En son 439 yıl evvel görülen ve dünyada korkutucu tesirlere yol açan güneş fırtınasının tekrar kapıda olduğu duyuruldu.
GÜNEŞ FIRTINASI NEDİR?
Jeomanyetik fırtına ya da bilenen ismiyle Güneş fırtınası, Dünya’nın manyetik alanıyla etkileşime giren bir güneş rüzgarı şok dalgası ve yahut manyetik alan bulutunun neden olduğu, Dünya’nın manyetosferinin süreksiz olarak bozulması olayıdır.
Güneş yüzeyindeki koyu renkli “güneş lekeleri”nde, Güneş’in manyetik alanında oluşan bir nevi kısa devre sonucu ışın ve plazma patlamaları meydana gelir. Bu patlamalar sonucu röntgen yahut ultraviyole üzere ışınlar yayılmaktadır. Uzmanlar, büyük bir patlamanın ise milyarlarca ton maddeyi uzayın milyonlarca kilometre derinliğine saçabileceğini belirtiyor.
GÜNEŞ FIRTINASI TESİRLERİ NELERDİR?
Güneş fırtınaları haberleşme ve GPS uydularının çalışmalarını, kutuplara yakın bölgelere sefer yapan uçaklarla telsiz temaslarını olumsuz etkiliyor. Uzmanlar, şiddetli bir fırtınanın Dünya’daki elektrik ve bağlantı ağlarını bile çökertebileceğini kaydediyor.
1859 GÜNEŞ FIRTINASI: CARRINGTON OLAYI
Carrington Olayı olarak da bilinen 1859 güneş fırtınası, 1859’da solar döngü 10 sırasında yaşanmış güçlü bir jeomanyetik güneş fırtınasıdır. “Beyaz ışık parlaması” olarak da isimlendirilen olay İngiliz gökbilimci Richard Carrington ve Richard Hodgson tarafından gözlemlendi.
28 Ağustos 1859’dan 2 Eylül 1859’a kadar, Güneş’te sayısız güneş lekeleri gözlemlendi. 1 Eylül’de öğlen vaktinden evvel, Richard Carrington ve Richard Hodgson isimli İngiliz asıllı amatör astronomlar, birinci solar alevin müşahedelerini yaptılar. Dünya’ya gelmesi 17.6 saat alırken büyük bir koronal kütle ejeksiyonunun (CME) direkt olarak Dünya’ya gelmesine sebep oldu.
İngiliz astronomlar tarafından kaydedilen olay İskoçya, Avustralya ve Karayipler başkta olmak üzere dünyanın farklı yerlerinde kayda geçildi.
Dünya’nın manyetosferini etkileyen olayan şimdiye kadar bilinen, en güçlü solar fırtınayı tetikledi. Fırtına sırasında, güçlü auroral manzaralar belirdiği, gökyüzünde büyük bir aydınlama yaşandığı ve telgraf sistemlerinde büyük hasara uğradığı kayıtlara geçti.
Haziran 2013’te, Lloyd’s of London ve Amerika’daki Atmospheric and Environmental Research’den (AER) ek bir küme araştırmacı, Carrington Olayı’ndan alınan bu dataları, dünya iktisadının ne kadar etkilendiğini hesaplamak için kullandılar ve ziyanı 2.6 trilyon dolar olarak belirlediler.
NTV
