Olağan besinlerde iki tip A vitamini bulunur. Bunlardan birincisi evvelce oluşturulmuş (premade) A vitaminidir. Tıpkı vakitte retinol ismiyle da bilinir ve etkin bir A vitamini tipidir. Premade A vitamini et, balık, kümes hayvanları, tam yağlı süt ve süt eserleri üzere hayvansal besinlerde bulunur.
İkinci A vitamini tipi ise provitamin A olarak bilinir ve meyve, zerzevat üzere bitki bazlı besinlerde bulunur.
A vitamininin bedendeki bilinen fonksiyonları aşağıdaki üzere özetlenebilir:
- görme işlevinin devamlılığı (A vitamini gözün retina katmanında ışığı emen bir protein olan rodopsinin uyarılmasını sağlar)
- bağışıklık işlevi,
- üreme,
- hücresel irtibat,
- hücre büyümesini ve farklılaşmasını destekleme,
- kalbin, akciğerlerin, böbreklerin ve öbür organların olağan oluşumunu ve korunmasını sağlama
A VİTAMİNİNİN YARARLARI NELERDİR?
A vitamini diş, kemik, yumuşak doku, mukus zarları ve cilt yapılarının sağlıklı bir biçimde oluşturulmasına ve korunmasına yardımcı olur. Göz retinasında renk veren pigmentleri ürettiği için tıpkı vakitte retinol olarak da bilinir.
A vitamini, bilhassa düşük ışıkta iyi görüş elde etmeyi sağlar. Tıpkı vakitte sağlıklı hamilelik ve hamilelik sonrası anne sütü ile emzirmede büyük rol oynar.
Beta-karoten tipi A vitaminleri antioksidandır. Antioksidanlar hücreleri hür radikal ismi verilen unsurların neden olduğu hasarlardan korur.
Hür radikallerin birtakım kronik ve uzun müddette seyreden hastalıklara katkıda bulunduğu ve yaşlanmada rol oynadığı bilinmektedir. Beta-karoten içeren besin kaynaklarının tüketilmesi kanser riskini azaltabilir. Lakin Beta-karoten içeren desteklerin kanser riskini azaltmadığı görülmüştür.
A VİTAMİNİ EKSİKLİĞİ BELİRTİLERİ NELERDİR?
A vitamini eksikliğinde cildinizde egzamaya benzeyen kuruluklar, yaraların geç iyileşmesi üzere belirtiler gözlemleyebilirsiniz. Ayrıyeten sivilce sorunları de A vitamini eksikliklerinde sıkça gözlenir.
Bunun haricinde A vitamini eksikliğinde tekrarlayan boğaz ve göğüs enfeksiyonları ortaya çıkar.
A vitamininin öbür bir kıymetli vazifesi görme olduğu için, çok önemli oranda eksikliğinde gece körlüğü denen tıbbi durum ortaya çıkabilir. Hafif A vitamini eksikliklerinde ise göz kuruluğu ile karşılaşılmaktadır.
Kısırlık (infertilite) A vitamini eksikliğinde ortaya çıkabilen bir durumdur.
Çocuklarda A vitamini eksikliği büyüme geriliklerine neden olabilir.
A VİTAMİNİ İÇEREN BESİNLER HANGİLERİ?
A vitamini kaynağı olarak güçlü olan besinlerden kimileri şunlardır;
Balkabağı
Tatlı patates
Lahana
Havuç
Ispanak
Kuru kayısı
Brokoli
Tereyağı
Yumurta sarısı
ARŞİV: KENDİNİ DAIMA YORGUN HİSSEDENLER NASIL BESLENMELİ?
NTV
