Anayasa Mahkemesi (AYM), öğrencisine tokat attığı teziyle disiplin cezası verilen öğretmenin ceza yargılamasından aldığı beraat kararının idari mahkeme tarafından dikkate alınmamasını, anayasal garanti altındaki ‘masumiyet karinesinin’ ihlali olduğuna karar verdi.
Barış Baş hakkında, 2013 yılında Tekirdağ’ın Çorlu ilçesindeki Ticaret Borsası Anadolu Lisesi’nde öğretmen olarak vazife yaptığı periyotta, öğrenci M.İ’nin kravatından tuttuğu ve ona bağırdığı ve öğrencinin de ağladığı gerekçesiyle tutanak tutuldu. Tutanağa okul müdürü, müdür başyardımcısı ve rehber öğretmen imza attı. Okul idaresi tarafından hastaneye götürülen M.İ’nin yanağında kızarıklık ve hassasiyet bulunduğu, bu yaralamanın kolay tıbbi müdahale ile giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildi.
Baş hakkında maarif müfettişleri disiplin soruşturması başlatırken, okul müdürü sözünde Baş’ı, M.İ’ye tokat atarken gördüğünü belirtti. Rehber öğretmen, öğrencinin kendisine Baş’ın tokat attığını söylediğini beyan ederken, müdür başyardımcısı da M.İ’nin yüzünde kızarıklık olduğunu ve yüzüne buz tutulduğunu lisana getirdi. Öğrenci sözünde Baş’ın kendisine tokat attığını kaydederken, Baş müfettişlere verdiği tabirde öğrenciye bağırdığını; ancak tokat atmadığını bildirdi. Soruşturma sonucunda Baş’a ‘aylıktan kesme’ disiplin cezası uygulandı. Baş’ın itirazından sonra aylıktan kesme yerine kınama cezası verilmesi uygun görüldü. Çorlu Cumhuriyet Başsavcılığı da hadiseyle ilgili soruşturma başlatırken, Sulh Ceza Mahkemesi’ndeki yargılamada Baş hakkında, mağdurun çelişkili beyanları nedeniyle beraat kararı verildi.
AYM’DEN İHLAL KARARI
Tıpkı vilayette öbür bir okula naklen atanan Baş, hakkında uygulanan disiplin cezasının iptali için dava açtı. Mahkeme disiplin cezasını iptal etti. Çorlu Kaymakamlığı’nın itirazı üzerine karar bozuldu. Baş kararın düzeltilmesi talebinde bulundu. Bölge Yönetim Mahkemesi kararın düzeltilmesi istemini reddedince Baş, 5 Ağustos 2016 tarihinde Anayasa Mahkemesi’ne ferdî müracaatta bulundu. Başvuruyu 2 Temmuz’da görüşen AYM, Anayasa’da garanti altına alınan masumiyet karinesinin ihlal edildiğine üç üyenin karşı oyu ve oyçokluğuyla karar verdi. Kararın bir örneği ihlalin sonuçlarının ortadan kaldırılması için tekrar yargılama yapılması maksadıyla lokal mahkemeye gönderildi.
Gerekçeli karar Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yayımlandı. Kararda Baş’ın öğrencisine tokat attığı argümanının, disiplin sürecinin temelini teşkil ettiğine, kelam konusu fiilin ceza mahkemesindeki suçlamanın da desteğini oluşturduğuna dikkat çekildi. Baş’ın ceza mahkemesindeki yargılamadan beraat ettiğini hatırlatan AYM, idari mahkemeler dahil devletin öteki otoritelerinin beraat kararından kuşku duyulmasına yol açacak biçimde hareketten kaçınmaları gerektiğinin altını çizdi.
“BAŞVURUCUNUN MASUMİYETİNE GÖLGE DÜŞÜRÜLDÜ”
AYM kararında, Bölge Yönetim Mahkemesi’nin, ceza mahkemesi kararında ulaşılan sonucu tartışmaya açmanın yanında kararı okuyanlarda müracaatçının nitelikli yaralama cürmünü işlediği izleniminin oluşmasına sebebiyet verdiğine dikkat çekilerek, “Bu durumda beraat kararı anlamsız hale gelmiş ve müracaatçının masumiyetine gölge düşürülmüş, öte yandan iki yargı kolu ortasında müracaatçının nitelikli yaralama cürmünü işleyip işlemediğiyle ilgili olarak çelişkili kararların ortaya çıkmasına sebep olunmuştur. Hasebiyle masumiyet karinesinin ikinci boyutu ihlal edilmiştir. Ayrıyeten ceza mahkemesinin ulaştığı kanaatin isabetli olmadığının yahut kusurlu olduğunun düşünülmesinin, idari mahkemenin müracaatçının masumiyetine hürmet gösterme yükümlülüğünü ortadan kaldırmadığı vurgulanmalıdır. Ceza Mahkemesi kararındaki isabetsizlik masumiyet karinesine istisna getirilmesini gerektiren bir durum değildir. Masumiyet karinesine hürmet gösterilmesindeki kamusal fayda, kimi durumlarda haksızlık teşkil eden fiili işleyenin disiplin tarafından yaptırımsız kalmasını bile haklılaştıracak derecede önemlidir” denildi.
NTV