Toplumsal Güvenlik Kurumu‘ndan (SGK) yapılan açıklamada, Covid-19 salgınının istihdam üzerindeki olumsuz tesirlerinden çalışanları korumak için 16 Nisan 2020 tarihinden itibaren fesih kısıtı uygulamasının getirildiği, İş Kanunu’nda yer alan ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan hallerin fesih kısıtı uygulamasının istisnaları ortasında sayıldığı anımsatıldı.
Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan hallerin vazifenin taammüden ve daima ihmali, mazeretsiz işe gelmemek üzere unsurların yanı sıra cinsel taciz, küfür, hırsızlık, uyuşturucu unsur kullanmak üzere halleri de içerdiği aktarılan açıklamada, bu hallerin tamamında iş akdinin feshi durumunda işten ayrılış süreçlerinin Toplumsal Güvenlik Kurumuna bildirimlerinin “29 no’lu kod” üzerinden yapıldığı belirtildi.
Açıklamada, şunlar kaydedildi:
“Birbirinden farklı fesih nedenlerinin tamamının tıpkı kod (Kod-29) ile bildiriminin çalışma hayatında belirsizliklere yol açtığının görülmesi üzerine SGK genelgesinde yapılan değişiklik ile ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan hallerin tamamı için farklı ayrı kodlar belirlenmiştir. Böylece mazeretsiz devamsızlık hali ile hırsızlık üzere birbirinden farklı fesih sebeplerinin farklı bildirim kodları ile yapılması sağlanarak, mümkün sıkıntıların önüne geçilecektir.”
“KOD-29′ KULLANILARAK ÇOK SAYIDA ÇALIŞANIN İŞTEN ÇIKARILDIĞI” TARAFINDAKİ SAVLAR
SGK’nın açıklamasında 16 Nisan 2020’den itibaren uygulanan “fesih kısıtını delmek hedefiyle emekçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan davranışı olmaksızın ‘Kod-29’ kullanılarak çok sayıda çalışanın işten çıkarıldığı” tarafında tezler bulunduğuna işaret edilerek, şu bilgiler paylaşıldı:
“Geçmiş periyot SGK datalarına nazaran işten ayrılış nedeni ‘Kod-29’ olarak belirtilen çalışan sayısı yıllara nazaran; 2018’de 233 bin 430, 2019’da 194 bin 524, 2020’de 176 bin 662’dir. Fesih kısıtından evvelki devirde aylık ortalama 17 bin çalışanın işten ayrılış nedeni ‘Kod-29’ olarak bildirilmiş iken fesih kısıtından sonraki periyotta bu sayı daha düşük olup aylık ortalama 15 bin kişidir.”
KOD 29 NEDİR?
İşten çıkarma yasağının uygulandığı periyotta iş verenler işten çıkarmak istedikleri elemanları Toplumsal Güvenlik Kurumu’na ’29 kodu’yla bildiriyor.
İş Kanunu’nun “ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri” başlıklı 25/2 unsuru, yasakta istisna kapsamında tutuluyor.
Bu hususta belirtilen fiiller dahilinde emekçinin, işten ayrılış kodlarına nazaran 29 kodu ile çıkışı yapılıyor. 25/2 hususunda belirtilen daima ihmali, mazeretsiz işe gelmemenin yanı sıra ahlaka muhalif fiiller ortasında işyerinde çalışan bir emekçiye cinsel tacizde bulunmak, işyerine sarhoş ya da uyuşturucu unsur alarak gelmek, hırsızlık yapmak üzere yüz kızartıcı cürümler bulunuyor.
Kod 29 ile işten çıkartılan emekçi kıdem tazminatı alamıyor, işsizlik ödeneğinden yararlanamıyor.
NTV