Afyonkarahisar‘ın Emirdağ ilçesindeki Amorium Antik Kenti‘nde yapılan hafriyatlarda, 9. yüzyıl Bizans devrine tarihlenen, içi buğday dolu 11 küpün (pitos) yer aldığı tahıl ambarı bulundu.
İlçeye bağlı Hisar köyü içerisinde yer alan Amorium Antik Kenti’nde, İngiliz bilim insanı Prof. Dr. Martin Harrison ile İngiliz araştırmacı Dr. Chris Lightfoot’un hayata geçirdiği hafriyatlarda Hitit, Frig, Yunan, Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı olmak üzere 7 uygarlığın izlerine rastlandı.
Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Anadolu Üniversitesi (AÜ) işbirliğiyle 2013 yılında Prof. Dr. Zeliha Gökalp Demirel’in önderliğinde Amorium’da tekrar başlayan hafriyatlarda değerli bulgulara ulaşıldı.
“Aşağı Şehir” ile “Yukarı Şehir” olarak isimlendirilen Amorium höyüğündeki hafriyatlarda, büyük kilise, bazilika, Bizans hamamı, üzüm ezme havuzları ile Selçuklu ve Osmanlı devirlerine tarihlenen sikkeler, seramik fırınının yanı sıra çok sayıda farklı buluntular gün ışığına çıkarıldı.
Hafriyat Lideri Prof. Dr. Demirel, geçen yıl “Aşağı Şehir”in “Büyük Bina” kısmındaki hafriyatlarda sevindirici bir gelişme yaşandığını söyledi.
“Bir çiftlik meskenine ilişkin olduğunu düşündüğümüz tahıl ambarı bulduk” diyen Demirel, şöyle konuştu:
“Burada 11 pitos bir ortadaydı ve ağızları harçla örülmüş bir kapakla kapalıydı. Bu da kazımızda, yerinde bulduğumuz materyal olduğu için bizi çok sevindirdi. Kapakları açtığımızda ise pitosların içlerinin dolu olduğunu tespit ettik. Bunlar, inceleme yapılması için uzmanlarımız tarafından paketlenerek İstanbul’da laboratuvara gönderildi. Tahlil sonuçları şimdi elimize ulaşmadı fakat pitosların içerisindeki gereçlerin büyük oranda buğday olduğunu düşünüyoruz fakat net yargıyı, tahlil sonuçlarının akabinde söyleyeceğiz.”
Demirel, pitosların içerisinden çıkan tahılların ticari gayeli kullanıldığını düşünmediklerini, büyük ihtimalle de çiftlikte yaşayanların muhtaçlığını karşılayacak tahıllar odluğunu vurguladı.
Korunma sebebinin de gereksinimden ötürü olduğunu aktaran Demirel, “Tahıllara ulaşabilmemizin olasılıkla büyük bir sebebi, çiftlik meskeninin mutfağının yer katında olmasındaydı zira tahıl ambarının bir üst katında bir yıkım kelam konusuydu. Bunun da 9. yüzyılda olduğunu düşünüyoruz. Olasılıkla da bir savaş yahut yangından ötürü konutun birinci katı yıkılıyor. Bunlar da deponun üzerine akıyor. Bir daha da kullanılmadığı için de hem pitoslara hem içerisindeki buğdaylara ulaşabildik. Artık bu buğdayları, laboratuvarda arkeobotanik uzmanımız çalışıyor. Onun çalışması sonucu daha net bir açıklama yapacağız.”
“ALAN 9. YÜZYILA TARİHLENİYOR”
Demirel, antik kentte daha evvelki yıllardaki hafriyatlarda da buğday öğütmek için daire halinde, içerisi boş değirmenler ile mermer kapların da tespit edildiğini kaydetti.
Amorium höyüğündeki Aşağı Kent’te, alanın 6 ila 9. yüzyılın ortalarına kadar yerleşim gördüğünü belirten Demirel, “Dolayısıyla bu pitosların formları ile öteki buluntulardan aşikâr olduğu kadar aslında alan 9. yüzyıla tarihleniyor. Bu da Bizans periyodu yani. Bu buluntular, Amorium’un sosyo-kültürel yapısını özgün haliyle sunması açısından kıymetli olduğunu kanıtlıyor. Hatta buğdayın o periyot için kıymetli bir besin kaynağı olduğunu düşünebiliriz” değerlendirmesinde bulundu.
NTV
