Washington’daki Çin Büyükelçiliği’nden yapılan açıklamada, ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo’nun ABD’nin Çin’in Güney Çin Denizi’ndeki faaliyetlerine yönelik açıklamasının, Pekin idaresinin ve oburlarının, Güney Çin Denizi’nde barış ve istikrar sağlama uğraşlarını göz arkası ettiği ve gerçekleri çarpıttığı belirtildi.
Açıklamada, “ABD, anlaşmazlıkların direkt içinde bir memleket değil fakat bahse müdahale etmeye devam ediyor. İstikrarı muhafaza bahanesiyle güç gösterisinde bulunuyor, gerginliği artırıyor ve kesimde karşılıklı cepheleşmeleri körüklüyor” sözleri kullanıldı.
Pompeo, dün yaptığı açıklamada, ABD’nin, Çin’in milletlerarası kabul görmüş suları dışındaki savlarının neredeyse tamamını gayrimeşru gördüğünü belirtmişti. Pompeo, Çin’in Güney Çin Denizi’nin birden fazla kısmındaki deniz ölçüsüz kaynaklara ait savlarının “tamamen yasa dışı” olduğunu ve tek taraflı olarak iradesini nahiyeye dayatacak yasal dayanağı bulunmadığını savunmuştu.
ABD Dışişleri Bakanı Pompeo, 3 Temmuz’da Twitter hesabından yaptığı açıklamada da Çin’in Güney Çin Denizi’ndeki askeri tatbikatlarını “son nokta kışkırtıcı” olarak kıymetlendirmiş ve ABD’nin Pekin idaresinin Güney Çin Denizi’ndeki “yasa dışı iddialarına” karşı olduğunu belirtmişti.
Öte yandan, Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi, 9 Temmuz’da yaptığı açıklamada, Çin- ABD bağlarının, tesis edilmesinden bu yana en önemli sınamalarla yüzleştiğini belirterek, Washington idaresinin Çin’e karşı “daha tarafsız ve soğukkanlı” bir anlayış oluşturması gerektiğini söylemişti.
GÜNEY ÇİN DENİZİ ANLAŞMAZLIĞI
Çin, 1947’de yayımladığı haritayla egemenlik ihtilaflarının yaşandığı Güney Çin Denizi’nin yüzde 80’i üzerinde hak savında bulunurken, yan altı kaynakları açısından güçlü kesimde başta Filipinler olmak üzere aralarında Vietnam, Brunei ve Malezya’nın da bulunduğu komşu memleketlerle egemenlik tartışmaları yaşıyor.
Pekin idaresinin Güney Çin Denizi’ndeki adalara üs inşa ederek egemenlik hakkı argümanına, kesim memleketlerinin yanı sıra ABD de karşı çıkıyor.
Milletlerarası kamuoyunda “Paracel” ve “Spratly” olarak bilinen takımadalar, Vietnam tarafından “Hoang Sa” ve “Truong Sa”, Çin tarafından ise “Şişa” ve “Nanşa Çündao” olarak isimlendiriliyor.
Memleketler arası Tahkim Duruşması, 2016’da Filipinler’in müracaatıyla Çin’in, Güney Çin Denizi’nde tek taraflı egemenlik taleplerinin yasal tabanı olmadığına karar vermişti.
NTV