Türk müzik dünyasında yediden yetmişe herkesin tanıdığı isimlerden biri olan Orhan Gencebay, bugün internette ismi en çok aratılanlar ortasında yer alıyor.
Pekala, Orhan Gencebay kimdir? Orhan Gencebay nereli ve kaç yaşında?
ORHAN GENCEBAY KİMDİR?
4 Ağustos 1944, Samsun doğumlu olan Orhan Gencebay ya da gerçek ismiyle Orhan Kencebay, Türk bestekar, ses sanatkarı, şair, enstrümanist, aranjör, müzik imalcisi, müzik yöneticisi ve oyuncudur.
Arabesk müzik olarak isimlendirilen, lakin kendisinin bu terimi “yanlıştır ve eksiktir” gerekçesiyle reddedip Hür Türk müziği, özgür Türk müziği, hür çalışmalar ve Gencebay müziği üzere kavramlarla isimlendirdiği, 1960’larda yayılan Türk müziği biçiminin yaratıcı ve öncülerindendir.
ORHAN GENCEBAY HAYATI
Orhan Gencebay , 4 Ağustos 1944’te ailesinin üçüncü çocuğu olarak Samsun’da doğdu. Müziğe 6 yaşında, Rus konservatuvarı mezunu ve aslen Kırım göçmeni eski bir opera sanatkarı olan klasik batı müzisyeni Emin Tarakçı’dan keman ve mandolin dersleri alarak başladı. 7 yaşında bağlama ve Türk halk müziği dersleri almaya başladı. 10 yaşında birinci beste çalışması olan Kara Kaşlı Esmerdi Kim Bilir Kimi Sevdi isimli yapıtı yaptı.
13 yaşında Türk Sanat Müziği ve tambur eğitimi almaya başladı. Ortaokul ve lise yıllarında Samsun, Edirne ve İstanbul musiki cemiyetlerinde yaylı tambur, THM cemiyetlerinde ise bağlama çaldı. Samsun ve İstanbul’da halk konutlarının kuruculuğunu yaptı. Kendi açtığı müzik dershanelerinde öğretmenlik yaptı. Çocukluk yıllarında en çok etkilendiği kişi vaktinin bağlama üstadı Bayram Aracı’ydı. Gencebay’a o yıllarda bu nedenle küçük Bayram diyorlardı.
Birinci profesyonel bestesi “Ruhumda Titreyen Sonsuz Bir Alevsin”i 14 yaşında yapan Orhan Gencebay, 16 yaşından itibaren caz ve Rock müziği ile ilgilenmeye başladı, batı nefesli sazlardan oluşan orkestralarda tenor saksofon çaldı. İstanbul’a gelerek, Türkiye’nin birinci konservatuvarı ve eski ismi Dârülelhan olan İstanbul Belediye Konservatuvarı’na girdi, bir müddet icra heyetinde bulundu.
1964 yılında TRT Ankara Radyosu imtihanına girdi ve yüksek muvaffakiyetle kazandı. Ancak, imtihanda usulsüzlük olduğu gerekçesiyle imtihan iptal edilince, müzik çalışmalarına orta vererek askerlik sebebiyle İstanbul’a gitti. Vatani misyonunu Heybeliada’da bahriyeli olarak sürdürdüğü yıllarda merasim bölüğü bandosunda saksafon çalmaya devam etti. 1966’da TRT İstanbul Radyosu imtihanlarına girdi ve iftiharla kazandı. Tıpkı yıl, Türkiye çapında yapılan bağlama çalma yarışında Arif Sağ ve Cinuçen Tanrıkorur ile birlikte derece aldı. TRT İstanbul Radyosu’nda 10 ay bağlama sanatçılığı yaptı. Kurumun müzikal anlayışının ilerlemeye elverişli ve özgür olmadığı gerekçesiyle 1967 yılında kendi isteği ile ayrıldı.
TRT’den ayrıldıktan sonra, Arif Sağ ile birlikte 1966-1968 ortası devirde Muzaffer Akgün, Yıldız Tezcan,Gülden Karaböcek, Ahmet Sezgin, Şükran Ay, Sabahat Akkiraz, Nuri Sesigüzel üzere birçok sanatkara bağlama çaldı. Bu devir içinde Kızılırmak Karakoyun, Ana, Kuyu üzere Türk sinemalarının müzik yöneticiliğini yaptı. İstanbul’daki halk konutlarında Abdullah Nail Bayşu, İsmet Sıral, Burhan Tonguç, Erkin Koray, Ömer Faruk Tekbilek, Vedat Yıldırımbora, Özer Şenay, Neşet Ertaş üzere sanatkarlarla sık sık bir ortaya gelip müzik yaparak gelecekte kendi ortaya koyacağı müziksel sentezin birinci meyvelerini verdi. Ağlıyorum Yana Yana, Gönül bağları, Yıldız Akşamdan Doğarsın, Neredesin Leylâ’m üzere türkü plakları çıkardı. Sevemedim Karagözlüm, Sabır Taşı, Goca Dünya üzere besteleri çeşitli sanatkarlar tarafından okunmaya, sanat dünyasında ismi bestekar ve bağlama virtüözü olarak duyulmaya başlandı.
ORHAN GENCEBAY PLAKLARI
Türkü plâklarından sonra, 1968 yılında birinci hür çalışmalar plâğı Sensiz Bahar Geçmiyor-Başa Gelen Çekilirmiş’i çıkardı. Bundan sonra Topkapı Plak ve İstanbul Plak’tan seri olarak plaklar çıkarmaya devam etti. 1969 yılında çıkardığı Bir Teselli Ver-Yorgun Gözler 45’liği ile Türkiye çapında ün yaptı. Bestekâr ve enstrümanist kimliğinin yanı sıra, yorumcu kimliği ile ön plana çıkmaya başladı. Ben Eski Halimle Daha Mesuttum, Hor Görme Garibi, Severek Ayrılalım, Ümit Müziği, Sevenler Mesut Olmaz üzere plaklara imza attı.
1971 yılında ise İstanbul Plak’a ortak oldu. 1972 yılında Yaşar Kekeva ile birlikte Kervan Plak şirketini kurdu, şirketin yöneticisi oldu. Kervan Plak, Türkiye’nin birinci yerli sermayeli plak şirketiydi. Bünyesine Erkin Koray, Ajda Pekkan, Muazzez Abacı, Mustafa Sağyaşar, Ahmet Özhan, Kamuran Akkor, Semiha Yankı, Samime Sanay, Sevinç Karaböcek, Bedia Akartürk, Nil Burak, Ziya Taşkent, Semiramis Pekkan, Ferdi Özbeğen, Gönül Muharrir, Sezen Aksu üzere starları alan Kervan Plak, periyodun plak piyasasının en güçlü şirketlerinden biri oldu.
Orhan Gencebay, bugüne kadar 35 (31 sinema, 4 televizyon) sinemasında başrol oynadı, 90’a yakın sinemada müzik yöneticiliği yaptı. 1000’den fazla bestesi bulunan Orhan Gencebay, bunların 300’e yakınını kendisi seslendirdi.
ÖZEL ÖMRÜ
Beyaz Kelebekler grubununda eski solisti olan ses sanatkarı Azize Gencebay’dan boşanan Orhan Gencebay’ın Sevim Emre ile 30 yılı aşkın bir müddettir resmî birlikteliği devam etmektedir. Oğlu Altan Gencebay hala Kervan Plak prodüktörlüğünü yürütmektedir.
NTV
