Beyaz Saray Sözcüsü Jen Psaki, Dünya Sıhhat Örgütü’nün (DSÖ) yeni tip corona virüsün (Covid-19) kökeni konusunda hazırladığı raporun elzem bilgilerden, bilgilerden ve şeffaflıktan mahrum olduğunu söz etti.
Psaki, Beyaz Saray’da düzenlediği basın toplantısında, gündemi kıymetlendirdi ve gazetecilerin sorularını yanıtladı.
DSÖ-Çin ortak çalışmasıyla Covid-19’un kökenine ait açıklanan raporda Covid-19’un yarasalardan insanlara diğer bir hayvan yoluyla bulaştığı öne sürülmesine ait açıklamalarda bulunan Psaki, “Başkan Biden, Amerikan halkının, global toplumun, sıhhat çalışanlarının ve virüse yakınlarını kurban veren herkesin daha büyük bir şeffaflık ve daha iyi bir bilgiyi hak ettiğine inanıyor” dedi.
Psaki, ABD ve 13 ülkenin rapora ait ortak bir açıklama yayımladıklarına dikkati çekerek, “Raporu hala inceliyoruz ancak telaş duyduğumuz birkaç noktayı söyleyeceğim. Bu raporda, elzem bilgiler yok ve rapor önümüze kısıtlı ve tam olmayan bir tablo koyuyor” sözünü kullandı.
Avrupa Birliği (AB) üyesi ülkelerin de rapora ait misal tasalarını açıkladığının altını çizen Psaki, “Bu süreçte ikinci bir kademe olmalı. Bağımsız ve milletlerarası uzmanlar, virüsün kökenini araştırmalı. Datalara, özgür erişim sağlanmalı ve alandaki insanlara uygun sorular sorulmalı” değerlendirmesinde bulundu.
“RAPOR, VİRÜSÜN KÖKENİNE AİT KÂFİ BİLGİYİ SAĞLAMIYOR”
Psaki, “Rapor elzem datalar, bilgiler ve şeffaflıktan mahrum.” görüşünü paylaştı.
Çin’in raporun hazırlanması sürecindeki tavrına da değinen Psaki, “Çin, şeffaf olmadı, değerli bilgileri paylaşmadı ve biz buna iş birliği diyemeyiz” sözünü kullandı.
Psaki, virüsün kökenine ait hala ellerinde kâfi bilgi olmadığını vurgulayarak, “Rapor, bize virüsün kökenine ait kâfi bilgiyi sağlamıyor” tenkidinde bulundu.
ABD’nin DSÖ’ye hala güvenip güvenmediği noktasında da yorumda bulunan Psaki, “Araştırma sürecinde Birleşmiş Milletlerin (BM) bir organı olan DSÖ’nün rolü önemlidir” dedi.
14 ÜLKEDEN RAPORA REAKSİYON
ABD, Avustralya, İngiltere, Kanada, Çekya, Danimarka, Estonya, İsrail, Japonya, Letonya, Litvanya, Norveç, Güney Kore ve Slovenya hükümetleri, son açıklanan DSÖ raporuna ortak yazılı açıklamayla karşılık vermişti.
DSÖ uzmanlarının yaptıkları çalışmaların kıymetli olduğu vurgulanan açıklamada, Covid-19’un kaynağına ait milletlerarası uzmanlar raporunun “çok geciktiği” ve “orijinal datalara ulaşım sağlama” konusunda eksik kaldığı belirtilmişti.
DSÖ-ÇİN RAPORU
DSÖ-Çin ortak çalışmasıyla Covid-19’un kökenine ait açıklanan raporda, Covid-19’un yarasalardan insanlara öbür bir hayvan yoluyla bulaştığı öne sürülmüştü. Raporda, Covid-19’un laboratuvardan çıkma ihtimali ise “en düşük ihtimal” olarak gösterilmişti.
DSÖ Genel Yöneticisi Tedros Adhanom Ghebreyesus ise Kovid-19’un laboratuvardan çıkma ihtimalinin “en düşük” hipotez olduğunun tez edildiği DSÖ raporuna ait, “Bu değerlendirmenin gereğince kapsamlı olduğuna inanmıyorum. Daha sağlam sonuçlara ulaşmak için daha fazla data ve çalışmaya gereksinim duyulacak” açıklamasını yapmıştı.
Çin, daha evvel ABD idaresinin virüsün kökenine ait soruşturma başlatılmasına dair talebini reddetmiş, Avustralya hükümetinin Nisan 2020’de DSÖ’ye memleketler arası soruşturma daveti yapması üzerine bu ülkeye de ihracat kısıtlamaları getirmişti.
Memleketler arası baskıların artmasının akabinde ABD, Avustralya, Almanya, Japonya, İngiltere, Rusya, Hollanda, Katar ve Vietnam’dan uzman ve araştırmacılardan oluşturulan heyet, birinci olarak ocak başında Çin’e gitmiş fakat Pekin idaresinin geçerli vizelerin alınmadığı ihtarını yapmasının akabinde geri dönmek zorunda kalmıştı.
Müsaadelerin alınmasının akabinde 14 Ocak’ta özel uçakla Wuhan’a gelen heyet, 14 gün karantinada tutulmuş ve bu müddette Çinli yetkililerle çevrim içi toplantılarla bilgi alışverişinde bulunmuştu.
Heyet, 29 Ocak’ta başladığı saha çalışmalarında, birinci hadiselerin görüldüğü Wuhan’daki deniz eserleri besin pazarının yanı sıra Hubey Çin ve Batı Tıbbı Bütünleşik Bölge Hastanesi, Vuhan Jinyintan Hastanesi, Hubey Eyaleti Hastalık Denetim Merkezi ve Hayvan Hastalıkları Merkezinde incelemeler yapmıştı.
NTV