Yeni tip corona virüs yalnızca akciğerleri değil, kanın pıhtılaşmasını da etkiliyor. Bilhassa de Covid-19’u ağır geçiren hastalarda tehlikeli tromboz olayları yaşanabiliyor.
Covid-19 hastalarında ince kılcal damarlarda tromboz meydana gelme ihtimali öbür ağır hastalardakinden daha yüksek. Bunun nedeninin ise Sars-CoV-2 virüsünün yalnızca akciğerlerdeki hücrelere değil, damarların içindeki endotel hücrelere de yerleşmesi ve ele geçirmesi. Bilhassa çok kilolu Covid-19 hastalarında yüksek tansiyon ve diyabet hastalığı problemleri da varsa tromboz riski artıyor. Kanın pıhtılaşmasındaki artış ile beyin kanaması oranı, böbrek fonsiyonlarının azalmasi ve cilt renginde görülen değişiklikler ortasında da bir bağ olduğu belirtiliyor.
Tromboz, Covid-19’dan bağımsız ağır bakım ünitelerinde yaşanan en değerli meseleler ortasında bulunuyor. İltihaplanmalar, uzun müddet yatılı kalmak ve oksijen eksikliği kan pıhtılaşması riskini artıran temel problemlerin başında geliyor. Bu nedenle de bir hasta ne kadar uzun müddet yapay teneffüs aygıtına bağlı kalıyorsa tromboz riski de yükseliyor.
Buna neden olan kan pıhtılaşmasını azaltmak hedefiyle, kan inceltici olarak bilinen Heparin, ASS ve antikoagülan ilaçları kulanılıyor. Kelam konusu ilaçlar kanın aşikâr yapı taşlarının birbirine yapışmasını engelliyor.
YENİ BİR ARAŞTIRMA YAPILDI
ABD’de yapılan yeni bir araştırmaya nazaran kan incelticiler entübe Covid-19 hastalarında gidişata olumlu tesir edebiliyor ve mevt oranını düşürebiliyor. ABD’li tabiplerin 4 bin 400 hasta ile yürüttükleri kapsamlı araştırmanın sonuçlarına nazaran, kan incelticilerle tedavi edilenlerin vefat oranı yaklaşık yüzde 50 oranında azalıyor.
Araştırmayı yürüten New York’taki Mount Sinai Hastaneleri Kümesi doktorlarından Valentin Fuster, “Kan incelticiler önlem emelli verildiyse yapay teneffüs aygıtına bağlanma oranı yüzde 30 oranında azalıyor” diye belirtiyor. Fuster ve takımının, New York’taki beş hastanede tedavi edilen 4 bin 389 hasta üzerinde yürüttükleri çalışmada hastaların üç kümeye ayrıldığı bildirildi. Bir kümeye kan inceltici verilmezken, ikinci küme kan inceltici ile tedavi edildi, üçüncü gruptakiler ise düşük ölçüde kan incelticiyi önlem hedefli aldılar.
VEFAT RİSKİ AZALIYOR
Araştırma, kan inceltici ile tedavi gören hastaların yüzde 29’unun hayatını kaybettiğini ortaya koydu. Kan inceltici almayan kümedeki mevt oranı ise yüzde 26’da kaldı. Fakat hastaların kronik ön rahatsızlıkları ve öteki sıhhat faktörleri dikkate alındığında araştırmada yer alanlardan, kan inceltici ile tedavi edilenlerin mevt oranının yüzde 47 daha az olduğu saptandı. Önlem maksadıyla düşük doz kan inceltici alanlarda ise vefat oranının yüzde 50 oranında azaldığı görüldü.
Kan inceltici ile tedavi edilirken yapay teneffüs aygıtına bağlanmak zorunda kalan hastaların mevt oranı yüzde 31, önlem emelli kan inceltici alıp da ilerleyen devirde entübe olan hastalardaki vefat oranı da yüzde 28 civarında düştü.
Kan inceltici ile tedavi edilen hastalarda bu yüzden komplikasyon görülmesi oranı yüzde 3, önlem hedefli kan inceltici alanlarda ise komplikasyonlara rastlanma oranı yüzde 2 olarak tespit edildi.
TIP DÜNYASI ARAŞTIRMA HAKKINDA NE DÜŞÜNÜYOR?
Kan incelticilerin Covid-19 hastalarındaki olumlu tesiri konusunda tekrar Mount Sinai Hastaneler Kümesi doktorlarının geçen aylarda da araştırmaları olmuştu. Fakat onlarda Heparin, ASS ve antikoagülanların entübe hastalardaki tesirleri üzere ayrıntı araştırmalar yani hastalığın yüküne nazaran tesir değerlendirmeleri sonluydu.
NTV
