Çocuk devrindeki kanserlere dikkat çekmek, farkındalığı artırmak ve erken teşhisin kıymetini vurgulamak emeliyle 15 Şubat, Milletlerarası Çocukluk Çağı Kanseri Günü olarak anılıyor.
Çocuklarda en sık rastlanan göz içi kanserinin retinoblastom olduğunu söyleyen Göz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Samuray Tuncer, “Retinoblastomun en sık görülen bulgusu etkilenen beğenilen beyaz parlamadır (kedi gözü üzere parlama yahut tıptaki ismi lökokori). Gözün muhakkak bakış durumlarında tümörün yerleşim yerine nazaran çocuğun göz bebeği kedi gözü üzere beyaz parlar. Bunun dışında çocukta şaşılık da görülebilir. Tümör tedavi edilmez ve göz içinde çok büyürse göz sonu yoluyla beyne ve bedene sıçrama yapabilir. Bu kanser aşikâr bir boyutu aştıktan sonra hem gözü hem de hayatı tehdit eder hale gelebilir. Hasebiyle, ebeveynlerin bu hususta şuurlu olması son derece önemlidir” dedi.
DÜNYADA HER YIL YAKLAŞIK 100 BİN ÇOCUK KANSER NEDENİYLE HAYATINI KAYBEDİYOR
Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ) Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı (IARC) datalarına nazaran, her yıl yaklaşık 400 binden fazla çocuk kansere yakalanıyor. Türkiye’de ise her yıl yaklaşık 5 bin çocuk kanser tanısı alıyor. Raporda dünyada her yıl yaklaşık 100 bin çocuğun kanser nedeni ile hayatını kaybettiği belirtilirken, hayatta kalma oranının ise yüzde 15 ile 45 ortasında olduğu söz ediliyor. 15 Şubat Milletlerarası Çocukluk Çağı Kanseri Günü hasebiyle açıklamalarda bulunan Dünyagöz Etiler Hastanesi Göz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Samuray Tuncer, “Çocukluk çağında en sık görülen göz kanserleri ortasında retinoblastom yer alır. Retinoblastom halk ortasında kedi gözü parlaması olarak da bilinir. Çocukluk çağında bilhassa birinci 5 yaşta ve çoklukla tek beğenilen görülür. Bunlar önemli ve makûs huylu (habis) tümörlerdir, tedavi edilmezse yalnızca gözün içinde kalmazlar. Hastaların geç teşhis alması durumunda göz ve hayatı tehlikeye girebilir. Münasebetiyle, ailesinde kanser öyküsü olsun yahut olmasın çocukta göz bebeğinde beyaz parlama ve şaşılık varsa kesinlikle doktora muayene olunmalıdır” diye konuştu.
‘KEDİ GÖZÜ ÜZERE PARLAR’
Göz içi kanseri ‘retinoblastomun’ en yaygın belirtisinin beğenilen parlama olduğunu aktaran Prof. Dr. Tuncer, şu tabirleri kullandı: “20 bin canlı doğumda 1 görülen az bir tümördür. Bu genetik bir rahatsızlıktır hasebiyle ailesinde retinoblastom kıssası olan hastaların bilhassa dikkat etmesi lazım. Ailesinde retinoblastom öyküsü olmayan hastalarda ise birinci yaştaki muayeneler son derece kıymetlidir. Hastalığın en yaygın belirtisi, gözün belirli bakış durumlarında kedi gözünün parlaması üzere beyaz parlama şikayetidir. Başka şikayetler ortasında ise beğenilen kayma (şaşılık) yer alır. Münasebetiyle bilhassa 5 yaşın altında, ailesinde kanser kıssası olsun yahut olmasın göz bebeğinde beyaz parlama ve şaşılık varsa kesinlikle doktora muayene olunmalıdır. Bu tümörlerin atlanmaması için bilhassa 2 yaşın altındaki bebeklerde göz tabanının çok dikkatli bir biçimde muayene edilmesi lazım.”
‘FARK EDİLDİĞİNDE KESİNLİKLE DOKTORA GİDİLMESİ GEREKİYOR’
Hastaların geç teşhis aldığında hayatını kaybetme riski olduğunu belirten Prof. Dr. Tuncer, konuşmasına şöyle devam etti: “Bazen göz muayenesinde çocuk tabipleri, göz bebeğinde kırmızı yansıma (refle) dediğimiz renk değişikliğini fark ediyor. Bazen göz bebeğindeki o beyaz parlamayı anne, çocukla çok vakit geçirdiği için fark ediyor. Fark edildiğinde kesinlikle bir göz tabibine gidilmesi gerekiyor. Tümörü fark etmek için çocuğun göz bebeğinin sadece dışarıdan muayenesi değil, göz bebeğinin büyütülerek tam bir muayene yapılıp gözün gerisine bakılması lazım. Bunlar önemli ve makus huylu (habis) tümörler, tedavi edilmezse yalnızca gözün içinde kalmıyor. Gözü besleyen hudut, beyefendisine ve bedene sıçrama (metastaz) yapabiliyor. Hasebiyle hastaların geç teşhis alırsa gözünü hatta hayatını kaybetme riski var. Bu bahiste erişkinlerin son derece şuurlu olmasında yarar var.”
‘HEM GÖZÜ HEM HAYATI TEHDİT EDİYOR’
Tedavi sürecinde erken teşhisin ehemmiyetine dikkat çeken Prof. Dr. Tuncer, “Erken periyotta teşhis koyulduğunda kemoterapi ile denetim altına alma talihimiz artıyor. Belirli bir boyutu aştıktan sonra hem gözü hem de hayatı tehdit eder hale gelebiliyor. Münasebetiyle erken tanıya bağlı olarak hastalığın kemoterapiyle tedavisi son derece başarılı sonuçlar verebiliyor. Şayet dikkatli bir takip yapılırsa ve erken devirde de yakalanırsa bebeklerin yaklaşık yüzde 98 ile 99’unun hayatını kurtarabiliyoruz. Gözleri kurtarma bahtımız ise yaklaşık yüzde 60 ile 70 oluyor. Bu hastalarda çocuğun yaşı büyüdükçe ömür uzunluğu takip gerekiyor” dedi.
‘GENETİK FAKTÖRLER DEVREYE GİRİYOR’
Hastalığın cinsiyet, yaş ve yaşanılan yerden bağımsız gelişebildiğini lisana getiren Prof. Dr. Tuncer, sözlerini şöyle sonlandırdı: “Retinoblastomda çevresel faktörler değerli değil. Kız, erkek, sağ yahut sol göz fark etmiyor. Hastalık, yaşadığınız coğrafik pozisyona nazaran bir değişiklik göstermiyor. Münasebetiyle genetik faktörler devreye giriyor. Flaşla çekilen fotoğraflarda beyaz parlamalar görülebiliyor. Biz ona beğenilen yalancı beyaz parlama diyoruz. Münasebetiyle hastaların direkt paniğe kapılmaması ve kesinlikle uzmanından fikir alıp göz tabanı muayenesini dikkatlice yaptırması gerekiyor. Çocukların hiçbir şikayeti yoksa bile en azından makul aralıklarla bir ile iki yılda bir rutin denetime gelmesi lazım.”
(DEMİRÖREN HABER AJANSI)
