Pandeminin üzerinden geçen bir yılın akabinde aşılama dünyanın çeşitli yerlerinde sürerken, aşı tedarik sıkıntıları da her geçen gün baş gösteriyor. Birçok ülke aşıya ulaşmada ve tedariğinde sorun yaşarken en vahim durumda olan ülkeler ise Afrika’da yer alıyor.
Dünya Sıhhat Örgütü’nün Covid Aşılarına Global Erişim Programı (COVAX) programı kapsamında yoksul ülkelere aşı tedariği konusunda Dünya Sıhhat Örgütü ağır çalışmasını sürdürürken geçtiğimiz günlerde yayınlanan Covid-19 raporu ve COVAX Hakkında Dünya Sıhhat Örgütü’nün sözcüsü Margaret Harris, NTV’den Deniz Kilislioğlu’nun sorularını yanıtladı.
Dünya Sıhhat Örgütü’ün geçtiğimiz günlerde yayınladığı rapor hakkında soruya karşılık veren sözcü Harris, “Bu virüs bize bir kaç farklı hayvandan bulaşmış olabilir, hatta evcil hayvanlara bulaşmayı bile başarmış olabilir” derken, “Vizondan beşere ya da beşerden vizona bulaşan Covid hadiselerini da biliyoruz. Bu hayvanlar ve farklı pek çok cins birbirleriyle ve koloni halinde yaşayabiliyorlar. Genel olarak yarasalarda görülüp, bizim bilmediğimiz öbür bir cins ile etkileşim içine girmiş olabilir” sözlerini kullandı.
‘HANGİ HAYVANLARIN SATILDIĞI SORUSUNDA KARŞILIKLAR YATIYOR’
Sözcü Harris hangi hayvanın spesifik olarak hatalı olduğu sorusuna, “O spesifik yarasa cinsinin Çin’de birinci hadiselerin görüldüğü Wuhan’dan kilometrelerce uzak olduğunu biliyoruz. Uzmanlarımızın baktığı ve bakmaya devam edeceği şey şu: Farklı hayvan pazarlarında canlı ya da meyyit hangi hayvanlar satılmıştır? Yanıtlar burada yatıyor” sözlerini kullandı.
‘HERKES SİHİRLİ KARŞILIKLAR İSTİYOR’
Rapor hakkındaki tenkitlerin akabinde öteki bir uzman takımın araştırma yapıp yapmayacağı sorusu üzerine ise Harris şu halde yanıt verdi:
“Basında bir kesim, bu raporda sihirli karşılıklar bulmayı umdu. Maalesef, bilim bu türlü çalışmıyor. Bizim pek çok farklı salgın ve hastalığa dönük araştırmalarımıza baktığınızda, bu çalışmalar yıllar alabiliyor. Hatta bazen veba salgınında olduğu üzere binlerce yıl alabiliyor. Biz hiçbir vakit sihirli karşılıklar bulacağımızın beklentisi içinde olmadık. Burada Dünya Sıhhat Örgütü çok derin bir araştırma yaptı; lakin bu yalnızca bir başlangıç. Bu hastalığın insanlara nasıl bulaştığını anlayabilmemiz için daha derin bilimsel araştırmalar yapılmak zorunda. Ancak biz aslında bu birinci raporda çabucak sonuca ulaşmayı beklemiyorduk”
‘GELECEKTEKİ PANDEMİLERİ ÖNLEMEK İÇİN RAPOR ÖNEMLİ’
Rapordan sonra kat edilen ilerleme üzerine gelen soruya ise Harris şu tabirleri kullandı:
“Hayvan dünyasını daha iyi yönetme ve onların alemine hürmet duyma gereksinimimizi vurgulaması açısından değerli bir rapor. Bizim onların alanına zorla girmekte olmamızın artırdığı riskleri anlamamız açısından değerli bir rapor. Bundan sonrası için hazırlıklı olmamız için kıymetli bir rapor. Bir milletlerarası pandemi mutabakatı konusunda dünyada bir arayış var. Gelecekteki pandemilerin önüne geçilmesi için şu anda yapılması gerekenleri yapmamız ve gayretlerin artması için. Tüm bunlar için bu rapor önemliydi”
‘COVAX’TA 550 MİLYON DOZ SİSTEME GİRDİ, 33 MİLYON DOZ DAĞITILDI’
DSÖ’nün yoksul ülkelere aşı yardımı yaptığı tertip olan COVAX ile ilgili soruya ise Harris, ”Şu ana kadar 550 milyon dozdan fazla aşı sisteme girdi. Yalnızca COVAX programında 33 milyon doz 70 iştirakçi ülkeye dağıtıldı. Şu anda hala birkaç ülkede aşılamanın başlamasını bekliyoruz” tabirlerini kullandı.
Aşı bekleyen ülkelerin çoğunluğunun Afrika kıtasında olduğunu bildiren Harris, COVAX’ta Biontech, Oxford ve Johnson & Johnson aşılarının kullanıldığını belirtti.
NTV