Hastalığın bulaşma riskinin en aza indirilebilmesi için maske-mesafe-hijyen kuralı başta olmak üzere kapalı alanlarda kalabalık içinde bulunulmasından kaçınılması, ortama daima pak hava girişinin sağlanması gerekiyor.
Ailede enfekte bir kişi olmadığı sürece kapalı yerde gün içinde odanın 4 saatte bir havalandırılması şartıyla maske takmadan, uzaklık kuralı gözetilerek oturulması, meskende aile dışından öbür şahısların olması halinde ise vakit geçirilen mühlet boyunca bir pencerenin açık kalması sağlanarak pak hava girişine imkan verilmesi öneriliyor.
“İÇ YERLERDE KALABALIK AZALTILMALI”
Gazi Üniversitesi (GÜ) Tıp Fakültesi Dekanı ve Sıhhat Bakanlığı Toplum Bilim Şurası Üyesi Prof. Dr. Mustafa Necmi İlhan yaptığı açıklamada, corona virüsün hasta bireylerin öksürme ve aksırmalarıyla ortama saçılan damlacıkların bir diğeri tarafından solunması yoluyla bulaştığını söyledi.
Hastaların teneffüs parçacıklarının bulaştığı yüzeylere temas sonrası da bir kişinin ellerini yıkamadan yüz, göz, burun yahut ağzına götürmesiyle bulaşmanın kelam konusu olabildiğini anlatan İlhan, damlacık yoluyla bulaşmada, öksürme ya da hapşırma sonucu etrafa saçılan mukus ya da tükürük damlalarının bir diğerinin göz, burun ya da ağzından girebildiğini hatırlattı.
İlhan, havadan bulaşmada ufak partiküllerin havada daha uzun müddet asılı kaldığını, daha uzağa ulaşabildiğini ve bu biçimde bir oburu tarafından solunarak alınabildiğini aktardı.
Hastalıktan korunmada maske-mesafe-hijyen kuralına tam ahenk gösterilmesinin büyük ehemmiyet taşıdığını lisana getiren İlhan, havaların soğumasıyla kapalı yerlerde uzun müddet vakit geçirilmesinin bulaş riskini yükselten değerli faktörler ortasında yer aldığının altını çizdi.
İlhan, “Her vakit tabir ettiğimiz maske-mesafe-hijyene dikkat edilmesi kuralına kış mevsiminin gelmesiyle birlikte kapalı alanlarda daha çok bulunulduğundan pak havanın sağlanması ve kalabalıktan kaçınılması da eklenmeli.” diye konuştu.
Bulunulan ortamdaki kişi sayısının artmasının virüsün bulaşma riskini o derece yükselttiğini vurgulayan İlhan, şöyle konuştu:
“İçeri pak hava ile havalandırılmadığı sürece yer içindeki virüs yükü artmaktadır. İspanya’da bir çalışma yapıldı. Araştırmaya nazaran; iç yerde bulunan 6 şahıstan birinin koronavirüs olması ve ortamdakilerin maskesiz bulunması halinde 4 saat sonra bu bireylerin tamamının corona virüse yakalanma ihtimali yüzde 100’e yakın. Birebir çalışmaya nazaran, içeride Covid-19 bulunan kişi de dahil herkes maskeli olduğunda ve içerde pak hava bulunuyorsa koronavirüs bulaşma ihtimali çok daha düşük.
Çalışmanın bize net tabir ettiği şey, içeride bulunulduğunda mümkün olduğunca kalabalığın azaltılması ve kesinlikle yer içindekiler birebir aileden bile olsa pak havanın içeriye girmesine müsaade edilmesidir. Unutulmaması gereken bir bahis da iç yerde vakit geçirilirken kesinlikle maske takılmasının gerekliliğidir.”
“KAPALI YERDE YÜKSEK SESLE KONUŞMA, MÜZİK SÖYLEME RİSKİ 50 KAT ARTIRIYOR”
Prof. Dr. İlhan, iç yerlerde yüksek sesle konuşulmasının da kıymetli bir risk faktörü olduğuna dikkati çekerek, “Kapalı yer içinde yüksek sesle konuşmama, bağırmama, müzik söylememe üzere durumlar da eklendiğinde bulaşma riski çok daha az olacaktır. Kapalı yerde yüksek sesle konuşma, müzik söyleme riski 50 kata kadar artırıyor.” dedi.
Bu nedenle birden fazla kişinin kapalı ortamda bulunduğunda maske takması ve düşük ses tonuyla konuşmaya ihtimam göstermesi gerektiğine işaret eden İlhan, müzikli yerlerin, lokantaların da bu kurala uyması gerektiğine değindi.
Mustafa Necmi İlhan, son yayımlanan İçişleri Bakanlığı genelgesine nazaran, bu çeşit işletmelerin de ortalarında bulunduğu yerlerin saat 22.00’den sonra hizmet veremeyeceğini anımsatarak, “Bu da corona virüs ile iyi bir çaba yöntemidir” değerlendirmesinde bulundu.
“SÜREKLİ PAK HAVA GİRİŞİ SAĞLANMALI”
Prof. Dr. İlhan, herkesin sağlıklı olması şartıyla en az 4-5 kişilik bir ailenin daha ortamda bulunabileceğini, lakin bu süreçte mecburî olmadıkça misafirlikten kaçınılması gerektiğini söyledi.
Mesken ziyaretilerinden kaynaklanan bulaşma riskinin yüksek olduğunun altını çizen Prof. Dr. İlhan, kelamlarına şöyle devam etti:
“Ortalama 120 metrekarelik bir konutta iki başka 5’er kişilik ailenin birebir ortamda bulunması risk açısından tam üst sınırdır. Bir ortaya gelme zaruriliği olması halinde mümkün olduğunca yan yana oturulmaktan kaçınılması, bireyler ortasında 1,5 metre aralık bırakılması, ortamda pak hava olması, tütün ve gibisi eserler kullanılmaması, maske takılması gerekiyor. Şayet kimsede koronavirüs olmadığı biliniyorsa tıpkı aileden şahısların meskende maske takmasına gerek yok fakat olabildiğince yakın oturmaktan kaçınılmalı.
Yerde yalnızca çekirdek ailenin olduğu kapalı yerlerde mutfak ya da oturulan pencerelerden birinin açık kalması hakikat bir yaklaşım olacaktır. Havalar soğuk olduğunda ortam yatmadan evvel havalandırılmalı. Öbür aileden şahısların birebir kapalı yerde olması halinde ise bir cam kesinlikle açık kalmalı. Konuk olduğu sürece daima pak hava girişi sağlanmalı. İster çekirdek isterse farklı aileden şahısların bir ortada bulunduğu ortamlarda gün içinde her 4 saatte bir olmak şartıyla ortam kesinlikle pak hava ile havalandırılmalı.”
NTV
