İlkadım ilçesindeki Amisos Antik Kenti‘nde yağışlardan sonra toprak kayması meydana geldi. Heyelan sonucu tabandan 6 metre yükseklikte ‘Oygu Mezar’ ortaya çıktı. Eğimle açılmış ve bâtın girişle ulaşılabilen 2 defin özelliğindeki mezar odasında Arkeoloji Müzesi uzmanları inceleme yaptı. Amisos’un Helenistik ve Roma Devri meyyit gömme geleneklerinden olduğu belirtilen mezar odasında çeşitli çömlek kesimleri, gözyaşı şişesi ve meyyit armağanları bulundu. Mezar içinde ve etrafında kurtarma hafriyatı başlatıldı. Titiz bir çalışma yürüten takımlar, mezardan çıkan toprağı elekten geçiriyor.
‘DÜZ YERE, OVAL AÇILAN MEZAR’
Birinci izlenimlere nazaran mezarın bir oygu mezar olduğunu söz eden OMÜ Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Kısmı Eski Çağ Tarihi Anabilim Kısmı Lideri Doç. Dr. Okay Pekşen, “Oygu mezarlar, genel itibariyle düz bir tabana, oval halde açmak suretiyle oluşturulmuş mezar tipleridir. İçerisinde 2 iskeletin bulunmuş olması, farklı vakitlerde bu mezarın kullanmış olduğunu gösteriyor. Beşerler, birinci ölüyü buraya gömdükten sonra aslında bu mezarın kimi ilişkin olduğunu biliyorlar, ikinci gömülen kişi de birebir aileden öbür biri olabilir. Ya da çok eski bir mezar olabilir ve kime ilişkin olduğu da bilinmeyebilir. Tıpkı halde yeni meyyitin saygılı bir formda tıpkı yere defnedildiği mezar tipidir” dedi.
‘KAYA VE OYGU MEZARLARDA STATÜ FARKI VAR’
Bulunan çanak, çömleklerin kırık durumda olduğunu belirten Pekşen, “Bu mezarın içinde iki nedenden ötürü çanak, çömlek bulunmuş olabilir. Bulunanlar ya meyyit armağanlarıdır ya da mezara defnedilen kişinin başında meyyit yemeği sunumu gerçekleştirilmiş ve akabinde çanak, çömleklerin mezara bırakılması geleneğidir. Daha bilgiler çok taze fakat bulunan eşyalara da baktığımız vakit bu mezar büyük bir ihtimalle Roma periyoduna ilişkin, M.S. 2 yahut 3’üncü yüzyıllara ilişkin olabileceğini düşünüyorum. Kaya mezarları ile oygu mezarları ortasında statü farkı vardır. Aristokrat sınıfların, kendilerine görkemli kaya mezarları yaptırdığını biliyoruz. Bu mezar ise daha kolay bir biçimde yapılmış, bu da bize mezar içinde bulunan kişinin alt yahut orta sınıfa mensup olduğunu gösteriyor” diye konuştu.
‘KAZI YAPILMALI’
Amisos Tepesi’nde bulunan mezar odasının sürpriz olmadığını söz eden Pekşen, “Bu bölge Helenistik devirden beri ağır bir yerleşim almış, o nedenle varlıklı bir tarihi dokusu esasen var. Ayrıyeten Roma’nın da uzun bir müddet bu bölgeye hakim olduğunu biliyoruz. O nedenle sürpriz değil, bölgede yapılacak daha ayrıntılı çalışmalarla çok daha kıymetli ve ses getirecek bilgilere ulaşılabileceğini düşünüyorum. Samsun’la ilgili büyük beklentilerimiz var lakin kapsamlı bir yüzey ve hafriyat çalışması yapılması gerekiyor. Şu an bulunan oygu mezar, aslında tesadüfen bulundu. O nedenle işimizi tesadüflere bırakmamalıyız” tabirlerini kullandı.
NTV
