Pandeminin başından bu yana bilim dünyasının üzerinde en çok durduğu bahislerden biri de corona virüsün beşerden hayvanlara geçme riski oldu. Geçtiğimiz haftalarda Avrupa’da, virüsün İngiltere varyantının evcil hayvanlarda önemli kalp meselelerine yol açabileceği bildirildi.
Bu da salgınla gayrette hastalığın bilhassa evcil hayvanlardan insanlara yayılma kaygısını gündeme getirdi. Bilimsel olarak Covid-19 ile enfekte olan hayvanların, hastalığı insanlara yaymada kıymetli bir rol oynadığına dair şimdi kâfi delil olmasa da virüsün köpek, kedi üzere evcil hayvanlar ile maymunlar ve vizonlara bulaşabildiğinin ortaya çıkması, yeni varyantın (İngiltere) daha evvel corona virüs bulaşmayan farelere de bulaştığının gösterilmesi, virüsün diğer mutasyonlara uğrayabilme riskini ortaya çıkardı.
“ONLAR DA ÖTEKİ AİLE BİREYLERİ ÜZERE KORUNMALI”
ABD ve Rusya’da hayvanlara yönelik Covid aşısı geliştirme çalışmaları sürerken, Ocak ayında Virulence isimli bilim mecmuasında, “Bazı evcil hayvan tiplerinin aşılanması, enfeksiyonun yayılmasını engellemek için gerekli olabilir” başlıklı bir yazı yer aldı.
İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı’ndan Tıbbi Viroloji Bilim Kolu Lideri ve Sıhhat Bakanlığı Koronavirüs Bilim Şurası Üyesi Prof. Dr. Kenan Midilli, süratli bulaşan ve artık tüm dünyada baskın hale gelen İngiltere varyantının evcil hayvanlara da bulaşabildiğine dikkat çekti.
Prof. Dr. Midilli, “Evcil hayvanlarımıza maalesef bulaşabiliyor. Fakat evcil hayvanlarda çoklukla çok ağır bir tabloya yol açmıyor. Hayvanlara bulaşmaların olması, epidemiyolojik açıdan kimi riskler içerdiği için, virüs hayvanlarda farklı bir evrimleşme gösterme riski taşıdığı için bu mevzu üzerinde çok duruyoruz. Yaz sonuna gerçek Danimarka’da evvel insanlardan vizonlara, sonra vizonlarda değişim gösterip tekrar insanlara bulaşmalar olunca büyük bir telaş yarattı. Maalesef oradaki vizonların büyük çoğunluğunun itlafı ile sonuçlandı. Bu türlü bir evrimleşme sürecinin daha fazla devam etmemesi için gerekiyordu. Zira yapılan birinci çalışmalarda vizonlarda değişim gösteren varyantların bağışıklıktan kaçabilme yeteneğine sahip olduğuna dair bulgular vardı. Bu nedenle hayvanlarına bulaştırmak istemeyen evcil hayvan sahipleri de (evde Covid geçiriyorsa), onları da başka aile bireyleri üzere muhafazalı. Yani yakın temastan kaçınmalı” dedi.
“HANGİ AŞIYI OLMALIYIM TEREDDÜTÜ GEREKSİZ”
İngiltere varyantının bütün yaş kümelerini daha kolay enfekte edebildiği için çocuk hadiselerinde da artış yaşanmasının olağan olduğunu belirten Prof. Dr. Midilli, “Ama bilhassa çocuklarda daha ağır seyrettiğine dair şu an için bir delil yok” dedi.
Aşı seçimi konusunda yaşanan baş karışıklığının da yersiz olduğunu kaydeden Prof. Dr. Midilli, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Şu anda seçim açmazından çok, aşıya bir an evvel ulaşmak ve aşılanmak daha kıymetli. Onun için, ‘bulduğunuz aşı, en iyi aşıdır’ sloganı hala geçerli. Aslında aşılar hastanelerde yapılıyor ya da tabip denetiminde ve muhakkak bir mühlet bekletilerek yapılıyor. Yan tesir telaşına de bu nedenle gerek yok.”
NTV
