Bayana yönelik şiddetin önlenmesi için daha evvel 15 vilayette pilot olarak kullanılan ‘elektronik kelepçe’ uygulaması 81 vilayette etkin hale getirildi. Mahkemelerce verilen kararlar bu merkezde sisteme yükleniyor. Mahkeme kararıyla birlikte şiddet uygulayan ya da uygulama ihtimali bulunan bireye elektronik kelepçe takılırken, hem bu bireye hem de mağdur bayana ayrıyeten Elektronik Kelepçe İzleme Merkezi’ne tarifli cep telefonu gibisi aparat veriliyor. Böylelikle şiddet uygulayan ya da uygulama ihtimali bulunan şahısların şiddet mağdurlarına yaklaşıp yaklaşmadığı 7 gün 24 saat takip ediliyor. İhlal olduğu takdirde aygıtlara bildirim gönderilerek ikaz yapılıyor.
MÜDAHALE ANI
Hürriyet gazetesinden Fevzi Kızılkoyun, Türkiye genelinde hala 150 kişinin elektronik kelepçe ile takip edildiği merkeze girdi. Kızılkoyun’un haberine nazaran, merkezde bulunduğu müddette elektronik kelepçe kurallarını ihlal eden bir bireye anlık müdahale edildi. Gaziantep’te elektronik kelepçe takılı bir kişi, şiddet uyguladığı eşinin bulunduğu alana bir kilometre yaklaştı. Anında merkeze alarm düştü, merkezden çabucak bu şahsa “Bulunduğun alanı terk et” uyarısı yapılırken, mağdur bayana ise inançlı bir bölgeye geçmesi ihtarında bulunuldu. Birebir anda ise Gaziantep emniyeti uyarılarak bölgeye grup gönderildi. Yapılan ikaz ve tedbirlerin akabinde elektronik kelepçe takılı kişi, eşinin bulunduğu alanı terk ederken, mağdur bayan ise inançlı bölgeye alınmış oldu.
4 TIP İZLEME
İsimli ve terör dahil öteki kabahatlerde da elektronik kelepçe uygulaması yapılıyor. Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü, Kontrollü Hürlük Daire Başkanlığı bünyesindeki Elektronik İzleme Merkezi 20 Ocak 2013 tarihinde kuruldu. Merkezden tıpkı anda 5 bin kişi 24 saat aralıksız takip edilebiliyor. Elektronik izleme kapsamında Türkiye genelinde 4 tıp elektronik izleme ünitesi kullanılıyor. Bunlar, “Konutun terk edilmemesi maksatlı kullanılan ünite, belirlenen yerlere gitmekten yasaklanma yahut makul alanların terk edilmesinin engellenmesi emelli kullanılan ünite, alkol kullanımı izleme ünitesi ve mağdur müdafaa ünitesi” halinde.
1086 ÜNİTE KURULDU
Emniyet ve jandarmada vilayet seviyesinde bulunan “Aile İçi ve Bayana Karşı Şiddetle Gayret Ofis Amirliği” ilçe seviyesine yaygınlaştırıldı. Emniyet bünyesinde 1005 ofis amirliği, jandarma bünyesinde ise 5 şube müdürlüğü ile 76 “Aile İçi Şiddet ve Çocuk Cürümleri ile Gayret Kısım Amirliği” olmak üzere 1086 yeni ünite kuruldu.
Bayana yönelik şiddetin önlenmesinde teknolojinin de faal olarak kullanılması bayan cinayet sayılarına da yansıdı. Resmi sayılara nazaran 2019’da 336 bayan cinayete kurban giderken, bu sayı 2020 yılında 266 oldu.
