Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan, himayesinde yürütülen Sıfır Atık Projesi ve etrafa ait öteki çalışmalara katkılarından ötürü Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) Türkiye Ofisi tarafından bu yıl birincisi verilen “Küresel Gayeler Aksiyon Ödülü”ne layık görüldü.
Beştepe Devlet Konukevi’nde düzenlenen merasimde, BM Türkiye Mukim Temsilcisi Claudio Tomasi, Sıfır Atık Projesi’nin BM’nin “Sorumlu Üretim ve Tüketim” maksadına yaptığı değerli katkılarından ötürü UNDP Türkiye tarafından verilen “Küresel Maksatlar Aksiyon Ödülü”nü Emine Erdoğan’a takdim etti.
Emine Erdoğan, ödül takdiminin akabinde yaptığı konuşmada, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı Ofisi ile çok özel bir farkındalığın ortak lisanını konuştuklarını belirterek etraf dostlarının yan yana ve daima birlikte olmasının büyük bir sinerji doğurduğunu hissettiğini söyledi. Bu değerli mükafatı, hayat gücünü tabiatın sözcülüğüne adayan ve tüm hoş kalpler ismine kabul ettiğini belirten Emine Erdoğan, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı Türkiye Ofisine şükranlarını sunduğunu lisana getirdi.
“Doğanın tüm kaynaklarını fütursuzca tüketmek asla kabul edilemez”
Emine Erdoğan, vazife müddeti sona eren Tomasi’ye teşekkür ederek yeni misyonunda muvaffakiyetler diledi ve Türkiye’yi meskeni üzere görmesi gerektiğini vurguladı.
ERDOĞAN: BUGÜNÜN YANLIŞLARI YARININ DOĞRULARINA ÇEVRİLMELİ
İnsanın yaptığı yanlışları paka çekmesi imkanının son nefesine kadar bulunduğunu ve bu ümidin bugünün yanlışlarının yarının doğrularına çevrilmesi için kullanılması gerektiğini anlatan Emine Erdoğan, bilimin gerçeklerinin iklim krizi başta olmak üzere karanlık bir geleceğin işaretini verdiğini aktardı.
Emine Erdoğan, bilim insanlarının, bugün yaşayan kuşağın etrafa yönelik tabloyu değiştirebilecek son kuşak olduğunu söylediğini bildirerek “İşte bu fırsatı kıymetlendirmeli, geleceğe daha iyi bir dünya bırakmak üzere daha çok çalışmalıyız. Zira tabiatın tüm kaynakları insanlığın hem bugününün hem de gelecek kuşaklarının ortak mirasıdır. Bu mirası, hakkından fazlasını alarak fütursuzca tüketmek asla kabul edilemez” diye konuştu.
“ÖZGÜN KÜLTÜREL DENEYİMLERİMİZLE KATKI SUNMAK İSTİYORUZ”
Türk kültürü ve medeniyetinde yer alan “çevrenin emanet olarak görülmesi” yaklaşımına değinen Emine Erdoğan, şöyle devam etti:
“Tabiatla kurduğumuz alaka öylesine derindir ki medeniyet tarihimiz tabiat için kurulan türlü vakıflarla doludur. Su kaynaklarının korunmasından sokakların paklığına, hastalanan göçmen kuşların tedavisinden leyleklerin doyurulmasına kadar tarihimizde kaç etraf vakfı kurulmuştur. Sıfır Atık Projesi gelecek jenerasyonlara yaşanabilir bir dünya bırakma sorumluluğunun küçük bir adımıdır.”
Emine Erdoğan, tabiatın insanlara emanet edilmiş bir dost olduğunu, insanın dostuna nasıl davranırsa tabiata da o denli davranması gerektiğini lakin tüm dünyada olduğu üzere endüstrileşmenin tesirlerinin bu anlayışı dönüştürdüğünü tabir ederek şunları söyledi:
“Tüketim toplumu genişledikçe etraf sıkıntıları artmıştır. Çağdaş insan tabiata karşı yabancılaşmış hatta üzerinde tahakküm kurma hadsizliğine yeltenmiştir. Bugün muhtaçlığımız olan öteki haline gelen tabiat ile aramızdaki arayı kapatmaktır, onun dostluğunu yine kazanmaktır. Birleşmiş Milletler üzere global tahliller sunan tertiplerin üniversal kıymetlerini paylaşıyoruz ve kendi özgün kültürel deneyimlerimizle katkı sunmak istiyoruz.”
TOMASİ: TÜRKİYE ÇOK DEĞERLİ BAŞARILARA İMZA ATTI
Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) Türkiye Mukim Temsilcisi Claudio Tomasi, merasimde yaptığı konuşmada, atıkları tedbire ve ortadan kaldırma, asgariye indirme, yine kullanma ve daha iyi geri dönüşüm ve kazanım için kaynağında ayrıştırma yoluyla kıt kaynakların verimli kullanımının desteklenmesi bakımından projenin ehemmiyetine değindi.
Türkiye’nin, Emine Erdoğan himayesinde başlattığı kampanyaya ve edinilen kazanımlara dikkati çeken Tomasi, “Türkiye, sizin sayenizde Sıfır Atık kampanyasıyla çok değerli başarılara imza attı. Bu kampanya 2017 yılında başlatılmasına karşın, çok değerli yararlar elde edildi. Bu çıkarların iktisada de katkısının çok büyük olduğunu biraz evvel lisana getirdiniz” tabirini kullandı.
