Aktivistlere nazaran, Myanmar’ın uzak batısındaki şiddetli çarpışmaların ortasında bulunan yüz binlerce insan, bir yıldırdır süren internet yasağı nedenilye Covid-19 hakkında hiçbir şey bilmiyor olabilir. İnsan Hakları İzleme Örgütü ve Memleketler arası Af Örgütü, uzun süren kapatmanın, kişilerin muhtemel insan hakları ihlallerini bildirmelerini engellemekle kalmayıp birebir devranda onları corona virüs pandemisi ile ilgili haber almasını engellediği için büyük bir risk altında olabileceklerini aktardı.
800 BİN KİŞİNİN İNTERNETE ERİŞİMİ YOK
Geçen yılın Haziran ayında, Myanmar Hükûmet Başdanışmanı Aung San Suu Kyi, Myanmar ordusu ve isyancılar arasındaki çatışmaları artıracağı tasasıyla 9 ilçede internet erişimini durdurdu.
Geçen ay bir ilçeye internet verildi, lakin gayri 8 ilçede yaşayan yaklaşık 800 bin kişi haber sahibi olmak için kullanabileceği en değerli muhabere kanallarından birine erişemiyor.
YÜZ BİNLERCE HAYATI RİSKE ATIYOR
İnsan Hakları İzleme Örgütü ve Milletlerarası Af Örgütü tarafından yapılan açıklamada, laf konusu pratiğin yüz binlerce hayatı riske attığı bildirildi. Açıklamaya nazaran internet kesintisi sadece insan hakları ihlalerinin bildirilmesini engellemekle kalmayıp, innsanların corona virüs (Covid-19) marazıyla ilgili gelişmelerden haber almasını da engelliyor.
İnsan Hakları İzleme Örgütü’ne Asya yerinde hukiki danışmanlık yapan Linda Lakhdhir, “Myanmar ordusu ve Arakan ordusu arasında Rakhine eyaletinde pandemi esnasında meydana gelen çatışmada sivillerin inançta kalmak için kullanabileceği haberlere erişmesi hayati değer taşıyor” dedi.
Myanmar Sıhhat Bakanlığı’na nazaran, memlekette şu anda 292 olumlu vaka ve 6 mevt kaydedildi.
KAYITLARA GEÇMEYEN BİRÇOK VAKA VAR
Öte yandan, STK’lar Rakhine (Arakan) eyaletinin kuzeyindeki Maungdaw ve Buthidaung İlçelerinde kayıtlara geçmeyen birçok vakanın bulunduğu açıklandı. Kesimde yüz binden fazla Müslümanın kalabalık kamplarda yaşadığı belirtildi. Birleşmiş Milletler, Myanmar ordusunun Rohingya Müslümanlarına uyguladığı vahşetten dolayı soykırım suçlamasıyla ilgili memleketler arası bir duruşmaya çağırmaya çağırdı. Çatışmalar nedeniyle evsiz kalan Rakhine Budistleri de ortamdaki kamplarda yaşıyor.
KAMU SIHHATI PAYLAŞIMLARI İNTERNETTEN YAPILIYOR
Gayrı taraftan, corona virüs pandemisi bu yılın başında dünyaya yayılırken, Suu Kyi, memleket çapında uygulanan “Geride Kalmayan Kişi” isimli bir bilgilendirme kampanyası başlattı.Ancak, Mynmar Parlamentosu’nda milletvili olan Htoot May, Pazar günü yaptığı açıklamada kuzey Rakhine eyaletinde yaşayanların Facebook, iletileşme tatbikleri ve hükümetin web sitesi üzerinden yayımlanan kamu sıhhatine ait paylaşımlara ulaşamadığını belirtti.
Htoot, “Bu ortamda yaşayan kişilere corona virüs pandemisini her keresinde en başından itibaren anlatmam gerekiyor. Onlara toplumsal mesafeninin ne olduğunu ve el hijyeninin nasıl uygulanacağını öğretmek zorundayım. Covid-19 nedeniyle artık sıklıkla seyahat edemiyorum, bu yüzden uyaramadığım pek çok insan var. Corona virüsten korkmuyorlar, zira ne olduğunu bilmiyorlar” açıklamasını yaptı.
ÇATIŞMANIN GEÇMİŞİ
Myanmar’ın Arakan eyaletinde 2012’de Budistler ile Müslümanlar arasında çatışmalar çıkmış, hadiselerde birden fazla Müslüman binlerce kişi ölmüş, yüzlerce konut ve iş tarafı ateşe verilmişti. Arakan’daki hudut karakollarına 25 Ağustos 2017’de düzenlenen eş vakitli atakları münasebet gösteren Myanmar ordusu ve Budist milliyetçiler, kitlesel şiddet hareketleri başlatmıştı.
Birleşmiş Milletlere (BM) nazaran, Ağustos 2017’den sonra Arakan’daki pres ve zulümden kaçıp Bangladeş’e sığınanların sayısı 900 bine ulaştı.
Memleketler arası insan hakları kuruluşları, yayınladıkları uydu imajlarıyla yüzlerce köyün yok edildiğini kanıtlamıştı.
BM ve memleketler arası insan hakları örgütleri, Arakanlı Müslümanlara yönelik şiddeti “etnik temizlik” ya da “soykırım” olarak isimlendiriyor.
MYNMAR’DA DIYANETI GERGİNLİK ARTIYOR
NTV
