Ankara Üniversitesi (AÜ) Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Kısmı Lideri Prof. Dr. İsmail Balık, gönüllüler üzerindeki aşı uygulamalarının sonuçlarının önümüzdeki günlerde çıkacağına işaret ederek, “Aşı, ikinci dozdan 10 gün sonra müdafaaya başlıyor. Bu mühletten daha evvel virüsle karşılaşanlar enfeksiyon almış olabilir” dedi.
Balık, Türkiye’de önümüzdeki günlerde uygulanmaya başlanması planlanan inaktif aşıların güvenilirliği ve gönüllüler üzerindeki aşı çalışmalarına ait değerlendirmelerde bulundu.
Sinovac firması tarafından üretilen CoronaVac aşısı ile ve Pfizer BioNTech firmalarının geliştirdiği mRNA aşısının Faz-3 klinik çalışmalarının sürdüğünü tabir eden Balık, her iki çalışmanın gönüllülerinin takibini de yaptıklarını söyledi.
Türkiye’de Sinovac aşısının Faz-3 çalışmalarının sonuçlarının şimdi açıklanmadığını belirten Balık, “Dünya Sıhhat Örgütü de yaz aylarında açıkladı. Toplu olarak uygulanacak kitlesel aşılamalarda elinizdeki aşı yüzde 60-70 civarında bile tesirli olsa bu aşı kullanılmaya paha bir aşı olarak kabul edilir bilim dünyası tarafından” diye konuştu.
“AŞIYLA İLGİLİ TÜM SONUÇLAR GELDİKTEN SONRA UYGULANMAYA BAŞLANACAK”
Türkiye’de inaktif aşı çalışmalarına istekli olarak katılanlardan bir kısmında corona virüs görüldüğü tarafındaki savlara ait Balık, şunları kaydetti:
“Türkiye’deki gönüllülerin sayısı 4 bine yaklaştı. Resmi olarak önümüzdeki günlerde Türkiye’nin Faz-3 çalışmalarının dataları açıklanacak. Ne kadar hadisenin plasebo (boş aşı) tarafında ne kadar olayın aşı tarafında görüldüğüyle ilgili net bilgiler aşı Türkiye’ye gelmeden kısa bir mühlet evvel, testler yapılmadan ya da testler bitene kadar Sıhhat Bakanlığına ön rapor olarak bildirilmiş olacak. O vakit bu sayısı daha net olarak söyleyebileceğiz. Ancak her halükarda 12 olay görülmüş olsa bile o kadar gönüllüye uygulanması göz önüne alındığında bunun epey düşük bir sayı olduğunu söyleyebiliriz. Bunların da plasebodan mı kaynaklandığını yoksa aşı yapılan taraftan mı kaynaklandığını şimdi bilmiyoruz. Tüm bunları kesin olarak öğrenebilmek için birkaç gün daha beklememiz gerekiyor. Yaklaşık olarak aşının uygulanması bu ayın 24-25’ini bulacak. Bu mühlete kadar da Türkiye’deki Faz-3 çalışmalarının ön raporuyla ilgili ön bilgiler Bakanlığa ulaşmış olacak. Tüm bu bilgilere vakıf olduktan ve tahlil sonuçları çıktıktan, aşının güvenliği ve aktifliği konusunda sıhhat otoritemiz kesin bilgiye sahip olduktan sonra toplumsal aşılanmaya başlanacak.”
“ÖN PLANDA AŞI HASTALIĞIN AĞIR GEÇİRİLMESİNİ KESİN ÖNLÜYOR“
Olumlu olan birtakım gönüllülerin boş aşıya denk gelenler olabileceğini belirten Balık, “İkincisi, aşı olduktan sonra bedenin bağışıklık karşılığı oluşturacağı gereğince müddet geçmemiştir. Zira ikinci aşıdan 10 gün sonra aşı müdafaaya başlıyor. Bu mühletten daha evvel virüsle karşılaşmışsa bu bireyler ondan ötürü enfeksiyon almış olabilirler. Kaldı ki biz aşıyı olanlara da hastalığı geçirenlere de maske ve ara önlemlerine uymayı öneriyoruz. Bunun nedeni şu, aşı olanlarda enfeksiyondan korunma, hastalığın ağır geçirilmesini tedbire kesin olarak bilinen bir şey. Hastalığı ne oranda önlüyor yahut enfeksiyonu aldıktan sonra diğerlerine bulaşmayı ne kadar engelliyor, bununla ilgili bilgiler daha sonra ortaya çıkacak. Ön planda ağır hastalık geçirilmesini kesin önlüyor aşı, enfeksiyonun yayılma suratını katiyetle yavaşlatacak, salgın suratını yavaşlatacak. Aşı tüm dünyada yaygın halde uygulanırsa bahar aylarında, yaza yaklaşırken enfeksiyonun suratında kıymetli ölçüde yavaşlama, sayılarda azalmayı göreceğiz” değerlendirmesinde bulundu.
