Bizimkiler” dizisinde canlandırdığı ‘katil’ Yavuz karakteriyle isminden kelam ettiren tiyatro ve sinema oyuncusu Aykut Oray, vefatının 12’nci yılında anılıyor.
Üsküdar’da 13 Ekim 1942’de doğan ve baba tarafından Afyonlu, anne tarafından Muğlalı olan Oray, ilköğrenimini Ödemiş Zafer İlkokulu’nda tamamladı.
Ortaokula da Ödemiş’te başlayıp Manisa’da devam eden, liseyi 1957’de babasının vefatının akabinde Ödemiş’e dönerek burada tamamlayan sanatçı, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Ön Asya Lisanları ve Kültürleri Kısmı’ndan mezun oldu.
PERİHAN ABLA İLE OYUNCULUĞA DÖNDÜ
Oray, Hititoloji üzerine yüksek lisans yaparken, doktora tezini veremediği için tamamlayamadı. Çivi yazısı okuyup çevirisini yapabilen Oray, 1961’de tiyatroya, İstanbul Üniversitesi Talebe Birliği Gençlik Tiyatrosu’nda başladı.
Sanatçı, 1963’te profesyonelliğe adım atıp 50’yi aşkın oyunda rol alırken, 1975’te vatani vazifesi nedeniyle oyunculuğa orta verdi ve askerliğin akabinde Suhandan Hanım ile evlendi.
Umut ve Anıl isminde iki oğlunun olduğu evlilikle birlikte kendi işini kurup ticaretle uğraşmaya başlayan ve yaklaşık 13 yıl faal ticaret ve siyaset hayatı sürdüren Oray, 1988’de Perihan Abla dizisinde yakın arkadaşı Umur Bugay’ın dayanağıyla birkaç kısım rol alarak oyunculuğa dönüş yaptı.
TELEVİZYON PROGRAMLARI YAPTI
Akabinde 1989’da BRT kanalında öğlen jenerasyonundaki Halk Matinesi programının sunuculuğunu üstlenen Aykut Oray, daha sonra Katil Kim, Aykut Oray’la Umut, Dikkat, Aşkım Benim ve Geri Dörtlü isimli televizyon programlarını yaptı.
Katil Kim programına ait ise Oray, bir söyleşisinde şunları anlatmıştı:
“Katil Kim, Ercan Arıklı’nın düşündüğü bir programdı. Faili meçhul cinayetler ekrana taşınıp, katil bulunacaktı. Şayet cinayet çözülürse ihbar eden para mükafatı alacaktı. Anadolu’ya masraf, cinayet mahallinde şahitlerle filan da konuşurduk. Her seferinde sinema çekiyoruz zannederlerdi. Bir türlü inandıramazdık nitekim katil aradığımıza.”
“BEN ROL ARKADAŞIMI YEMEM”
Oray, hayatında dönüm noktası olacak “katil” karakterini canlandırdığı Bizimkiler‘in yanı sıra Ana, Yazlıkçılar, Oğlum Adam Olacak, Çiçek Taksi, Gurbetçiler üzere birçok sevilen dizinin ana takımında bulundu.
“Katil” karakteri kucağında horozla gezdiği için o devir tavuk ve horoz yemeyen oyuncu, bu durumu yakın etrafına “Ben rol arkadaşımı yemem” kelamlarıyla açıkladı.
ÜNİVERSİTELERDE DERS VERDİ
Oray, “Katil” tiplemesinin çok sevilmesini bir röportajında şöyle açıklamıştı:
“İlk evvel makûs adam olarak düşünülmüştü. Lakin rolün gidişatı onu her şeyi kendi çıkarına yapan bir adam olmaktan çıkarıp garibanın kollayıcısı, fakirlere çaktırmadan yardım eden bir adam haline getirdi. Bizim milletimizin her vakit o denli bir beşere gereksinimi oluyor. ‘Şöyle biri olsaydı’ diye geçiriyorlar içlerinden. Ben o ‘olsaydı’yı yakalamaya çalıştım. Onlar ‘Ben olsaydım bu türlü yapardım, bu türlü söylerdim’ diye düşünürken, ben tam onların düşündüklerini yaptım, söylemek istediklerini söyledim. Onlar benim ağzımda kendilerini buldular. Onlarla olan akrabalığım işte buradan geliyor. Bu fikir tiyatrosu dediğimiz şey aslında, onların düşündüklerini evvelce yaptım ben.”
