Bireylerin vefatıyla mirasçılarına kalan taşınır ve taşınmaz mallar vergiye mevzu oluyor. Yurtiçi ve yurtdışındaki mallar ile hayattayken yapılan bağışlar da vergiye mevzu ediliyor.
Milliyet gazetesinden Mithat Yurdakul’un haberine nazaran, Gelir Yönetimi Başkanlığı, hazırladığı rehberle mirasçıların vergilendirilmesine açıklık getirdi. Rehbere nazaran, bir kişinin mevti, kayıp kişinin vefatına karar verilmesi (gaiplik) yahut bir bireye hayatta iken yapılan bağışlamalar, vergiye mevzu ediliyor. Her mirasçıya düşen miras hissesi belirlendikten sonra istisnalar düşülüyor, kalan meblağın vergisi yüzde yüzde 1 ile 10 ortasındaki tarifeye nazaran hesaplanıyor.
NASIL HESAPLANIR?
Miras kalan dolar ve euro gibi döviz türünden parada ise resmi rayiç üzerinden beyanda bulunuluyor, borsa rayici yoksa meblağ Hazine ve Maliye Bakanlığı’nca tespit olunacak kura nazaran beyan ediliyor. Veraset ve intikal vergisi, tahakkukundan itibaren üç yılda ve her yıl mayıs ve kasımda olmak üzere toplam altı eşit taksitte, ödeniyor. Örneğin, mevt 1 Şubat 2020’de gerçekleşmiş ve mükellef Nisanda beyanda bulunmuşsa, ödemeleri mayıs ve kasımda oluyor. Mükellefin mayısta beyanda bulunması halinde taksitler kasım da başlıyor.
PAŞA DEDENİN KILICI
Veraset ve intikal vergisinde kimi istisnalar da bulunuyor. Bu kapsamda miras bırakılan konut eşyası, şahsî ve aile anısı olarak korunan tablo, kılıç, madalya üzere eşyalardan vergi alınmıyor. Dul ve yetimlere bağlanan aylıklar ile emekli ikramiyeleri, dul ve yetimlere verilen evlenme ikramiyeleri, hizmet müddetlerini doldurmamış bulunanların dul ve yetimlerine yapılan toplu ödemeler de hak sahiplerine intikali halinde veraset vergisinden muaf tutuluyor.
Yüzgörümlüğü üzere ikramlar, Cumhurbaşkanı’nca vergi muafiyeti tanınan vakıflara kuruluşu için yahut kurulduktan sonra tahsis olunan mallar istisna kapsamında. Verasetle intikal eden malların, evlatlıklar da dahil olmak üzere çocuklar ve eşten her birine düşen miras hisselerinin 2020 için 306 bin 603 TL’si, eşin yalnız başına mirasçı olması halinde ise kendisine isabet eden miras hissesinin 613 bin 582 TL’si istisna ediliyor.
ULUSAL PİYANGO’DA KESİNTİ YOK
Baht oyunları ile gerçek yahut hukukî bireylerce düzenlenen yarış ve çekilişlerde kazanılan ikramiyelerde yüzde 20 veraset ve intikal vergisi uygulanıyor. Lakin Ulusal Piyango baht oyunlarına ilişkin ikramiyeler hiçbir vergi, fotoğraf ve harca tabi olmadığından, rastgele bir kesinti yapılmıyor. Bu kapsamda Ulusal Miyango, Sayısal Loto, Baht Topu vb. oyunlarda talihlilerin eline geçen ikramiye kesintisiz olarak geçiyor.
350 BİN LİRA MİRASA 433 LİRA VERGİ
2020’de vefat eden bir şahıstan mirasçısı bulunan iki çocuğuna 700 bin lira üzerinden miras kaldığında, her çocuk için 306 bin 603 TL’lik istisna düşüldüğünde her birisinin matrahı 43 bin 397 TL olarak hesaplanıyor. Buna nazaran, kendisine 350 bin lira intikal eden her çocuk, 43 bin 397 TL’nin yüzde 1’i kadar, yeni 433.97 TL vergi ödemekle yükümlü tutuluyor. Her bir mirasçı çocuk, 3 yılda her yıl mayıs ve kasımda olmak üzere altı eşit taksitte 72.32 TL vergi ödüyor.
BAĞIŞLANAN PARANIN VERGİSİ DAHA FAZLA
Hayattaki bir kişi ise iki çocuğuna 400 biner TL’yi bağışla aktardığında, istisna fiyatı 7 bin 60 TL olarak hesaplanıyor, matrah 392 bin 940 TL olarak alınıyor. Yüzde 10 ve 15 oranları ile yapılan iki başka hesaplamayla her iki çocuğun ödeyeceği vergi 20 bin 720 TL olarak belirleniyor ve 3 bin 453 TL’lik taksitler halinde ödenebiliyor.
NTV
