Ayşegül Engür Dahi/ntv.com.tr
Tüm dünyada 2 milyonu aşkın kişinin vefatına yol açan corona virüs pandemisiyle ilgili bilimsel çalışmalar ülkemizde ve global çapta sürat kesmeden devam ediyor. Bu kapsamda İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden bilim insanları genetik faktörler ile Covid-19’un şiddeti ortasında ilişkiyi kanıtlayarak alanında kıymetli bir çalışmaya imza attı.
Covid-19’un kimi genç hastalarda altta yatan rastgele bir faktör olmaksızın ölümcül bir seyir izlediği; yan sıhhat sıkıntıları olan kimi yaşlılarda ise çok hafif seyrettiği gözlemlendi.
Araştırmacılar, durumun insanların genetik yapısından kaynaklanabileceğini fark etti.
Buradan yola çıkarak genetik faktörlerin Covid-19 hastalığının seyri ortasındaki ilişkiyi inceleyen araştırmacılar, insanların DNA’sındaki genetik kodlardan birini oluşturan kodon 54 nükleik asit dizisindeki Mannan Bağlayıcı Protein (MBL2) gen B varyantının Covid-19 enfeksiyonu daha makus hale getirip getirmediğini araştırdı.
284 KİŞİNİN GENETİK KODU TAHLİL EDİLDİ
284 Covid-19 hastasının genetik kodu incelendi ve bilgiler 100 sağlıklı şahıstan oluşan denetim kümesinin örnekleriyle karşılaştırıldı. Covid-19 hastaları klinik özelliklerine nazaran alt kümelere ayrıldı ve geçirdikleri öbür hastalıklar tahlil edildi. Tüm hastaların ve denetim kümesinde yer alan bireylerin DNA’ları, MBL2 geninindeki A ve B varyasyonu açısından incelendi.
B GENOTİPİ COVİD-19 HASTALARINDA 10 KAT DAHA YAYGIN
Sonuçlar karşılaştırıldı, MBL2 geninin B genotipinin denetim kümesinde, Covid-19 hadiseleri ortasında daha yaygın olduğunu açıkladı.
Buna nazaran MBL2 geninin B genotipine Covid-19 hastalarında 10,9 oranında daha sık rastlanırken, denetim kümesinde bu oran yalnızca yüzde 1’di. Öteki taraftan, yaş, cinsiyet ve MBL2 genetik varyantlarına nazaran ayarlanmış çok değişkenli tahliller, A genotipine referans sahip Covid-19 hastaları ile karşılaştırıldığında, B yahut B genotiplerine sahip hastaların şiddetli hastalık riskinin daha yüksek olduğunu ortaya koydu. Şiddetli hastalık için olasık oranı sırasıyla: B genotip için 5,3, A genotipi için 2,9 olarak açıklandı.
AĞIR BAKIMA ALINMA MÜMKÜNLÜĞÜ 3 KAT DAHA FAZLA
Bununla birlikte, bilim insanları B genotipine sahip insanların birebir vakitte ağır bakıma alınma oranlarının da daha fazla olduğunu keşfetti. Ağır bakıma alınma mümkünlüğünün B genotipi için 19,6, AB genotipi için ise 6,9 olduğu görüldü.
Öte yandan, 28 günlük mortalite yahut sekonder bakteriyel enfeksiyon gelişimi açısından genotip varyantları ortasında manalı bir fark görülmedi.
“AŞILAMA ÇALIŞMALARI ESNASINDA B GENOTİPİNE SAHİP OLAN BİREYLERE ÖNCELİK VERİLMESİNİ TAVSİYE EDİYORUZ”
Mevzuya ait ntv.com.tr’ye açıklama yapan Öğretim Vazifelisi Uzman Dr. Alpay Medetalibeyoğlu, “ Çalışmamız genetik faktörler ile Covid-19 hastalığı ortasındaki şiddeti ortaya koydu. Kodon 54’teki MBL2 geninin, daha düşük MBL2 düzeyleri ile bağlantılı olan B varyantlarının varlığı, kimi açılardan Covid-19’un daha şiddetli bir klinik seyri için yüksek bir risk oluşturabilir. Bu genotipe sahip olan bireylerin bağışıklığının hastalığı yenecek seviyede olmadığını, ya da Covid-19 hastalarının ana vefat nedenlerinden kan pıhtılaşması ve sitokin fırtınasına karşı daha savunmasız olduğunu gördük. Bulgularımızın gelecekte MBL proteininin potansiyel tedavi edici unsurlar olarak kullanılmasını öneriyor. Bununla birlikte aşılama çalışmaları esnasında B varyantlı bireylere öncelik verilmesini de tavsiye ediyoruz” tabirlerini kullandı.
MLB2 GENİ NEDİR?
MLB2 temel bağışıklık proteinlerinden biri enfeksiyon varlığında karaciğerden salgılanıyor. Bedene giren ve hastalık yapan virus bakteri ve mantarlara bağlanarak bağışıklık sistemi tarafından yakalanmasını sağlıyor.
Dahiliye Uzmanı Alpay Medetalibeyoğlu, Geriatri Uzmanı Gülistan Bahat, Dahiliye Uzmanı Naci Şenkal, Dahili Uzmanı Doç Dr. Murat Köse, Genetik Uzmanı Doç Dr. Beğenilen Yeşil Sayın, Fizyoloji Uzmanı Prof Dr. Ümmühan İsoğlu Alkaç, Dahiliye Uzmanı Prof Dr. Tufan Tükek ve Tıbbi Biyolog Prof Dr. Sacide Pehlivan’ın yer aldığı çalışma “Infection, Genetics and Evolution” bilim mecmuasında yayınlandı.
NTV uygulamasını indirin, gelişmelerden haberdar olun
NTV