Birçok uzun ve kısa metraj sinemanın yanı sıra reklam sinemalarında de rol alan usta sanatçı, Maltepe Üniversitesi, Marmara Üniversitesi ve Müjdat Gezen Sanat Merkezi’nde “Oyunculuk Yönetimi” üzerine dersler verdi.
Koyu bir Beşiktaş taraftarı olan ve kulübün hem kongre hem divan üyeleri ortasında yer alan Oray, Cumhuriyet Halk Partisi’nde uzun yıllar misyon aldı.
KALP KRİZİ SONUCU HAYATINI YİTİRDİ
Uzun müddet boyunca gençliğinin geçtiği Ödemişliler Derneği başkanlığını da üstlenen sanatçı, Muğla Köyceğiz’de “4. Kaunos Altın Aslan Türk Sinemaları Festivali”ndeyken, kaldığı otelde 11 Ağustos 2009’da meyyit bulundu.
Otopsi sonucuna nazaran kalp krizi geçirdiği anlaşılan Oray için 13 Ağustos’ta Caddebostan Kültür Merkezi’nde merasim düzenlendi. Birebir gün Marmara İlahiyat Fakültesi Mescidi’nde cenaze namazı kılınan Aykut Oray, Çengelköy Mezarlığı’na defnedildi.
Sanatkarın vefatının akabinde yapılan merasimde Gurbetçiler dizisinden rol arkadaşı Oğuz Oktay, “Bugün hayatımın en güç günlerinden birini yaşıyorum. Sevgili Aykut ile 51 yıl evvel tanıştık. İstanbul’a birinci geldiği günden beri daima beraberdik. Neredeyse bütün hayatı bir arada yaşadık. Sert görünümünün akabinde kelebek bir kalbi vardı” tabirlerini kullanmıştı.
Oğlu Umut Oray da “Onunla birebir fikir ve siyasi fikirde olmayan beşerler tarafından bile sevilen biriydi. Özcesi adam üzere adamdı. Bana ve kardeşlerime kıymetlerimize bağlanmamız, uğruna savaşmamız ve vazgeçmemeyi öğretti. Kahramanımızdı, arkadaşımızdı, babamızdı” demişti.
Aykut Oray’ın ismi daha sonra İzmir Ödemiş’te “Sanatçı Aykut Oray Sokağı”na, Köyceğiz’de de “Aykut Oray Kültür ve Sanat Evi”ne verildi.
Sanatkarın rol aldığı kimi imaller şöyle:
“Bizimkiler”, “Perihan Abla”, “Gurbetçiler”, “Çiçek Taksi”, “Yazlıkçılar”, “Bir Garip Yolcu”, “Benimle Oynar mısın?”, “Mezuniyet”, “İyilik Kervanı”, “Çorap Söküğü”, “Pembe İnek”, “Memur Muzaffer”, “Hayal ve Gerçek”, “Evimin Erkeği”, “Ayak Altında”, “Şarkılar Susmasın”, “Janjan”, “Eve Giden Yol 1914”, “Davetsiz Misafir”, “Uy Başuma Gelenler”, “Halk Düşmanı”, “Cennet Mahallesi”, “Hayat Bilgisi”, “Reyting Hamdi”, “Şellale”, “Koltuk Sevdası”, “Şarkıcı”, “Sevgili Ortak”, “Rumuz Sev Beni”, “Ana”, “Bir Milyara Bir Çocuk.”
NTV
