Şile’de 1923 yılında çıkan büyük yangına kadar, bugün Balibey Mahallesi’nin bulunduğu nahiyede yaşayan Rumlara ilişkin tarihi mezarlık definecilerin gayesi haline geldi. Yıllar evvel mezar taşlarının olduğu mezarlıktan geçmişe yalnızca duvarları kaldı. Denize yakın bir noktada olan ve harabe vaziyette bulunan mezarlığın bir girişi bulunmuyor. Mezarların bulunduğu yeri devirle çalılar ve ağaçlar kapladı. II. Dünya Savaşı sırasında Nazilerden kaçan Yahudileri Filistin’e götürmek üzere Romanya’dan yola çıkan Struma gemisinin İstanbul açıklarında bir Sovyet denizaltısı tarafından batırılması sonrası hayatını kaybeden kimi Yahudilerin de bu Rum mezarlığına defnedildiği belirtiliyor. Mezarlığın kaderine terk edilmesi sonrası defineciler tarafından gaye haline geldiğini belirten Şile Etraf Gönülleri Derneği Lideri Nabi Cihan, günümüzde yalnızca duvarları kalan mezarlığın korunması gerektiğini tabir etti.
“1923 YILINA KADAR 2 BİN RUM YAŞIYORDU”
Şile Etraf Gönülleri Derneği Yöneticisi Nabi Cihan, “5 Mart 1923’te burada yaşanan büyük yangın sonrası burayı terk eden Rumlar birlikte yaşıyorlardı. O yangından sonra Şile’yi külliyen terk ettiler. Şu an bu mevki Maşatlık mevki. Yani mezarlığın bulunduğu alan. Burada Rum konutları vardı. 1923 yılına kadar 2 bin Rum yaşıyordu. Konutları yan yanaydı ve denize bakıyordu. Zira denizcilik ve balıkçılıkla uğraşıyorlardı. Mezarlıklarını da o hedefle denize karşı ‘ruhları denizle bütünleşsin’ mantığıyla oraya kurmuşlar. Konutlardan birkaç kalıntı görmek mümkün” diye konuştu.
“BURADA KAZILMADIK BİR KARIŞ BÖLGE KALMAMIŞTIR”
“Bizim çocukluğumuzda burası duvarlar arasında girişi olan içinde mezar taşları olan çok sistemli bir Rum mezarlığıydı” diyen Şile Etraf Gönülleri Derneği Yöneticisi Nabi Cihan, “Sonraki yıllarda giriş kısmı toprakla dolduruldu. O kısım kayboldu. Gayrı duvarları sağlam ve ayakta duruyor. Fakat maatteessüf mezarlıkların olduğu kısım otlarla, ağaçlarla kaplanmış durumda. Defineciler bunu biliyorlar. Buranın mezarlık olduğunu biliyorlar. Buraya gömülenlerin parasıyla mı gömüldüğü mantığıyla mı hareket ediyorlar bunu bilmiyoruz devamlı kazılıyor. Burada kazılmadık bir karış taraf kalmamıştır. Şu an ağaçlarla kaplı ancak daha evvelki yıllarda karış karış kazılıyordu. Tarih, geçmiş, manevi hisler bunların hepsi tahrip ediliyor. Buradan bir şey bulduklarını da zannetmiyorum. Bir heyecan uğruna tabiat tahrip ediliyor. Üzülüyoruz. Buranın tekrar canlandırılması gerekiyor” biçiminde konuştu.
NTV
