TBMM Genel Şurasında, Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Kanunu Teklifi’nin 7 husustan oluşan birinci kısmı kabul edildi.
Teklifin kabul edilen unsurlarıyla, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının yapılmasına ve elde edilecek dataların kullanılmasına ait temel unsurlar, kimler hakkında yapılacağı, araştırma konusu edilecek bilgi ve dokümanların neler olduğu, bu bilgilerin ne biçimde kullanılacağı, hangi mercilerin soruşturma ve araştırma yapacağı, kıymetlendirme kurulu, bilgi güvenliği ile bilgilerin saklanma ve silinme müddetleri yine düzenleniyor.
Buna nazaran, güvenlik soruşturması yahut arşiv araştırması sonucunda elde edilen ferdî dataların misyona atanma tarafından değerlendirildiği Kıymetlendirme Kurulu oluşturulacak.
HAKKINDA SORUŞTURMA VE ARŞİV ARAŞTIRMASI YAPILACAKLAR
Arşiv araştırması, statüsü yahut çalıştırma formuna bağlı olmaksızın birinci sefer yahut yine memuriyete veya kamu misyonuna atanacaklar hakkında yapılacak.
Teklifte, “güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması birlikte yapılacaklar” şu biçimde sıralanıyor:
“- Kurum ve kuruluşlarda, yetkili olmayan bireylerin bilgi sahibi olmaları halinde devlet güvenliğinin, ulusal varlığın ve bütünlüğün, iç ve dış menfaatlerin ziyan görebileceği yahut tehlikeye düşebileceği bilgi ve dokümanların bulunduğu zımnilik dereceli üniteler,
– Ulusal Savunma Bakanlığı, Genelkurmay Başkanlığı, jandarma, emniyet, kıyı güvenlik ve istihbarat teşkilatlarında çalıştırılacak kamu işçisi,
– Ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde çalışacak işçi,
– Üst kademe kamu yöneticileri,
– Özel kanunları uyarınca güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasına tabi tutulan bireyler,
– Ulusal güvenlik açısından stratejik ehemmiyeti haiz ünite, proje, tesis, hizmetlerde statüsü yahut çalıştırma formuna bağlı olmaksızın istihdam edilenler.”
Kabul edilen önergeyle, “güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması birlikte yapılacaklar” kapsamına, kamu kurum ve kuruluşlarında çalışacak öğretmenler de dahil edildi.
SORUŞTURMA VE ARŞİV ARAŞTIRMASININ KAPSAMI
Teklifle, arşiv araştırmasının kapsamı ile güvenlik soruşturması kapsamında bakılacak hususlar da tekrar düzenleniyor. Arşiv araştırması, kişinin isimli sicil kaydının, kişinin kolluk kuvvetlerince hala aranıp aranmadığının, kişi hakkında rastgele bir tahdit bulunup bulunmadığının, kişi hakkında katılaşmış mahkeme kararları ve Ceza Muhakemesi Kanunu’nun ilgili kararları kapsamında alınan kararlar ile kişi hakkında devam eden yahut sonuçlanmış olan soruşturma ya da kovuşturmalar kapsamındaki olguların, hakkında kamu vazifesinden çıkarılma ya da mutlaklaşmış memurluktan çıkarma cezası olup olmadığının mevcut kayıtlardan tespit edilmesini kapsayacak.
Güvenlik soruşturması ise arşiv araştırmasındaki mevzulara ek olarak kişinin; vazifenin gerektirdiği niteliklerle ilgili kolluk kuvvetleri ve istihbarat ünitelerindeki olgusal datalarının, yabancı devlet kurumları ve yabancılarla ilişiğinin, terör örgütleri yahut cürüm işlemek emeliyle kurulan örgütlerle hareket birliği, irtibat ve iltisak içinde olup olmadığının, mevcut kayıtlardan ve kişinin vazifesine yansıyacak konuların kontrole elverişli olacak yollarla yerinden araştırılmak suretiyle tespit edilmesini içerecek.
Genel Konseyde kabul edilen önergeyle, “güvenlik soruşturmasına misyonun gerektirdiği niteliklere tesiri istikametiyle kişinin eşi ile birinci derece kan ve sıhri hısımlarını” dahil eden karar tekliften çıkarıldı.
MİT, EGM VE MAHALLİ MÜLKİ YÖNETİM AMİRLİKLERİNCE YAPILACAK
Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması Ulusal İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü ve mahalli mülki yönetim amirliklerince yapılacak.
Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapmakla misyonlu üniteler, kendilerine iletilen taleple sonlu olarak güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması kapsamında bakanlıklar, kamu kurum ve kuruluşları arşivlerinden, elektronik bilgi süreç merkezlerinden gerekli bilgi ve dokümanları, kişi hakkında mutlaklaşmış mahkeme kararlarını, Ceza Muhakemesi Kanunu kapsamında alınan kararlar ile kişi hakkında devam eden yahut sonuçlanmış soruşturma ya da kovuşturmalar kapsamındaki olguları almaya yetkili olacak.
Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapmakla misyonlu ünitelerde yetkilendirilmiş işçi, hukuka ters olarak elektronik ortamda yahut bilgisayar loglarında şahsî bilgilerle ilgili sorgulama yapamayacak, log kayıtlarını değiştiremeyecek yahut silemeyecek. Bu halde elde edilen bilgileri paylaşamayacak yahut yayın yoluyla duyuramayacak. Vazifesi gereği öğrendiği yahut edindiği şahsî bilgi yahut evrakları yetkisiz şahıslarla paylaşamayacak ya da basın ve yayın kuruluşlarına yahut öteki irtibat kanallarına veremeyecek. Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapmakla misyonlu üniteler tarafından bu bahislere ait gerekli önlemler alınacak.
KIYMETLENDİRME KOMİTESİ KURULACAK
Yaptırılan güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sonucunda elde edilen dataların kıymetlendirilmesi emeliyle Kıymetlendirme Komitesi kurulacak.
Kıymetlendirme Kurulu, Cumhurbaşkanlığında İdari İşler Lideri’nin görevlendireceği bir üst kademe yöneticisinin, TBMM Başkanlığı’nda genel sekreter yardımcısının, bakanlıklarda bakan yardımcısının, öteki kamu kurum ve kuruluşlarında en üst yöneticinin görevlendireceği bir üst kademe yöneticisinin, üniversitelerde rektör yardımcısının, valiliklerde vali yardımcısının başkanlığında, teftiş/denetim, işçi ve hukuk üniteleri ile uygun görülecek öbür ünitelerden birer üyenin iştirakiyle lider dahil en az 5 şahıstan ve tek sayıda olacak formda oluşturulacak.
Ulusal güvenlik açısından stratejik kıymeti haiz ünite, proje, tesis ve hizmetlerde istihdam edilecekler hakkındaki kıymetlendirme, ilgili bakanlık ya da kamu kurumları bünyesindeki kıymetlendirme komitesince yapılacak.
Memuriyet yahut kamu misyonlarına uygunluğunun değerlendirilmesini sağlayacak yorum içermeyen olgusal datalar, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapmakla vazifeli ünitelerce ilgili kurum ve kuruluş bünyesinde kurulan Kıymetlendirme Kuruluna iletilecek.
Kıymetlendirme Komitesi, kendisine iletilen datalara ait objektif ve gerekçeli değerlendirmelerini yazılı olarak atamaya yetkili amire iletecek. Mahkemeler tarafından istenildiğinde bu bilgiler sunulacak.
NTV