UNDP Türkiye Mukim Temsilcisi Claudio Tomasi Tomasi, UNDP Türkiye’nin birinci Sürdürülebilir Kalkınma Emelleri Hareket Ödülü’nü, “Sıfır Atık Projesi”nin 12’nci Sürdürülebilir Kalkınma Gayesi olan “Sorumlu Üretim ve Tüketim” gayesine Türkiye’de ulaşılmasına yaptığı değerli katkılardan ötürü Emine Erdoğan’a takdim etmekten onur duyduğunu belirtti.
“SIFIR ATIK İDARESİ KAMPANYASI HAKİKAT BİR ADIM”
Tomasi, iklim krizinin, ekosistemin yok oluşunun yanı sıra kirlilik ve atık meselelerinin da eşitsizlik meseleleri olduğunu belirterek, bunların insanları, dünyayı ve geleceği olumsuz etkileyen global, jenerasyonlar ortası ve birbiriyle temaslı sıkıntılar olduğuna dikkati çekti.
Doğrusal ekonomik modelden döngüsel ekonomik modellere geçmenin, Sıfır Atık İdaresi üzere ideolojileri uygulamanın global problemleri kimseyi geride bırakmadan çözmek için en uygun alternatif olduğunu aktaran Tomasi, “Türkiye’nin Sıfır Atık İdaresi Kampanyası yanlışsız yolda atılmış bir adımdır.” dedi.
ÖDÜL, GERİ DÖNÜŞTÜRÜLEBİLİR GEREÇ KULLANILARAK HAZIRLANDI
Emine Erdoğan’a takdim edilen ve cam sanatkarı Hande Erbük tarafından geri dönüştürülebilir cam ve metal materyal kullanılarak hazırlanan ödül, dünyanın çok naif bir istikrara sahip ve kırılgan olduğunu temsil ediyor.
Merasime, Etraf ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, Türkiye İklim Başmüzakerecisi ve Etraf ve Şehircilik Bakan Yardımcısı Mehmet Emin Birpınar, BM’nin Sudaki Hayat Savunucusu ve Dünya Özgür Dalış Rekortmeni Şahika Ercümen, TEMA Vakfı Lideri Deniz Ataç, Doğal Hayatı Muhafaza Vakfı Genel Müdürü Aslı Pasinler, Deniz Pak Derneği TURMEPA İdare Heyeti Lideri Şadan Kaptanoğlu ile UNDP yetkilileri ve medya temsilcileri katıldı.
Merasimde, Sıfır Atık Projesi’ne ait faaliyetleri içeren görüntü da gösterildi. Konuşmaların akabinde Emine Erdoğan, Etraf ve Şehircilik Bakanı Kurum ve öteki iştirakçiler hatıra fotoğrafı çektirdi.
SIFIR ATIK PROJESİ KAPSAMINDA ÜLKE GENELİNDEKİ ÇALIŞMALAR
Emine Erdoğan’ın himayesinde yürütülen Sıfır Atık Projesi kapsamında, Ulusal Eğitim Bakanlığı ve TEMA ile iş birliği yapılarak okullarda dijital ortamda eğitim verecek “Sıfır Atık Eğitim Portalı” kuruldu.
Türkiye genelinde devam eden seferberliğe takviye vermek hedefiyle okullarda geri dönüşüm kumbaraları kuruldu ve 2019’un birinci yarısında 20 vilayetteki 252 okulda 77 bin 466 öğrenciye sıfır atık konusunda eğitimler verildi.
Projenin geniş kitlelere ulaşmasıyla etraf mevzuatında da kıymetli yenilikler ve değişiklikler yaşandı. Etraf Kanunu’nda geri kazanım iştirak hissesi, plastik poşet ve plastik ambalaj kullanımının azaltılması, depozito uygulaması ve sıfır atık idare sistemi ile ilgili değişikliklerin yanı sıra 1 Ocak 2019’dan itibaren market, mağaza üzere satış yerlerinde taşıma hedefli kullanılan plastik poşetlerin kullanımı fiyatlandırıldı.
Projenin daha ileriye taşınması için Etraf ve Şehircilik Bakanlığına bağlı olarak 2020’de kurulan Türkiye Etraf Ajansı, ambalaj atıkları için mecburî depozito uygulamasına 2021 yılı prestijiyle başladı.
SIFIR ATIK MAVİ HAREKETİ ULUSAL KAMPANYAYA DÖNÜŞTÜ
Türkiye denizlerini ve kıyılarını, atıklardan daha iyi korumak için Haziran 2019’da başlatılan “Sıfır Atık Mavi” hareketiyle ulusal deniz paklığı projesi öncülüğünde Türkiye’nin önde gelen 760 kuruluşu denizlerdeki kirliliğiyle çaba ederken, tonlarca atık denizlerden temizlendi. Proje sayesinde 2019 yılına kadar 4 milyon 30 bin ton kıymetlendirilebilir atık iktisada kazandırıldı.
Sıfır Atık Projesi ile 2017-2020 periyodunda 397 milyon ton hammadde, 315 milyon kilovat saat güç, 345 milyon metreküp su ve 50 milyon varil petrol tasarruf edilmesi sağlandı. Tıpkı periyotta 17 milyon ton kullanılabilir atık toplandı, 2 milyar ton sera gazı salınımı önlendi ve 209 milyon ağaç kurtarıldı. Bu hareketler sayesinde 17 milyar lira ekonomik yarar elde edildi. Projenin amacı ise 100 bin şahsa direkt istihdam ve yıllık 20 milyar lira tasarruf sağlanması olarak belirlendi.
Geçen yıl prestijiyle 76 bin kurum ve kuruluş binasında devreye giren Sıfır Atık İdare Sistemi ile projenin başında yüzde 13 olan geri kazanım oranı yüzde 19’a ulaştı. Sıfır Atık Projesi ile 2023’te geri dönüştürülen atıklarda geri kazanım oranının yüzde 35’e ulaşması amaçlanıyor.
NTV
