Sıhhat Bakanlığı Toplum Bilimleri Heyeti Üyesi ve Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sıhhati Anabilim Kolu Lideri Prof. Dr. Mustafa Necmi İlhan, geçersiz içki ve buna bağlı ölümlerle ilgili değerlendirmelerde bulundu.
Etil, metil ve etilen glikol olmak üzere 3 tip alkol olduğunu söyleyen İlhan, zehirlenme olaylarında kolay anlaşılabilir bulgular olmadığını söyledi.
Prof. Dr. İlhan, başlangıçta sarhoşluk evresi ve mide ağrısının birinci saatlerde olduğuna dikkat çekerek, zehirlenmenin belirtileriyle ilgili şunları kaydetti:
“Gastrit dediğimiz üzere bir şeyden rahatsız oluruz, midemizde bir ağrı hissederiz. Birinci birkaç saatte bu türlü bir durum kelam konusu oluyor. Daha sonra 3 ile 30 saate varan asemptomatik periyot, bulgusuz olan periyot geçebiliyor çoğunlukla. Bu periyotta maalesef metanol tüm bedene nüfuz ediyor, tüm beden içerisinde bulunuyor. Evre 3 dediğimiz periyot ise bu 30 saatten sonra başlayan kabaca 24 saat, 1 günden sonra başlayan bulgular ki; burada ise çok önemli bir halsizlik baş ağrısı, kusma, karın ağrısı, görme bozuklukları, çift görme, bulanık görme, alanda kar yapmış üzere, tipi varmış üzere görme bilhassa tipiktir.
“BELİRTİ SONRASI GERİ DÖNÜŞÜ ZOR”
Renk saptama değişiklikler, yeniden tıpkı idrarda formaldehit kokusu olması, karın ağrısı, kusma, ishalden komaya kadar giden bir süreç yaşıyoruz. Lakin bu noktaya geldikten sonra geri dönüş biraz güç üzere gözüküyor. Genelde geri döndürülmeye çalışılıyor lakin hastalarımız doz çok yüksek alındığında, metil alkolün daha az dozda alınmasına karşın etil alkole nazaran daha fazla tesir yaptığından maalesef hastalarımızı çok da kurtaramıyoruz. Nihayetinde komadan sonra kalp yetmezliği ile şoka, mevte kadar giden bir durum kelam konusu olabiliyor. Etilen glikolde ise yeniden emsal bulgular olabiliyor lakin burada daha erken bulgular ortaya çıkabiliyor.”
“EVDE ÜRETİM DE HAKİKAT DEĞİL”
Prof. Dr. İlhan bundan korunmak için yapılması gerekenler konusunda ise, “Bugün alkolün ziyanlarını hepimiz biliyoruz, toksik tesirlerini hepimiz biliyoruz. Doğrusu alkol kullanmamak ancak vatandaşların alkol kullanma istikametinde bir tercihi varsa, kesinlikle bildikleri marketlerde, bildikleri restoranlardan bu ihtiyaçlarını gidermeleri hakikat bir yaklaşım olacaktır. Alkollü içki üretiminde etil alkol de metil alkol de kullanılabilir. Şayet rutin ticarette kullanılan etil alkol kullanılıyorsa burada da dozlama yapmak güç olacağından yüksek dozdan ötürü beşerler hayatını kaybedebilirler. Söylediğim bulguların tamamı rutin yani ticari olarak satılan alkolle de kelam konusu olabilir. Yalnızca metil alkolün farkı bunun çok daha çabuk ve çok daha küçük dozlarda karşımıza çıkması. O yüzden vatandaşlarımızın kendi alkollü içeceklerini üretmelerinin çok yanlışsız olmadığını düşünüyorum” formunda konuştu.
“KUSTURMAK HAKİKAT FORMÜL DEĞİL”
Prof. Dr. İlhan, tedavi konusunda ise, “Tedavisi açıkçası vatandaşın kendisinin yapabileceği bir şey değil. Acilen bir yataklı tedavi kurumuna gitmek gerekiyor yani 2. basamak, 3. basamak sıhhat kuruluşlarına gitmek gerekiyor. En kıymetlisi hikayede kuşkulu bir durum kelam hususuysa ve gittikleri yerde de vatandaşlarımızın hemodiyaliz yahut ağır bakım kuralları dahi gerekebilir zira hastalık çok ağır gidiyor. Bilhassa alkol zehirlenmelerinin tüm tiplerinde kişi kusturulmaz, toplumda yanlış bir algı var, kusturulmaması gerekiyor. Tedavi de büsbütün ‘çay iç geçer, yoğurt ye geçer, suyu bol içi geçer’ diye değil, büsbütün tıbbi şartlarda yatarak tedavinin sağlanması gerekiyor. Vatandaşın kendisinin yapabileceği bir şey yok, kuşku ettiyse ve kesinlikle bir yataklı tedavi kurumuna başvurması gerekiyor” tabirlerini kullandı.
NTV