Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Kurulu Lideri Milorad Dodik, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’ndeki baş başa ve heyetler ortası görüşmenin akabinde ortak basın toplantısı düzenledi, gazetecilerin gündeme ait sorularını cevapladı.
Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Kurulu üyelerini son olarak 2019 yılında Türkiye’ye gerçekleştirdikleri birinci resmi ziyaretleri vesilesiyle ağırladıklarını söz eden Erdoğan, bu halde mevcut Başkanlık Kurulunun birinci kere bir ülkeyi ikinci defa ziyaret ettiğini belirtti.
Daha sonra 9 Ekim 2019’da Türkiye-Bosna Hersek-Sırbistan Üçlü Tepesi’nde Belgrad’da Başkanlık Kurulu üyeleriyle bir ortaya geldiklerini anımsatan Erdoğan, salgın nedeniyle son 1 yıldır maalesef temasları, iş birliğinin gerektirdiği yoğunlukta gerçekleştiremediklerini, bunu önümüzdeki devirde telafi edeceklerini söyledi.
AŞI YARDIMI
Bosna Hersek’te koronavirüs sebebiyle hayatını kaybedenler için başsağlığı dileyen Erdoğan, “Salgınla uğraşta Devlet Başkanlığı Kurulu’nun sergilediği ortak iradeyi takdir ediyoruz. Biz de dost kara günde aşikâr olur anlayışıyla salgının başından itibaren Bosna-Hersek’in yanında olduk. İnşallah, bundan sonra da bu tutumumuzu koruma edeceğiz. Bu vesileyle de bu seyahatin akabinde 30 bin doz aşıyı da tıpkı formda Bosna Hersek’e göndereceğiz.” diye konuştu.
Erdoğan, salgın kaidelerine karşın Bosna Hersek’te 15 Kasım 2020’de lokal seçimlerin muvaffakiyetle gerçekleştirilmiş olmasının takdire şayan olduğunu kaydetti.
Mostar seçimlerinin 12 yıl ortadan sonra 20 Aralık 2020’de sonuçlanmasının da Bosna Hersek’in demokratik olgunluğunu gösterdiğini anlatan Erdoğan, kelamlarına şöyle devam etti:
“Türkiye olarak Bosna Hersek’in huzur ve istikrarına çok büyük kıymet veriyoruz. Refah ve kalkınma istikametinde ortaya koyacağı her türlü uğraşında Bosna Hersek halkına dayanak olmaya çalışıyoruz. Bugün de Devlet Başkanlığı Kurulunun lideri ve değerli üyeleriyle ikili ilgilerimizi tüm taraflarıyla istişare ettik. Aramızdaki ticari ve ekonomik faaliyetlerin daha da artırılması imkanlarını değerlendirdik. İkili ticaret hacmimiz, hür ticaret muahedesinin yürürlüğe girmesiyle 9 kattan fazla artış göstererek 2020 yılında 650 milyon dolara ulaşmıştır. Elbet iki ülkenin potansiyeli bu düzeyin katbekat üzerindedir. Ticaret hacmimizi kısa vakitte 1 milyar dolara çıkarmayı hedefliyoruz. Görüşmelerimizde bir dostluk, istikrar ve kalkınma projesi olan Saraybosna-Belgrad Otoyolu Projesi’nde gelinen kademeyi da el aldık. Bu projenin Sırbistan ayağının temelini malum 9 Ekim 2019’da daima birlikte atmıştık. Projenin Bosna Hersek boyutunu hızlandırma konusunda neler yapabileceğimizi konuştuk.”
Erdoğan, bugün imzalanan altyapı ve inşaat projelerindeki iş birliği protokolünün çalışmalara ivme kazandıracağını aktardı.
