Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Sarsıntı Araştırma Enstitüsü raporundan derlenen bilgilere nazaran, İstanbul’da 1 milyon 164 bin bina, 4,5 milyon daire bulunuyor ve her dairede ortalama 3,3 kişi yaşıyor.
İLGİLİ HABER: En yaşlı konutlar Fatih ve Beyoğlu’da (İşte ilçe ilçe eski bina sayısı)
Kuzey Anadolu Fay Çizgisi’nin geçtiği bölgede bulunan ve büyük bir zelzelenin beklendiği İstanbul, yaşlı ve hasar alması öngörülen konut stokuyla dikkati çekiyor.
Beklenen 7,5 ve üzeri bir zelzelede 13 bin 492 binanın çok ağır, 39 bin 325 binanın ağır, 136 bin 746 binanın orta, 300 bin 963 binanın ise hafif hasar alması bekleniyor.
Uzmanlar, bilhassa büyük Marmara Depremi’nin yaşandığı 1999 ve öncesinde yapılan binalara dikkati çekerken, İstanbul’da üretim yılı 2000 ve öncesine ilişkin bina sayısı 817 bin adedi aşıyor. Toplam binaların (1 milyon 165 bin adet) yüzde 70,2’sini bu binalar oluşturuyor.
İstanbul’da bir binada ortalama 3,8 daire bulunduğu göz önüne alındığında kelam konusu binalarda 3,1 milyon konutun varlığı kelam konusu.
20 YAŞ ÜSTÜ BİNA SAYISI EN ÇOK FATİH VE ÜSKÜDAR’DA
İmal tarihi 2000 ve öncesi yıllara ilişkin binaların bulunduğu ilçelerin başında 39 bin 786 adetle Fatih geliyor.
Fatih’i, 35 bin 353 ile Üsküdar, 34 bin 618 ile Bağcılar, 34 bin 592 ile Pendik, 34 bin 333 ile Beykoz, 33 bin 727 ile Ümraniye ve 33 bin 68 binayla Sarıyer takip ediyor.
Küçükçekmece’de 28 bin 156, Silivri’de 26 bin 630, Beyoğlu’nda 24 bin 992, Maltepe’de 24 bin 685, Esenyurt’ta 23 bin 800, Kartal’da 23 bin 702, Kağıthane’de 23 bin 690, Sultanbeyli’de 23 bin 275, Sultangazi’de 22 bin 923, Eyüpsultan’da 22 bin 137, Gaziosmanpaşa’da 21 bin 161 adet bina bulunuyor.
İstanbul’da 18 ilçede 20 yaş üstündeki bina sayısının 20 binin üzerinde olduğu iddia ediliyor.
Üretim yılı 2000 ve öncesine ilişkin en az bina sayısı 5 bin 325 adetle İstanbul’un en düşük nüfusa sahip ilçesi Adalar’da bulunuyor.
Adalar’ı 6 bin 262 adetle Beylikdüzü, 9 bin 800 adetle Güngören, 9 bin 961 adetle Bakırköy, 11 bin 129 ile Çatalca, 12 bin 467 ile Beşiktaş ve 12 bin 697 ile Zeytinburnu izliyor.
Tuzla, Çekmeköy, Başakşehir ve Büyükçekmece’de 14 bin, Avcılar ve Sancaktepe’de 16 bin, Ataşehir, Şile, Esenler, Kadıköy ve Bayrampaşa’da 18 bin, Şişli, Arnavutköy ve Bahçelievler’de ise 19 bin civarında bina 2000 ve öncesi tarihe ilişkin durumda bulunuyor.
“MUTLAKA ZELZELE DAYANIKLILIK TESTLERİ YAPILMALI”
Sarsıntı Güçlendirme Derneği (DEGÜDER) Lideri Sinan Türkkan, 1999’da yaşanan büyük sarsıntıya kadar yapılan binaların büyük kısmının çok sağlam olmadığını, hazır beton alışkanlığının o tarihe kadar şimdi gerçek dürüst oluşmadığını söyledi.
Sarsıntıda yıkılan binalarda deniz kumu dahi kullanıldığını gördüklerini, yığma yapı usulünün daha çok uygulandığına rastlandıklarını anlatan Türkkan, şunları kaydetti:
“Deprem sonrası birinci derli toplu yapı güçlendirme yönetmeliği 7 yıl sonra 2006’da çıkarılabildi. O tarihten sonra daha önemli önlemler alındı. Lakin bilhassa zelzelenin yaşandığı yıla kadar olan binalara çok dikkat edilmeli. Bu binaların çok büyük kısmında eksiklikler görüyoruz. Bu külfetlerin ve risklerin çok büyük kısmı güçlendirmeyle giderilebilir. Bilhassa 2000 ve öncesi tarihli binalarda oturan vatandaşlarımıza kesinlikle yapı kontrol testi yaptırmalarını ve binalarının dayanıklılığını öğrenmelerini öneriyorum.”
“ÇOK AĞIR VE AĞIR HASAR ALACAK BİNALAR İVEDİLİKLE DÖNÜŞTÜRÜLMELİ”
Kentsel Dönüşüm ve Şehircilik Vakfı (KENTSEV) Lideri Haluk Sur da mümkün büyük sarsıntıda çok ağır ve ağır hasar alması beklenen binalardaki vatandaşların bir an evvel kentsel dönüşüm için kolları sıvaması gerektiğini söyledi.
Türkiye Emlak İştirak Bankası’nın kısa mühlet evvel kentsel dönüşüm için tüm alanları kapsayan güçlendirme, yerinde dönüşüm ve alansal dönüşüm olmak üzere 3 ana finansman modeli geliştirdiğini anımsatan Sur, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Bunun en kıymetli sebebi İstanbul’da olası 7,5 ve üzeri şiddetli bir zelzele senaryosunda çok ağır ve ağır hasar alması beklenen daire sayısının 211 bin adedin üzerinde olması. Hasebiyle konut sahipleri daireleriyle ilgili iyi araştırma yapmalı, uzman bir kuruluşa kesinlikle yapı kontrolü yaptırmalı.
Sarsıntıya dayanıksız olanlar çabucak tahliye edilmeli. Bu manada Emlak İştirak Bankası’nın 3 ana finansman modeli ile meskenleri kentsel dönüşüme uğramak zorunda olan vatandaşlara uygun finansman sunması çok bedelli ve hayati bir karar. KENTSEV olarak sürecin entegrasyon tarafında etkin vazife alabiliriz, geç kalmamalıyız.”
NTV