Covid-19 ile uğraş kapsamında aşılama süreci devam ederken, Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca,inaktif aşı olanlar için hatırlatma dozunun aksatılmaması gerektiğine vurgu yaptı.
Pekala, Biontech ve Sinovac aşılarından hangisi mRNA, hangisi inaktif aşı özelliği taşıyor?
Türkiye’deki aşılama sürecinde uygulanan iki cins aşıdan biri olan Sinovac, inaktif aşı özelliği taşırken Biontech aşısının ise mRNA aşısı olduğu biliniyor.
İNAKTİF COVİD-19 AŞISI NEDİR?
İnaktif COVID-19 aşısı, COVID-19’a neden olan yeni Coronavirüs’ün (SARS-CoV-2) kimyasal ve fizikî uygulamalardan geçirilerek hastalık yapan özelliğinin ortadan kaldırılmasıyla elde edilen, bedende bağışıklık cevabı oluşturabilen cansız virüs aşısıdır. Ülkemizde uygulanan Sinovac aşısı inaktif aşıdır.
MRNA AŞISI NEDİR?
Hedeflenen mikroorganizmanın antikor oluşturan antijenik yapısının mRNA’sını içeren aşılardır.
(COMIRNATY- Pfizer Biontech mRNA aşısı, Moderna mRNA aşısı gibi)
MRNA NE DEMEK?
Mrna’nın açılımı bildirici ribonükleik asittir. RNA aşısı yahut mRNA (haberci RNA) aşısı, sentetik RNA moleküllerini insan hücrelerine transfer eden yeni bir aşı çeşididir. Burada genetik gerecin nakli (transfeksiyon) kelam bahsidir.
RNA, hücrenin içine girdikten sonra mRNA olarak çalışır ve hücreyi yine programlayarak, hücrenin olağanda patojen (örneğin virüs) yahut kanser hücreleri tarafından üretilen yabancı proteini üretmesini sağlar.
Akabinde bu protein molekülleri bedenin uyumlayıcı bağışıklık yansısını harekete geçirir, böylelikle beden, proteinin içindeki patojenleri ya da kanser hücrelerini yok etmeyi öğrenir.
HANGİ AŞILAR MRNA AŞISIDIR?
Biontech ve Moderna formülünde bildirici ribonükleik asit (mRNA) içeriyor. BioNTech/Pfizer’in geliştirdiği aşı, formülündeki RNA bileşimi sayesinde Covid-19’u etkisiz kılan kan şekeri enzimleri ile alımlayıcı-bağlayıcı immünoglobulin G antikorlarını harekete geçirmeyi, hücre seviyesinde bağışıklık reaksiyonu yaratan CD4+ ve CD8+ glikoproteinlerini artırmayı amaçlıyor.
Moderna’nın “mRNA-1273” ismini verdiği aşı adayı ise virüsün insan hücresine tutunmasını sağlayan “çivi proteini” ismi verilen enzimi baskılayarak bedende bağışıklık sağlamayı hedefliyor. Aşının formülündeki bildirici RNA ile Kovid-19’un çivi proteinini yapay olarak üreterek bedenin hücre seviyesindeki savunmasını harekete geçirmeyi hedefliyor.
BioNTech/Pfizer aşısı, İngiltere İlaç ve Sıhhat Eserleri Düzenleme Kurumunun (MHRA) 2 Aralık 2020’de yaygın kullanımına onay vermesiyle “dünyada tescillenen birinci Covid-19 aşısı” olmuştu.
Moderna’nın aşısı ise birinci kere 19 Aralık 2020’de ABD Besin ve İlaç Yönetiminden (FDA) acil kullanım onayı almıştı.
İNAKTİF COVİD-19 AŞISI KAÇ DOZ UYGULANACAK?
Bakan Koca, “Bilgilerimiz, inaktif aşıdan 3 ay sonra yapılan hatırlatma dozunun koruyuculuğu çok değerli ölçüde artırdığını göstermektedir. 3 doz aşı olmuş vatandaşlarımızın olay sayıları içindeki oranı yüzde 2’den daha azdır” diye konuştu.
mRNA AŞISI OLANLAR 3. DOZ AŞIYI OLACAK MI?
Bakan Koca, mRNA aşısı olanların hatırlatma dozuna ne vakit muhtaçlık duyacağına ait de şu bilgileri paylaştı:
“2 doz mRNA aşısı olan vatandaşlarımızın da ikinci doz üzerinden 5-6 ay geçtikten sonra hatırlatma dozuna gereksinim duyacakları öngörülmektedir. Bunun en değerli örneklerinden biri 18 yaş üzeri nüfusunun tamamını aşılamış bulunan İsrail’de 2. doz uygulamasından 6 ay sonra olay sayılarının süratle artış göstermesidir. Yaklaşık 8 milyon nüfusta günlük 10 bin civarında hadise görülmesi, bizim nüfusumuza oranlandığında günde 100 bin hadiseye karşılık gelmektedir. Türkiye’de hatırlatma dozu muhtaçlığı tespit edilerek uygulamaya erkenden başlanmış, muhtemel 100 bin olaylık tesir 20 bin civarında günlük olay ile sınırlanmıştır.”
NTV