Resmi Gazete’de yayımlanan karara nazaran, sonradan Türk vatandaşı olan kişi, yurt dışında çalıştığı müddetler için borçlanma bedelini yatırarak 1 Temmuz 2009’dan itibaren yaşlılık aylığı almaya hak kazandı.
Gelgelelim SGK, 22 Ocak 2015’te Yurt Dışında Bulunan Türk Vatandaşlarının Yurt Dışında Geçen Vadelerinin Toplumsal Güvenlikleri Bakımından Kıymetlendirilmesi Hakkında Kanun kapsamında, kişinin Türk vatandaşlığını kazandığı tarihten evvel yurt dışında geçen çalışma müddetini borçlanmasının mümkün olmadığı ve bu vade düşüldükten sonra kalan çalışma mühletinin de yaşlılık aylığı bağlanması için gerekli olan minimum vadeyi karşılamadığı gerekçesiyle aylığı kesti, ödenen paranın iadesini istedi.
Bu karara yönelik yapılan itiraz SGK tarafından reddedilmesi üzerine açılan davada duruşma, Türk vatandaşlığını kazandıktan sonraki mühlet üzerinden 3600 günü doldurduğu için davacıya yaşlılık aylığı ödenmesine karar verdi.
Temyiz üzerine mahallî duruşmanın kararını bozan Yargıtay, Türk vatandaşlığına geçen davacının bu tarihten evvel yurt dışında geçen çalışma vadesini borçlanamayacağına ve müracaatçının isteğe bağlı sigortalı olma talebi de bulunmadığından davanın reddine karar verilmesi gerektiğine hükmetti.
Bunun üzerine Türk vatandaşlığına geçen kişi, Anayasa Mahkemesine ferdî müracaatta bulundu.
Anayasa Mahkemesi Umumi Konseyi, oy çokluğuyla Türk vatandaşlığından evvelki yurt dışı çalışma vadelerinin borçlanılmasına imkan tanınmamasıyla Anayasanın 35’inci hususunda garanti altına alınan mülkiyet hakkıyla irtibatlı olarak ayrımcılık yasağının ihlal edildiğine hükmetti.
KARARDAN
Müracaatçının talebine bahis yaşlılık aylığının Anayasanın 35’inci hususu bağlamında mülk olduğu söz edilen kararda, başvurucunun şikayetinin mülkiyet hakkı bağlamında ayrımcılık yasağı argümanı tarafından değerlendirildiği vurgulandı.
Doğumla vatandaşlığı elde edenler ile sonradan vatandaş olanların çalışma kaideleri ve bu çalışmaların toplumsal güvenlik sistemi içindeki mekanının benzeri özellikler taşıdığına işaret edilen kararda, yurt dışındaki hizmet müddetlerinin borçlandırılması suretiyle yaşlılık aylığı tahsis edilmesi bakımından doğuştan ve sonradan Türk vatandaşı olanların karşılaştırılabilir birer kategori oluşturmadığı belirtildi.
Kararda, şu değerlendirmelerde bulunuldu:
“Yurt Dışında Bulunan Türk Vatandaşlarının Yurt Dışında Geçen Müddetlerinin Toplumsal Güvenlikleri Bakımından Kıymetlendirilmesi Hakkında Kanun hükümlerinin uygulanması kapsamında vatandaşlığı doğumla kazanan şahıslara borçlanma imkanı tanınırken sonradan vatandaşlığa alınanlara vatandaşlık öncesi çalışmalar için borçlanma imkanı tanınmamıştır.
Doğuştan Türk vatandaşı olan bir kimse yurt dışındaki bütün çalışma vadeleri için prim borcu ödeyerek yaşlılık aylığı alabilmekteyken sonradan Türk vatandaşı olan müracaatçı, vatandaşlığı kazanmadan evvelki yurt dışı çalışma vadeleri için borçlanma imkanından ve hasebiyle yaşlılık aylığından mahrum kalmaktadır. Vatandaşlığın kazanılma anına nazaran bu biçimde farklı bir muamele yapılmasını gerektirir nesnel ve makul bir münasebet ise bulunmamaktadır.”
Müracaatçıya vatandaşlığı kazandığı tarihten evvelki yurt dışı hizmetleri için borçlanma imkanı tanınmamasının haklı ve objektif bir münasebete dayanmadığına dikkat çekilen kararda, bunun da mülkiyet hakkına yönelik ayrımcı bir muameleye yol açtığı kaydedildi.
Çalışma çağını arkada bırakan müracaatçının bu ayrımcı müdahale sonucunda toplumsal güvenlik şemsiyesinin dışında kaldığından çok bir külfet altına girdiği vurgulanan kararda, Anayasa’nın 35’inci hususunda garanti altına alınan mülkiyet hakkıyla ilişkili olarak ayrımcılık yasağının ihlal edildiği aktarıldı.
NTV