Avrupa Birliği (AB) ile ilaç firması AstraZeneca ortasında Covid-19 aşısı teslimatlarının vaktinde yapılmaması nedeniyle başlayan aşı krizi büyüyor.
AB ve AstraZeneca ortasındaki kontrata nazaran firmanın, AB’nin sipariş ettiği toplam 400 milyon dozun 80 milyonunu bu hafta içinde teslim etmesi gerekiyordu. Ama AstraZeneca 22 Ocak’ta, tedarik sorunu yaşadığını ve AB’ye öngörülenden daha az aşı temin edebileceklerini duyurdu.
“SÖZLEŞMEYE UYMUYOR”
Firmanın tedarik kesintisi nedeniyle yılın birinci çeyreğinde 31 milyon doz yani daha evvel anlaşılan ölçüden yüzde 60 daha az aşı temin edecek olan AB’den bahse dair gelen açıklamada firma tarafından sunulan lojistik münasebetin inandırıcı bulunmadığı sözleri yer aldı.
AstraZeneca’nın kontrata uymadığını savunan AB, firmanın öteki ülkelere kesintisiz sevkiyat sürdürdüğüne dair kuşkularını lisana getirdi.
“AB SIRASINI BEKLEMELİ”
AstraZeneca’nın CEO’su Pascal Soriot dün yaptığı açıklamada, AB ile yapılan aşı mukavelesini ihlal etmediklerini savundu. Şirketinin AB’ye aşikâr ölçülerde aşı teslim etmekle yükümlü olmadığını vurgulayan Soriot, “AB, AstraZeneca ile mukaveleyi İngiltere’den 3 ay sonra imzaladı lakin İngiltere ile birebir vakitte aşıya erişim talep ediyor. AB ile yapılan aşı mukavelesi çok açık. AB’ye taahhüdümüz, elimizden gelenin en iyisini yapacağımız şeklinde” tabirlerini kullandı.
Soriot, AB’nin AstraZeneca’ya aşı geliştirme ve üretim faaliyetleri için 336 milyon euro avans verdiği açıklamalarına yönelik olarak tıpkı yatırımı İngiltere’nin de yaptığını ve AB’nin sırasını beklemesi gerektiğini söyledi.
MAHALLE KASABI BENZETMESİ
AB Kurulunun Sağlıktan Sorumlu Üyesi Stella Kyriakides ise, AstraZeneca’yı “mahalle kasabına” benzetti. Kontrat gereği aşılara erişim hakları olduğunu vurgulayan Kyriakides, “Biz ‘ilk gelen malı alır’ mantığını reddediyoruz. Bu mahalle kasaplarında işe yarayabilir lakin mukavelelerde bu türlü bir şey kelam konusu olamaz. Bizim ön alım mutabakatımızda hiç olamaz” dedi.
“TAM ŞEFFAFLIK İSTİYORUZ”
AB, AstraZeneca’nın aşı dozlarını AB’ye nasıl tedarik edeceği konusunda şirketten bir açıklama yapmasını talep etti. Kyriakides, “Aşı teslimat programının net olmaması nedeniyle ıstırap duyuyoruz ve AstraZeneca’dan sipariş ettiğimiz aşıların süratli teslimatı konusunda şirketin net bir plan sunmasını talep ediyoruz. AB’den yapılan aşı ihracatında netlik ve tam şeffaflık istiyoruz” dedi.
“AB HAKKINDAN FAZLA AŞI ALIYOR”
AB’den gelen sert açıklamaların akabinde AstraZeneca da AB’yi “aşılarda hakkından fazlasını almakla” suçladı. Soriot, “Dünya nüfusunun yüzde 5’ine sahip Avrupa, tedarikimizin yüzde 17’sini alıyor” dedi.
“DÜNYA FECİ BİR AHLAKİ BAŞARISIZLIĞIN EŞİĞİNDE”
Dünya Sıhhat Örgütü Genel Yöneticisi Tedros Adhanom Ghebreyesus, Covid-19’a karşı geliştirilen aşıların dünya genelinde eşit dağıtılmadığı hakkında ihtarda bulunmuştu.
Birinci aşıların uygulanmaya başladığı sırada verilen eşit erişim vaadinin önemli risk altında olduğunu kaydeden Ghebreyesus, “Aşıların, dünyadaki eşitsizlik duvarında öteki bir tuğla haline gelme tehlikesiyle karşı karşıyayız. 49 yüksek gelirli ülkede 39 milyondan fazla doz aşı uygulanırken, en düşük gelirli ülkede yalnızca 25 doz aşı yapıldı. Açık konuşmam gerekiyor, dünya feci bir ahlaki başarısızlığın eşiğinde” demişti.
İHRACAT KISITLAMASI ÖNERİSİ
Alman Hasta Hakları Muhafaza Vakfı Lideri Eugen Brysch, aşı üreticilerini paragözlükle suçladı. Almanya Sıhhat Bakanı Jens Spahn da, AB bölgesindeki aşı üreticilerine ihracat kısıtlaması getirilmesini önerdi.
Brysch ise, “AB Kurulu, tazminat talebi ya da ihracat kısıtlamaları üzere yollara başvurarak bu gidişe bir dur demeli” açıklamasında bulundu. Üretici ülkelerin, sevkiyatta önceliğin kendi ülkelerine verilmesini zarurî tutması aşıyı ithal eden ülkeler için risk teşkil ediyor.
AŞI MİLLİYETÇİLİĞİ TARTIŞMASI
İngiltere’de Aşılamadan Sorumlu Bakan Nadhim Zahawi, AB’yi aşı milliyetçiliği yapmakla suçlayarak, “Aşı milliyetçiliği hakikat bir yol değil” dedi.
AstraZeneca aşısının, BioNTech-Pfizer ve Moderna aşılarının akabinde AB’de müsaade verilen üçüncü aşı olması bekleniyor.
NTV uygulamasını indirin, gelişmelerden haberdar olun
KONUTTA CORONA VİRÜS HASTASI VARSA HANGİ TEDBİRLER ALINMALI?
NTV