Deloitte Spor Sanayisi Kümesi, Covid-19 salgının tesiriyle 2020/2021 dönemi sonunda Futbol Para Ligi kulüplerinin 2 milyar euroluk bir gelir kaybına uğrayacağını öngördü.
Rapor, gelirlerdeki düşüşü, ötelenmelerden kaynaklı ve büsbütün kaybolan gelirlerden kaynaklı (özellikle maç günü gelirleri ve ayrıyeten naklen yayıncılara verilen indirimler) olarak iki temel faktörle açıklıyor.
Kelam konusu ötelenmelerin tesirini ele alındığında, birçok kulübün 2020’de sona eren mali yıla ilişkin gelirlerinin aşağı üst dörtte birlik kısmının 2021’de sona eren mali yıla kaydığını; münasebetiyle 2021’in bir çeyreklik ekstra geliri kapsadığı görülüyor.
Dünyadaki liglerin devam eden dönemle ilgili olarak salgına karşı maçları ertelemeden ligleri farklı sıralama metotları kullanarak sonlandırmaya ve büsbütün iptale kadar uzanan farklı tepkiler gösterdiğinin altı çizilen raporda, izleyicilerin inançlı ve sağlıklı bir formda yine stadlara dönüş yapabilmesi şu an dünya futbolunun en öncelikli gündem hususları ortasında olduğuna dikkat çekildi.
Maç günü gelirleri kulüplerin iş modellerinin ayrılmaz bir modülü olmakla kalmayıp, farklı gelir oluşturucu kalemlerin de tetikleyicileri.
Rapaora nazaran, kulüpler seyirciden mahrum kalmanın temel tesirini önümüzdeki sene daha çok hissedecek. Bu tesirin boyutuysa, seyircilerin statlara tekrar ne vakit döneceğine bağlı olacak.
TEPEDEKİ KULÜP DEĞİŞMEDİ
FC Barcelona 715,1 milyon euroluk geliri ile geçen sene olduğu üzere Para Ligi’nde en üst sırada yer aldı. Onu 714,9 milyon euroluk gelir üreten Real Madrid takip etti. İkili ortasındaki 200 bin euroluk fark, Para Ligi tarihi boyunca birinci iki sırada yer alan kulüpler ortasında oluşmuş en küçük fark olarak dikkat çekiyor.
2019 yılında 840 milyon euro rekor gelir ile 800 milyon eşiğini birinci geçen kulüp olan FC Barcelona, bu kere tüm Para Ligi kulüpleri içerisinde mutlak kıymet olarak en büyük gelir düşüşünü yaşayan kulüp oldu.
Real Madrid’in gelirlerde yaşadığı azalma daha düşük gerçekleşti. Kulüp, kıymetli iş iştiraklerinin mühletini uzatarak ve kimi gelir üretici aktiviteleri kendi bünyesine taşıyarak ticari gelirlerinde 28,1 milyon euro meblağında bir artış sağladı, bu da eflatun beyazlıların başka iki gelir kalemindeki düşüşü bir nebze olsun hafifletti.
Bayern Münih bu sene üçüncü sıraya yükseldi (634,1milyon Euro). Birinci 10 kulüp ortasındaki en düşük gelir kaybını (yüzde 4) yaşayan Alman devi, 2020 yılına ilişkin tüm ulusal naklen yayın gelirlerinin Bundesliga’nın daha erken tamamlanması sonucu mali tablolarına dahil olmasından faydalandı. Bayern, Şampiyonlar Ligi’ni, Bundesliga’da Şampiyonluğu, Almanya Kupası’nı (DFB Pokal) ve son olarak da UEFA Harika Kupasını kazanarak unutulmaz bir dönem yaşadı.
580,4 milyon euro gelirle dönemi tamamlayan Manchester United’ın, gelirlerindeki 131,1 milyon euroluk düşüş (yüzde 19) kadronun 4’üncü sıraya gerilemesine sebep oldu. Bu yılki Para Ligi’ndeki en büyük düşüşü yaşayan kulüp olan Kırmızı Şeytanlar, hem 2019/2020 Şampiyonlar Ligi’ne katılmamış olmanın, hem de maç günü gelirlerinden yoksun kalmanın ve naklen yayın gelirlerindeki indirim ve ertelemelerin faturasını ödediler.
