Usta direktör İdeal Erakalın, 9 Haziran 1934’te İstanbul’da doğdu. Ailesi ile ilgili verdiği bir röportajda, “Doğuştan sanat içinde oldum. Annem Yunanistan’dan gelmiş, Direklerarası’nda kanto yapan Selanikli bir sanatkarın kızı. Babam Malatya’dan gelmiş, vaktin konservatuvarında eğitim almış, batı müziği çalışmış, kantolara eşlik etmiş Direklerarası’nda, klarnet ve saksafon çalmış. Sahnede açıldı kundağım diyebilirim. Bu nedenle Peruz Hanımlar, Güllü Agoplar, Komik Naşitlerle akraba üzere hissediyorum kendimi” sözlerini kullanmıştı.
İstanbul Belediye Konservatuvarı Müzik Kısmı’nda okuyan Erakalın, 1958’de Lütfi Akad’ın Ateşten Damla sinemasında asistanlık yaparak sinemaya başladı.
Erakalın, bir devir Orhan Elmas, Alşevir Alyanak ve Hulki Saner’inde asistanlığını yaptı.
DİREKTÖRLÜĞE 1961’DE BAŞLADI
“Unutamadığım Kadın” sinemasıyla 1961’de direktörlüğe başlayan ve Türk sinemasında 100’den fazla sinema çeken Erakalın, His Sinema’yı kurduktan sonra yapımcılığa da adım attı.
Direktör Erakalın, 1976’da düzenlenen İstanbul Memleketler arası 1. Sinema Şenliği’nde “Yazgı” ve “Ben Sana Mecburum” sinemalarıyla mükafatlar aldı.
Usta direktör, sinemayla ilgili yaptığı bir açıklamada, şu bilgileri vermişti:
“1960 yılından itibaren sinemaya giren bütün ünlülerin hocası olduğumu söylüyorlar. 1960 yılından önceki sanatkarlarla da çalıştım. Çabucak bütün ünlülerle sinema çekmişim. Bu nedenle de hocalık yanında bir de sinema tarihçiliği eklediler vasıflarıma. Sinema tarihimizi ezbere anlatabilecek kadar biliyorum. Elimde çok kıymetli dokümanlar var, hangi yıllar içinde, kimler ne çekti, eski kameramanlar, eski senaristler…” .
Oyuncular için çekilen birtakım belgesellerle birlikte 10 kadar sinemada rol alan Erakalın, ayrıyeten birtakım sinemaların senaristliği, yapımcılığını, müzik ve kurgusunu yaptı, kimilerinin direktör grubunda vazife aldı.
Müziğin kendisi için ehemmiyetini, “Benim için ön planda gelen eğitimli olan kolumdur yani müzik. Lakin hepsinin adamı olduğumu kabul ediyorum. Yani yeri gelir müzik yaparım, yeri gelir senaryo, kitap müellifim.” kelamlarıyla aktaran usta direktör, 2008’de verdiği bir röportajda dikili bir ağacının olmadığını fakat yıllar uzunluğu biriktirdiği, milyarlara değişmeyeceği servetinin, “anılar” olduğunu söylemişti.
VEFAT ETTİĞİNDE 82 YAŞINDAYDI
Erakalın, 6 Nisan 2016’da, tedavi gördüğü hastanede 82 yaşındayken hayatını kaybetti. Cenazesi, Kulaksız Mezarlığı’nda toprağa verildi.
İşte sanatçı dostlarının Erakalın’ın akabinde kelamları…
Nuri Alço: Aşk sinemalarının en iyilerini o çekmişti
Cenazeye katılan oyuncu Nuri Alço, “Gerçekten Türk sineması en değerli direktörlerinden birini kaybetti. Çok duygusal ve hassas biriydi. Aşk sinemalarının büyük direktörüydü. Türk sinemasının öncülerindendi. Aşk sinemalarının en iyilerini o çekmişti. Direktörlüğünde, oyuncuya taraf veren, duyguyu ve hissi yaşatabilen prensip sahibi biriydi” değerlendirmesinde bulunmuştu.
Mine Koşan: Bir projesi daha vardı ve hayata geçiremedi
Dava Erakalın’ın bir sinemasında oynayan sanatçı Mine Koşan ise Erakalın’ın çok değerli bir direktör, bestekar ve kelam müellifi olduğuna işaret ederek, “Çok istikametli bir kişiliğe sahipti. İnce ruhlu bir insandı. Ben 1973 yılında tanıdım. Sadri Alışık’la ‘Dikiz Aynası’ sinemamızı çekmişti. Bir ortada olduğumuz vakitler oldu. İleriye yönelik yatırımlar yapmayı düşünen ince biriydi. Çok başarılıydı. Bir projesi daha vardı ve hayata geçiremedi. sözlerine yer vermişti.
Üvey Ana ile 1972 Antalya Altın Portakal Sinema Şenliği’nde “En Güzel 3. Sinema Ödülü”nü, Ben Sana Mecburum isimli sinemayla 1976’da 1. İstanbul Memleketler arası Sinema Şenliği’nde “Birincilik Ödülü”nü kazanan ünlü direktör, Çığlık Çığlığa Bir Sevda isimli sinemasıyla 2009’da Altın Portakal “Onur Ödülü”ne layık görüldü.
Direktör Erakalın’ın “Fotoğraflar Siyah-Beyaz, Anılar Renkli”, “Yeşilçam’dan Son Yapraklar Doküman ve Anılarla Türk Sinemasının Kırk Yılı”, “Film Karelerine Gizlenen Anılar” ve “Direklerarası’nın Son Direkleri” isimli dört kitabı bulunuyor.
İdeal Erakalın’ın imza attığı sinemalardan kimileri şöyle:
Üvey Ana, Dudaktan Kalbe, Bir Cahide Sonku Vardı, Yılın Bayanı, Sev Kâfi, Gönül Oyunu, Dua, Bayanlar Koğuşu, Aldırma Gönül, Yeşilçam Sokağı, Ben Sana Mecburum, Silemezler Gönlümden, Şüphesiz Bir Gün Buluşacağız, Bir Garip Yolcu, Afacan Mükemmel Çocuk, Ana Üzere Yar Olmaz, Hepimiz Kardeşiz, Anasının Kuzusu, Kırmızı Karanfiller.
NTV
