Kamu Işçileri Sendikaları Konfederasyonu’na (KESK) bağlı Eğitim ve Bilim Işçileri Sendikası’nın (Eğitim-Sen) 2015 yılında, ”Laik, Bilimsel, Ana Lisanında Eğitim ve Demokratik Ömür İçin Dayanışma ve Birlik Mitingi” düzenlemişti. İzmir Konak Basmane Meydanı’nda düzenlenen mitinge müracaatçı 9 öğretmenin de ortalarında bulunduğu küme, katılmıştı.
Valilik binasına yürümek ve basın açıklaması yapmak isteyen kümeye polis müsaade vermemiş, polis, yürüyüşe geçen kümesi, müdahale ederek dağıtmıştı.
TOPLANTI VE ŞOV YÜRÜYÜŞÜ HAKKI İHLAL EDİLDİ
Savaş Candemir’in de ortalarında yer aldığı 9 öğretmene, Kabahatler Kanunu uyarınca ”emre aykırı” davranışta bulundukları gerekçesiyle idari para cezası verilmişti. Öğretmenler, verilen cezaya Sulh Ceza Hâkimliği’ne yaptıkları itiraz kesin olarak reddedilince, Anayasa Duruşması’na ferdî müracaatta bulunmuştu.
18 Haziran’da başvuruyu görüşen AYM, idari para cezası verilmesinin, Anayasa’nın 34’üncü unsurunda garanti altına alınan toplantı ve şov yürüyüşü düzenleme hakkının ihlali olduğuna karar verdi. Kararın bir örneği ihlalin sonuçlarının ortadan kaldırılması için tekrar yargılama yapılmak üzere İzmir Sulh Ceza Hakimliği’ne gönderildi. Karar, Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yayımlandı.
Anayasa Duruşması’nın gerekçeli kararında, valilik tarafından hareket tarihinden sonraki bir tarihte vilayet sonları içinde yapılacak basın açıklamaları ile stant açma üzere gibisi faaliyetleri düzenleyen bir karar alındığı, valilik binasının da basın açıklaması yapılamayacak yerler ortasında gösterildiği, lakin kelam konusu kararın 4 gün sonra alınan başka bir valilik kararıyla yürürlükten kaldırıldığı anlatıldı.
”İDARİ PARA CEZASI YASALLIK KOŞULUNU KARŞILAMIYOR”
Somut vakada, duruşmanın şov yapan kümede yer alan öğretmenlerin dağılmaları için yapılan ihtara uymamalarını, 5326 Sayılı Kanun’da düzenlenen ’emre aykırılık’ kabahatinin oluşmasındaki ögelerden biri olarak kabul ettiğine dikkat çekilen AYM, münasebetinde şunları söz etti:
“Anılan kanun kararında yaptırıma bağlanan davranışın sergilendiği tarihte yürürlükte olan emre ters davranan bireye yaptırım uygulanacağı açık olup, somut vakada hareket tarihinde yürürlükte olan ve yoluna uygun formda duyuru edilmiş bir buyruğun bulunmadığı anlaşılmaktadır. Hasebiyle 5326 Sayılı Kanun’un 32’nci unsurunda yer alan emre karşıt davranışa ait karar, ögeleri oluşmaksızın uygulanması, basın açıklaması yapma ya da toplantı ve şov yürüyüşü yapma fiili bakımından yasallık ögesini taşımadığı ve anılan fiili kapsamadığı sonucuna varılmıştır. Açıklanan münasebetlerle müracaatçıların 5326 Sayılı Kanun’da kabahat olarak öngörülen ’emre itaatsizlik’ fiilinin somut hadisede ögeleri oluşmaksızın kamu makamlarınca yoruma dayalı olarak idari para cezası ile cezalandırılmaları nedeniyle müdahalenin yasallık koşulunu karşılamadığı sonucuna ulaşılmıştır.”
NTV