‘BENİM BAŞIMA GELMEZ’ DEMEYİN
Haberde görüşlerine yer verilen Emniyet Genel Müdürlüğü (EGM) Asayiş Daire Başkanlığı’nda Aile İçi ve Bayana Karşı Şiddetle Uğraş Şube Müdürü Dr. Sibel Özdemir, çalışmaları anlattı:
“81 vilayette gelen mahkeme kararları Elektronik Kelepçe İzleme Merkezi’nden sisteme yükleniyor. Sisteme giriş sağlandıktan sonra ise şiddet uygulayan kişi 7 gün 24 saat bu merkezden takip ediliyor. Şiddet mağdurlarının korunması, takip edilmesi, şiddet uygulayanın muhakkak bir aradan fazla yaklaşmaması öngörülüyor. Şiddet uygulayan şayet arayı ihlal ettiyse yahut teşebbüs olursa elektronik kelepçe ve elindeki üniteden koordinat bilgisi alındığı için tüm hareketlerini anlık takip edebiliyoruz. Nereye gitmiş, ne kadar kalmış, takip edebiliyoruz. Arayı ihlal ettiği an hem şiddet mağduru, hem de kuşkulu anında merkezden aranıyor. Yasaklı alana girdiyse oradan ayrılması konusunda ikaz ediliyor. Birebir anda mağdur da uyarılarak, çabucak inançlı bölgeye geçmesi sağlanıyor. Şiddet uygulayan hareketine devam ediyorsa, irtibat kurulamıyorsa, ihlalde ısrar ediyorsa bölgedeki en yakın gruba bilgi aktarılıyor, anında müdahale ediliyor.
LÜTFEN KADES’İ TELEFONA İNDİRİN
Bayanlarımıza sesleniyorum, lütfen KADES uygulamasını cep telefonlarına indirsinler. ‘Herhangi bir kahır yaşamıyorum’ yahut ‘Bana bir şey olmaz’ demesinler. Yakınları, tanıdıkları, eşleri tarafından şiddete uğramıyor olabilirler. Lakin yolda yürürken, işte, sokakta karşılaştıkları birisi tarafından fizikî yahut kelamlı şiddete, tacize maruz kalabilirler. Bu türlü bir durumda KADES uygulamasını kullandıklarında, tek tuşla yanınızdayız. Acil davet sınırları aramaları, bulunduğu pozisyonu, adresi bildirmeleri vakit alacak şeyler. O şok ve panik halinde tahminen de bulunduğu yeri bile tanım etmekte zorlanabilir.
TEK TUŞLA KOORDİNAT
KADES uygulamasıyla koordinat bilgisini açarak tek tuşa bastığı andan itibaren rastgele bir yeri aramasına, bulunduğu pozisyonu anlatmasına gerek kalmıyor. Anında acil davet merkezine ihbarı düşüyor. Bulunduğu pozisyon en yakın polis takımına, devriyedeki takımlara bildiriliyor. Ortalama 5 dakika üzere bir müddette grup orada oluyor. Gönül ister ki hiçbir bayan şiddete uğramasın, bu türlü bir uygulamaya gereksinim duymasın fakat bayanlarımız muhtemel bir şiddet karşısında en azından kendisini inançta hissetmesi için bu uygulamayı kullansınlar.
SESSİZ KALMAYIN
Şiddet karşısında bayanın hiçbir vakit sessiz kalmamasını istiyoruz. İçişleri Bakanlığı olarak, emniyet olarak bayana karşı şiddetin önüne geçmek için ağır çalışmalar yürütüyoruz. Bu uğraşa teknolojiyi dahil ederek ve aktif kullanarak bayana yönelik şiddetle ilgili önemli adımlar atıyoruz, ağır mesai harcıyoruz.”
2 MİLYON BAYAN KADES’İ KULLANIYOR
İçişleri Bakanlığı’nca 2018’de hizmete alınan, bayanların acil durumlarda yardım isteyebilecekleri Bayan Dayanak (KADES) uygulamasını bugüne kadar cep telefonuna 2 milyon 135 bin kişi indirdi. Uygulama üzerinden 114 bin 300 bayan karşılaştığı acil durumları tek tuşla ihbar etti.
NTV