TÜRKİYE- BOSNA HERSEK-SIRBİSTAN ÜÇLÜ DORUĞU
Güç, sıhhat, savunma sanayi, turizm, tarım ve hayvancılık alanlarında iş birliğinin geliştirilmesine dair kararlılıklarını vurguladıklarını lisana getiren Erdoğan, şunları kaydetti:
“Kültürel ve beşeri alanlardaki güçlü bağlarımızı daha da pekiştirmenin yolları üzerinde durduk. Türkiye olarak tüm bu konuları akılda bulundurmak suretiyle geçen sene eylül ayında Banja Luka Başkonsolosluğumuzu da faaliyete geçirdik. Bugünkü görüşmelerimizde, ortak coğrafyamız Balkanlar’da bölgesel iş birliği ve entegrasyonun ilerletilmesi hususları da gündemimizdeydi. Kıymetli Kurul Lideri ve üyelerini haziran ayında Antalya’da gerçekleştireceğimiz Güneydoğu Avrupa İşbirliği Süreci Tepesi’ne davet ettim. Müteakip toplantısını Saraybosna’da yapmayı kararlaştırdığımız, Türkiye-Bosna Hersek-Sırbistan Üçlü Tepesini de inşallah koşullar el verdiğinde gerçekleştirmeyi istek ediyoruz. Türkiye-Bosna Hersek-Hırvatistan Üçlü Sistemi’ne işlerlik kazandırmak noktasında da mutabıkız. Ülkemizin, Bosna Hersek’in başta NATO olmak üzere Avrupa Atlantik kurumları ile entegrasyonuna olan takviyesini bir kere daha teyit ettik. Bugün gerçekleştirdiğimiz görüşmelerin somut iş birliği adımlarımızı daha da pekiştireceğine inanıyor, hayırlara vesile olmasını temenni ediyorum. Tüm Bosna Hersek halkına en derin sevgi, selam ve muhabbetlerimizi iletiyorum.”
TürkAkım Doğalgaz Boru Çizgisi Projesi’nin Bosna Hersek’ten geçmesi konusunda Türkiye açısından bir sorun olmadığını belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bizim açımızdan rastgele bir sorun yok. Dostlarımıza, kardeşlerimize Rusya ile de mutabık kalmak suretiyle yapılacak otoyolun bir kenarından da hızla TürkAkımı geçer ve kendilerine TürkAkımını ulaştırırız. Bundan da bizim açımızdan sorun yok.” dedi.
DOĞU AKDENİZ’DEKİ GELİŞMELER
Bir gazetecinin, “Türkiye ile Mısır ortasında diplomatik temasların başladığı bir devirde Doğu Akdeniz’de nasıl gelişmeler yaşanabilir? Yunanistan ile istikşafi görüşmeler devam ederken askersiz bölge olan Sakız Adası’nda bir tatbikat düzenledi. Bunu nasıl değerlendiriyorsunuz?” sorusuna Erdoğan, şu cevabı verdi:
“Doğu Akdeniz’deki gelişmelerde öncelikle Türkiye’nin kararlılığı motamot devam etmektedir, buradan taviz vermemiz kelam konusu değil. Son olarak da bu bahiste çok önemli açıklamaları, Dışişleri Bakanlığımız kararlı açıklamalar yaptı. Bunun yanında Savunma Bakanlığımızın yapmış olduğu açıklamalar var. Mısır’la ilgili mevzuya gelince alışılmış Mısır halkının bu noktada bizimle aksi düşmesini düşünmüyorum. Mısır halkı bizimle zıt düşmez. Şu anda da atılan adımlar aslında bir süreksiz, güya yanlışlığın tezahürü üzere geliyor bana. Bunun yanında alışılmış yeni bir gelişme biliyorsunuz Suudi Arabistan’ın da yeniden burada, Yunanistan ile bir ortak tatbikat olayı kelam konusu. Bir öteki taraftan da Suudi Arabistan’ın şu anda Türkiye’den SİHA talebi var. O da son gelişmeler yani kimin eli kimin cebinde aşikâr değil. Ben bölgede Türkiyesiz bir sürecin bu sularda ısınmaya fırsat vermez. Türkiye orada karar verici pozisyonundadır, temennim odur ki ısınmadan, ılıman bir formda bu süreci geçmiş olalım.”
MUTABAKATLAR İMZALANDI
Basın toplantısı öncesinde Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Kurul Lideri Dodik ve kurul üyeleri huzurunda mutabakatlar imzalandı.
Birinci olarak Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi ile Bosna-Hersek Yabancı Yatırımları Teşvik Ajansı (FIPA) Ortasında Yatırım İşbirliği Mutabakat Muhtırası, Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi Lider Vekili Ahmet İhsan Fazilet ile FIPA Müdürü Militsa Markoviç; Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Bosna-Hersek Hükümeti Ortasında Altyapı ve İnşaat Projelerinde İşbirliği Mutabakatı’na, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu ile Bosna-Hersek Bağlantı ve Ulaştırma Bakanı Vojin Mitroviç imza attı.
Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Bosna-Hersek Bakanlar Kurulu Ortasında Şoför Evraklarının Karşılıklı Olarak Tanınması ve Tebdil Edilmesi Bahisli Mutabakat ise Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve Bosna-Hersek İrtibat ve Ulaştırma Bakanı Vojin Mitroviç tarafından imzalandı.
NTV