı, yurt dışındaki bankalar da dahil tüm iştirakler ve takviye üniteleri ortasındaki kuvvetli sinerji, irtibat ve geniş eser yelpazesi sayesinde sürdürdükleri finansal süpermarket anlayışı olduğunu belirten Ateş, DenizBank’ın hedeflediği müşteri segmentleri için ulaşılabilir şube ve ATM ağının oluşturulması, müşterilerin şube tecrübesinin tasarlanması ve kendilerine uygun tekliflerin oluşturulması için büyük data ve data analitiğinden faydalanılmasının, 2021’de de stratejilerinin bir modülü olacağını kaydetti.
Ateş, kuruluşundan bu yana destekledikleri niş bölümler turizm, eğitim, sıhhat, güç, altyapı, tarım ve denizcilik kesimlerini desteklemeye, perakende tarafta KOBİ bankacılığı, ferdî bankacılık ve özel bankalar ortasında yüzde 45 ile başkan oldukları tarım bankacılığı alanında pazar hissesini müdafaaya devam edeceklerini bildirdi.
“2021 VE SONRASI İÇİN ODAĞIMIZ DİJİTAL VE ÖNCELİĞİMİZ TAŞINABİLİR ODAKLI HİZMETLER OLACAK”
Yapay zeka, bilgi bilimi ve blockchain üzere teknolojilerin artık bankalar ve hatta tüm sanayiler tarafından kullanıldığına işaret eden Ateş, DenizBank olarak bu alanlara yatırım yapma konusunda önder bankalardan biri olduklarını söyledi.
Ateş, 2021 ve sonrası için odaklarının dijital ve önceliklerinin taşınabilir odaklı hizmetler olacağını vurguladı.
2021 yılını şekillendirecek gelişmeler içerisinde bankalar için kritik iki karar olduğunu aktaran Ateş, şunları kaydetti:
DenizBank Genel Müdürü Hakan Ateş “Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) dijital müşteri kimlik tespiti konusunda yaptığı değişiklik sayesinde artık herkes şubeye gitme muhtaçlığı duymadan banka müşterisi olabilecek. Bu, bankalar ve fintekler ortası rekabet koşullarını eşitlemenin yanında potansiyel müşterilerimizin de sıhhat telaşı duymadan bünyemize katılması ismine kolaylaştırıcı bir adım oldu. TCMB’nin Fonların Anlık ve Daima Transferi (FAST) sistemi sayesinde artık e-para kuruluşları üzere bankalar da 7/24 EFT yapabilecek.
Bu noktada TCMB ve BDDK’nın Türkiye açık bankacılık ekosistemi için aldığı kararların da bölümü değiştireceği görüşündeyim. Merkez Bankası’nın Bankalararası Kart Merkezi’ni (BKM) bünyesine katarak API teknolojisinin kullanımına bir standart getirmesi ve BDDK’nın yayımladığı yönetmelik ile açık bankacılığın hudutlarını net halde çizmesi, bankaların bu alanda fintekler ve başka tüm teknoloji şirketleriyle iş birliği yapmasının önünü açıyor. DenizBank olarak 380’den fazla API noktamız ile geleceğe hazırız.”
“KOBİ VE TARIM BANKACILIĞINDA ŞU ANA KADAR AKTARDIĞIMIZ KAYNAK 50 MİLYAR TL’YE ULAŞTI”
Hakan Ateş, DenizBank olarak mevsimsel iş yapan ve salgından etkilenen tüm kesimlerin kredilerini yapılandırmaya çaba ettiklerini, 2020 yılı nisan-ağustos aralığındaki 5 aylık devirde toplam turizm kredilerinin yüzde 42’sinin yapılandırmasını/modifikasyonunu sonuçlandırdıklarını bildirdi.
KOBİ ve tarım bankacılığında şu ana kadar aktardıkları kaynağın 50 milyar TL’ye ulaştığını aktaran Ateş, bu bağlamda tek banka olarak katıldıkları Nefes Projesi ve Çek Ödeme-OPEX Programı kapsamında Kredi Garanti Fonu (KGF) takviyesiyle toplam 55 bin KOBİ’ye 6 milyar TL kredi imkanı sağladıklarını kaydetti.
Ateş, salgın sürecinde yalnızca yeni kredi vererek değil, mevcut kredileri öteleyerek de dükkanlarını açamayan, gelir yaratmakta zahmet çeken KOBİ’lerin ve çiftçilerin yanında olduklarını söyledi.
Bu formda yaklaşık 4 milyar TL fiyatındaki krediyi de ertelediklerini belirten Ateş, ‘Üreticinin ziraî faaliyetini sürdürmesi için 6 aya kadar faizsiz periyot ile finanse ettiğimiz Üretici Kart tarafında yüzde 25 ciro artışı ile de takviyemizi sürdürüyoruz” dedi.
Türkiye’de toplumun tüm kısımlarına ulaşan bir hizmet ağına sahip bir kurum olarak salgın müddetince hem çalışanlarının hem de müşterilerinin sıhhatini ön planda tutarak kesintisiz hizmet vermeye devam ettiklerini aktaran Ateş, evden/uzaktan çalışma ve sıhhat önlemleri yeterince dijital bankacılık kanalına DenizBank ailesi olarak tam entegre ve yeni normaldeki bankacılık dinamiklerine, değişen geleceğe hazır olduklarını kelamlarına ekledi.
NTV