Liverpool 2001/2002’den beri birinci sefer sıralamada birinci beşe girdi. Kırmızı beyazlıların son birkaç yıldır istikrarlı bir biçimde devam eden sportif muvaffakiyetleri finansal başarısına da yansıyor.
Manchester City (6.), Paris Saint-Germain (7.), Chelsea (8.),Tottenham Hotspur(9.) veJuventus (10.) birinci 10’da yer alan öteki kulüpler.
Birinci 20’deki kulüplerin 18’i geçen sene de listede yer alan kulüpler. 15. sıradaki FC Zenit ve 20’nci sıradaki Eintracht Frankfurt, AS Roma ile West Ham United’ın yerlerini aldılar. Zenit’in 2019/2020 Şampiyonlar Ligi’ne iştiraki ve mali yılının 31 Aralık 2019 olması sebebiyle dönem gelirlerinin pandemiden asgarî etkilenmesi, kulüp açısından esas olumlu etkenlerdi.
Para Ligi’nde birinci 20’de yer edinen kulüplerden yalnızca ikisi bir evvelki seneye nazaran gelirlerinde artış yaşadılar: FC Zenit ve Everton.
Çok küçük bir artış ile 212 milyon euroluk gelire ulaşan ve 17’nci sırada yer alan Everton, ticari gelirlerini iki katından fazla arttırdığı bir dönemi geride bıraktı. Bu tıpkı vakitte tüm Para Ligi kulüpleri ortasında en büyük ticari gelir artışı olarak (yüzde 104) dikkate çekti.
TÜRK KULÜPLERİ BU SENE DE LİSTEDE YER ALAMADI
İkinci sene üst üste, hiçbir Türk kulübü Deloitte Futbol Para Ligi’nde yer alamadı. Listede en son kendine yer bulan Türk kulübü, 2019 yılında 26’ncı sırada yer alan Beşiktaş olmuştu. Son 10 dönemde İstanbul’un üç büyükleri, 8 kere Para Ligi’nde birinci 30 kulüp içerisinde yer alarak ülkemizi temsil ettiler (Galatasaray 5, Fenerbahçe 2 ve Beşiktaş 1 kez).
Rapora nazaran Covid-19 salgını, bulundukları durumdan güçlü bir halde çıkabilmeleri için kulüplere mevcut stratejik amaçlarını ve iş modellerini tekrar gözden geçirmeleri ve tekrar şekillendirmeleri açısından kıymetli bir dürtü teşkil etti.
Kulüpler çalışanları ve taraftarları ile etkileşimlerinde dijital temasın en baskın formül hale gelmesi sonucu, hem kendi içlerine hem de dışarıya yönelik dijital yetkinliklerini geliştirmeye daha fazla yöneliyorlar. Bu kuvvetli süreçte en çevik ve yenilikçi kulüpler, birebir vakitte en süratli ve en kuvvetli formda yine düzlüğe çıkan kulüpler olacak.
Spor Sanayisi Kümesi, belirsizlik ortamının devamlılığının; mevcut ve gelecekteki naklen yayın kuruluşları, sponsorlar ve ticari ortakların spora ve futbola olan yatırımlarını yine gözden geçirip değerlendirmelerine, bu da Covid-19’un finansal tesirlerinin daha uzun bir periyoda yayılmasına sebep olabileceğine işaret ederken, global salgının taraftarlar ve toplum için futbolun ne kadar kıymetli olduğunu bir kere daha göstermesiyle, Futbol Para Ligi kulüplerinin naklen yayın kuruluşları ve sponsorlar nezdindeki telaffuzlarını güçlendirecek bir argüman sunması açısından olumlu bir gelişme olduğunu da hatırlatıyor.
NTV