Ötanazi, bir kişinin yahut bir hayvanın ömrünü, ömürlerinin dayanılamayacak durumda olarak algılanması sebebiyle, acısız yahut çok az acıtan bir ölümcül enjeksiyon yaparak, yüksek dozda ilaç vererek yahut kişiyi ömür takviye ünitesinden ayırarak sonlandırmaktır.
Ötanazi uygulaması, bu üçü dışında farklı formlarda da olabilir; örneğin pasif ötanaziye kişinin tedavi edilebilecek lakin ölümcül bir bulaşıcı hastalığının tedavi edilmeyerek kişinin, pasif olarak, vefatına yol açılması dahildir. Ötanazinin farklı tipleri farklı yasal uygulamalara olağandır.
ETKİN VE PASİF ÖTANAZİ
Temelde faal ve pasif ötanazi formunda uygulanmaktadır.
Faal ötanazide, direkt (direkt) uygulama kelam bahsidir. Öldürücü husus, kurtarıcı tedavi uygulanması imkânsız olan hastaya direkt verilir.
Pasif ötanazide, dolaylı (indirekt) bir uygulama kelam konusu olup, hastayı hayatta tutan makineler kapatılır ya da süreksiz – kısmi tedaviye yönelik ilaçların verilmesi kesilerek, ağrının giderilmesi dışında bir tedavi uygulanmaz.
ÖTANAZİ YASAL MI?
Pasif ötanazi genelde birçok ülkede, farklı şartlar altında yasalken, faal ötanazi birçok ülkede yasaktır. Ekseriyetle ötanazi başlığı altında tartışılan tabip takviyeli intihar (physician assisted suicide) genel olarak yasa dışı olmakla birlikte, Amerika Birleşik Devletleri’nin Washington, Oregon, Montana ve Vermond eyaletlerinde yasaldır.
TÜRKİYE’DE YASAL DEĞİL
Etkin ötanazi Türkiye’de yasal değildir. Yürürlükte olan 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’na nazaran, hastaya ötanazi uygulayan fail (hekim), tasarlayarak (taammüden) adam öldürme kararlarına nazaran yargılanır ve ağırlaştırılmış müebbet (ömür boyu) mahpus cezasıyla cezalandırılır. Kimi ülkelerde ötanazi yasal olmasa da, ötanazi faili cezaya çarptırılmaz.
ÖTENAZİ HANGİ ÜLKELERDE YASAL?
Dünyada ötenazinin yasal olduğu ülkeler Belçika, Hollanda, Lüksemburg. Hollanda, dünyada ötanaziyi yasal hale getiren birinci ülke. Hollanda ve Belçika’da 12 yaşından büyük çocuklar için bile uygulanıyor. Son olarak İspanya da bu ülkeler ortasına katıldı. Belçika, Hollanda, Lüksemburg, Kanada, Kolombiya, Avustralya ve Yeni Zelanda’nın akabinde ötanazinin yasallaştığı 8. ülke İspanya oldu.
ETİMOLOJİSİ VE MANALARI
Fransızca euthanasie yahut İngilizce euthanasia “bir kimseyi acı çekmemesi emeliyle öldürme” sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Eski Yunanca euthanasía “hayırlı ölüm” sözcüğünden alıntıdır. Yunanca sözcük Eski Yunanca “iyi, hayırlı” ve Eski Yunanca thánatos “ölüm” sözcüklerinin bileşiğidir.
NTV