Etraf ve Şehircilik Bakanlığı ile Kültür ve Turizm Bakanlığınca yapılan değişikliğe göre, define aramak isteyen Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı gerçek bireyler, define arayacakları mahallin bağlı olduğu mülki amirine bir dilekçe ile müracaat edecek.
Dilekçede, arama niyeti açıkça belirtilecek ve define aranacak noktanın bölge, ilçe, bucak, köy, mahalle, sokak ve konut numarası bildirilecek. Bu mekanın ekili, dikili, meskun, gayrimeskun, tapulu ve tapusuz olup olmadığı ve kime ilişkin olduğu açıklanacak.
Müze müdürlüğünce müracaata bahis ortamın, tespit ve tescil edilen sahalar ve mezarlıklar arasında olmadığına karar verilmesi durumunda, müracaat sahibinden müracaat dilekçesinde şu evraklar istenecek:
“- Define aranacak sahanın yetkili teknik elemana çizdirilmiş, ilgili etraf ve şehircilik bölge müdürlüğünce tasdikli, 1/500 ölçekli tasviye münhanili haritası yahut krokisi,
– Krokisi çıkarılamayacak konut ve bunun üzere mekanlar için ise ada, parsel ve çap numarasını belirten vaziyet planı,
– Uzaktan ve yakından olmak üzere çeşitli istikametlerden çekilmiş net fotoğrafları,
– Define aranacak konum, sahipli ise, gerçek şahıslardan noterden tasdikli muvafakatname, hükmî bireylerden de yetkili organlarından alınacak muvafakat,
– Define araması yapılacak alanda taraf altı ve taraf üstü hizmetlerine yönelik sakınca bulunmadığına dair yetkili kurumlardan alınan onay yazısı,
– Define aranacak mahal, yerleşim ortamı içerisinde yahut yakınında ise etraf yapılar açısından arama yapılmasında sakınca bulunmadığına dair yetkili kurumlardan alınan onay yazısı,
– 25 Kasım 2014 tarihli ve 29186 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Çevresel Tesir Değerlendirmesi Yönetmeliği kapsamında hazırlanan Çevresel Tesir Değerlendirmesi (ÇED) raporu.”
SU ALTINA DEFİNE ARAMASI YAPILMAYACAK
Değişikliğe nazaran, define aranacak bölge 50 metrekareyi ve 10 metre derinliği geçmeyecek. Bu mahal, verilecek fotoğraflarla, harita yahut krokiler üzerinde işaretlenecek. Su altında define araması yapılamayacak.
Mülki amir, define aranacak yanın 2863 sayılı kanunun 6’ncı hususunda belirtilen noktalar ile sit yerleri ve mezarlıklar arasında olup olmadığını, define aranmasında sakınca bulunup bulunmadığını en yakın müze müdüriyetine tespit ettirecek.
Müze müdürlüğünce, hazırlanan haber ve dokümanlar, valilik makamına sunulacak. Valilikçe yapılan kıymetlendirme neticesinde müracaatın iyi bulunması durumunda, müze müdürlüğünce hazırlanan ruhsat, define araması yapılacak ilin valisi tarafından imzalanacak.
Ruhsatname sahipleri, define araştırmaları için verilecek ruhsatnameler harcının ödendiğine dair belgeyi, ilgili müze müdüriyetine ibraz edecek. Ruhsatname, verildiği yıl için tasdikli olacak.
DEFİNE ARAMASI ON BEŞ GÜN DEVAM EDECEK
Define araması aralıksız en çok 15 gün devam edecek. Hava muhalefeti yahut natürel afetlerden ötürü bu mühlet içinde bitirilemezse bir sefere mahsus olmak üzere çalışılmayan müddet kadar valilikçe uzatma yapılabilecek.
Çalışmalara ara verilen mühlet içerisinde, etraf sakinlerinin can ve mal güvenliğini sağlayıcı önlemlerin alınmasından ve doğabilecek tüm zararın karşılanmasından define arayıcısı sorumlu olacak.
Define aramak isteyenlere birebir müddet içinde birden fazla mekanda arama müsaadesi verilemeyecek. Daha önce define araması yapılmış yerler için yeni bir müracaat yapılamayacak. Define arama müsaadesi diğerlerine devredilemeyecek. Bu iş için bir diğeri tevkil olunamayacak.
DEFİNEDE DOĞACAK ZARARLARDAN DEFİNECİ SORUMLU OLACAK
Define araması, define aranacak bölgeye en yakın müzeden görevlendirilecek iki ihtisas elemanı ve Etraf ve Şehircilik Bakanlığı ile İçişleri Bakanlığı’nın kolluk hizmeti yürütmekle hizmetli mahalli birer temsilcisi nezaretinde yapılacak.
Define aranacak alanı incelemeye gidecek en az iki şahıstan oluşan müze ihtisas elemanı ve aramada bulunacak ihtisas elemanları ile Etraf ve Şehircilik Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı temsilcilerinin yol masrafı ve bir numara kademe devlet memuru harcırahı üzerinden yevmiyeleri, define arayıcısı tarafından ödenecek. Bu yevmiyeler, günlük mecburî masrafları karşılamadığı takdirde, aradaki fark, yevmiyelerin yüzde ellisini geçmemek şartıyla define arayıcısı tarafından başkaca ödenecek.
Define aramasından doğacak zarar, ziyan ve hafriyat yapılan mekanın eski haline getirilmesi ile ilgili masraflardan, define aranacak alanda, on beş günlük define arama müddeti dikkate alınarak etraf sakinlerinin can ve mal güvenliğini sağlayıcı önlemlerin alınmasından ve doğabilecek tüm zararın karşılanmasından define arayıcısı sorumlu olacak. Bu masrafların iddiası fiyatı ilgili müze müdürlüğünce tespit edilecek.
BULUNTULAR, DEFİNE İSE HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI’NA TESLİM EDİLECEK
Define aramasında çıkan buluntular, Bakanlıkça tayin edilecek en az üç kişilik bir mütehassıs heyetine incelettirilecek. Elde edilecek buluntular, kültür ve tabiat varlığı ise müzelere, define ise Etraf ve Şehircilik Bakanlığınca Hazine ve Maliye Bakanlığı’na teslim edilecek.
Bulunan definenin Hazine ve Maliye Bakanlığınca geçer akçe olarak kıymeti tespit edilecek. Define, Hazineye ilişkin toprakta bulunmuşsa yüzde 50’si define arayıcısına, özel yahut hükmî bireylere ilişkin yerde bulunmuşsa yüzde 40’ı define arayıcısına, yüzde 10’u ise mülk sahibine verilecek.
NTV