ABD’nin Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Temsilci Yardımcısı Richard Mills, dün, Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulunda (BMGK) yaptığı konuşmada, Esad rejiminin, 2020’de yeni bir anayasa üzerinde anlaşılmasına mani olma gayretlerini önlemek için kurulu elinden gelen her şeyi yapmaya çağırdı.
Mills, Esad rejimi tarafından yeni anayasanın hazırlanmasının kasıtlı olarak geciktirildiğini vurgulayarak, “tarafların eforlarını kolaylaştırmak için uygun olduğu düşünülen her türlü tedbirin alınması ve süreçteki ilerlemeyi engelleyen tarafların tespit edilmesi” gerektiğini belirtti.
Suriye’de devlet başkanlığı seçimlerinin Suriye diasporasının iştirakini da içerecek halde özgür, adil ve şeffaf olarak gerçekleştirilmesi için gerekli hazırlıkların yapılmadığını vurgulayan Mills, “Bu yüzden anayasa komitesinin çalışması gerekiyor ve bu nedenle BM’nin Suriye’de yapılacak seçimlerin inandırıcı olmasını sağlamak için planlamayı hızlandırmasına muhtaçlığımız var.” sözlerini kullandı.
BM Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen ise Esad rejiminin muhalefetin kabul ettiği uzlaşma kurallarını reddettiği için ekim ayında dördüncü bir toplantı yapılmayacağını lakin taraflar ortasında muahede sağlanması durumunda anayasa komitesini 23 Kasım’da Cenevre’de toplayabileceğini söyledi.
BMGK ÜYESİ ÜLKELERDEN ENGELLEME ELEŞTİRİSİ
Almanya’nın BM Daimi Temsilcisi Christoph Heusgen, Esad rejiminin anayasa komitesinin çalışmasını “geciktirme ve engelleme taktiklerini” “iğrenç” olarak nitelendirdi. Heusgen, seçimlerin uygun şartlarda yapılmaması halinde sonuçlarının tanınmayacağını belirtti.
Fransa’nın BM Daimi Temsilcisi Nicolas de Riviere, Esad’ın “iyi niyetli davranmamasını” eleştirerek diasporayı da içeren BM kontrolündeki seçimler için hazırlıkların başlaması davetinde bulunarak, aksi halde Fransa’nın “rejimin kendisini legalleştirme teşebbüslerine aldanmayacağı” yorumunu yaptı.
Rusya’nın BM Daimi Temsilcisi Nebenzia ise başkanlık seçimlerine değinmezken anayasa komitesinin çalışmalarının rastgele bir mühlete tabi tutulmaması gerektiği savunarak, Suriyelilerin süreci “dışarıdan müdahale olmaksızın müzakere etme fırsatına sahip olması gerektiği” telaffuzlarına karşı çıktı.
SURİYE ANAYASA KOMİTESİ TOPLANTILARI
Suriye Anayasa Komitesi toplantılarının birinci tipi, iki kademeli düzenlenmişti.
150 üyenin iştirakiyle 30 Ekim 2019’da başlayan ve 1 Kasım’da sona eren açılış toplantılarının akabinde 45 kişilik yazım konseyi, 3-8 Kasım 2019’da BM Cenevre Ofisi’nde ağır müzakereler gerçekleştirmişti.
Komitenin, İsviçre’nin Cenevre kentinde 25-29 Kasım 2019’da gerçekleşen 2’nci cins görüşmeleri, rejimi temsil eden heyetin uzlaşmaz hali nedeniyle 45 kişilik yazım heyeti bir ortaya gelemeden sona ermişti.
SURİYE ANAYASA KOMİTESİNİN YAPISI
Suriye Anayasa Komitesi, büyük ve küçük olmak üzere iki yapıdan oluşuyor.
Büyük yapı, komite üyelerinin tümünü kapsıyor ve rejim, muhalefet heyeti, sivil toplum temsilcileri olmak üzere 3 kümeden oluşuyor. Küçük yapı ise 3 listeden seçilen 15’er bireyden meydana geliyor ve anayasanın yazımından sorumlu bulunuyor.
45 kişilik yazım konseyinin hazırladığı taslakları, 150 kişilik büyük yapının onaylaması, karar alınması için ise üyelerin en az yüzde 75’inin “evet” oyu vermesi gerekiyor.
Komitenin iki eş lidere sahip olması dikkati çekiyor. Muhaliflerin eş başkanlığını eski Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu (SMDK) Lideri Haydi el Bahra, rejimin eş başkanlığını ise evvelki anayasayı hazırlayan komitede de yer alan hukukçu Ahmed Kuzbari yürütüyor.
NTV