“HASTALIĞI GEÇİRENLERİNDE BİR MÜHLET SONRA AŞILANMASI GEREKECEK”
Corona virüs geçirenlerin de aşı olup olmayacağı konusunda soru işaretleri yaşandığına işaret eden Balık, şu değerlendirmeleri yaptı:
“Faz-1, Faz-2 çalışmalarının sonuçları ve Faz-3’lerin ön raporlarına baktığımızda hastalığı geçirenlerin de aşılananların da bir mühlet sonra tekrar aşılanması gerektiğiyle ilgili bilgiler görülüyor. Hastalananların bir kısmında bilhassa 3 aydan sonra ikinci defa hastalanma oranı var, çok fazla olmasa da. Aşının da koruyuculuk müddetinin yaklaşık 6 ay ila 1 yıl olduğu öngörülüyor. Corona virüs enfeksiyonlarının kalıcı bir bağışıklık oluşturmadığını biliyoruz. Grip aşısındakine emsal bir tablo bizi bekleyecek. Bundan 6 ay sonra mı 1 yıl sonra mı aşı yapılanlara tekrar aşı yapılacağıyla ilgili bilgiler daha da netleşmiş olacak. Tıpkı biçimde ikinci sefer uygulamada tek doz kâfi olacak mı yoksa baştaki üzere iki doz art geriye yapılmak zorunda mı kalınacak bununla ilgili bilgiler Faz-3 çalışmalarının takibinden sonra ortaya çıkacak.”
AŞIYLA İLGİLİ NET BİLGİLER 1-2 YIL SONRA OLUŞACAK
Gönüllüleri 1-2 yıllık müddetlerle takip etmeyi sürdüreceklerini, aşının aktifliğiyle ilgili net dataların 1-2 yıl sonra oluşacağını anlatan Balık, aşının acil bir durum kelam konusu olduğu için yapıldığını belirtti.
Pandeminin tüm süratiyle devam ettiğini, ölümlerin olduğunu tabir eden Balık, bu süratle devam ederse önemli manada hastalık yüküyle karşı karşıya kalınacağını, çok sayıda insanın hayatını kaybedeceğini söyledi.
Bilim dünyasının bu duruma deva üretmek zorunda olduğunu aktaran Balık, “Elimizdeki en kıymetli silah aşı. Bir an evvel aşıyı insanlara kullanmaya başlamak salgının suratını yavaşlatmak açısından tek silah. Bundan ötürü ister istemez Faz-3 çalışmaları tümüyle yayınlanmasa bile uzun periyot sonuçlarını göremesek bile elimizdeki bilgilerle aşının inançlı ve tesirli olduğunu görmek kâfi olacaktır” diye konuştu.
“DOĞAL YOLDAN YAKIN VADEDE BİTMESİ MÜMKÜN GÖRÜNMÜYOR”
Yüzyılın felaketi denilebilecek bu salgının aşılarla sonlandırılabileceğini vurgulayan Balık, insanların hastalığı doğal yoldan geçirmesiyle bu salgının yakın vadede bitmesinin mümkün olmadığını kaydetti.
Sinovac aşısının klinik çalışmasına katıldığını, kıymetli bir yan tesirle karşılaşmadığını belirten Balık, “Her iki küme aşıda da gönüllülerimiz önemli bir yan tesirle karşılaşmadı. Hem Türkiye genelinde hem de dünya genelinde aşılarla ilgili kıymetli bir yan tesir görülmedi. Görülen yan tesirler tüm aşılarda geçmişten bugüne kadar gördüğümüz klasik yan tesirlerden farklı değil” dedi.
Balık, Sinovac aşısı ve mRNA aşısının çok sayıda bireyde denendiğini hatırlatarak, “Güvenliğiyle ilgili sorun görülmediği, aktifliği de bariz halde görüldüğü için salgının suratını kesmek ismine tüm dünya bir an evvel aşıları toplumsal uygulamaya geçmeye başladı” diye konuştu.
NTV
